Оқулық Ѳнделген ж әне толықтырылған 2-басылым Н. М. Жариков, Л. Г. Урсова



Pdf көрінісі
бет79/167
Дата19.03.2022
өлшемі11,02 Mb.
#28430
түріОқулық
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   167
Зерттеу әдістері
Ойлау үрдісін  зерттеу үшін  клиникалық әдістер:  сұрау және  бақылау қол- 
данылады.  Науқастың  не  жөнінде  және  қалай  сөйлегенін  зейін  қоя  тыңдау 
арқылы  сұраудың  өзі ойлау үрдістерінің  сипатын  (оның жылдамдауын,  баяу- 
лауын,  байымдылығын,  резонерлікті ж әне  т.б.),  құрылымдылығын,  логика- 
лылығын анықтауға мүмкіндік береді.
Ойлауды  зерттеуде  науқастың  өз  ойын  жеткізуіне  мүмкіндік  берген  жөн, 
өйткені «сұрақ-жауап» жолымен әңгімелескенде көптеген бұзылыстар анықтала 
бермейді.  Бұл кезде резонерлік, ойлаудың үзілуі, байланыссыздығы, аса бағалы 
идеялар,  сандырақтық  идеяларды  анықтауға  болады.  Бірқатар  бұзылыстар 
мақсатты  сұрастыруды  қажет  етеді.  Осылайша,  жабысқақ ойлар  (егер  науқас 
оларға  өздігімен  шағымданбаса)  анықталады.  Аса  бағалы және  сандырақтық 
идеяларын науқастар белсенді әңгімелейді. Дегенмен, кейбір науқастар оларды 
жасырады  немесе  белсенді  диссимуляциялайды  (яғни,  үзілді-кесілді  теріске 
шығарады). Бұл жағдайларда науқастың бөлімшедегі, туыстарымен кездесуіндегі 
жүріс-тұрысын  бақылау  маңызды  болып  табылады.  М ысалы,  уландыру 
сандырағымен науқас дәрігермен әңгімелескенде өзін біреулердің уландырғысы 
келетіндігі жөніндегі ойларын жасырады, өйткені олар госпитализация себебі 
осы бұзылыс екендігін түсінеді, ал бөлімшеде өздерін ерекше ұстайды, тамақтан 
бас  тартады,  иіскейді,  дәрілерді  қабылдамайды,  өзге  науқастардан  «тамақ 
уланбаған  ба?»  деп  сұрайды.  Сандырақ  бар-жоғын  анықтауда  науқастардың 
әңгімелесу кезіндегі өзін ұстау ерекшеліктері аса күдік тудырады:  тайғақ жау-


140
VIII  Тарау.  Психикалық бүзылыстар  симптомдары
аптар,  белгілі  бір  тақырыпта  әңгімелесуден  бас  тарту.  Науқас  тыжырынады, 
күдікпен  жан-жағына  қарайлайды,  құлақтарын  жабады,  бірдеңені  иіскейді 
немесе мұрнын жабады және т.с.с.  Бұл галлюцинаторлы-сандырақтық жүріс- 
тұрыстың объективті  белгілері болып табылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   167




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет