объектілік теорияның логикалык-математикалык үлгісін білдіреді. Ары
карай осы үлгі өзге теорияның - мысалы, метатеория (итальянша meta -
жартылай жэне грекше
theoria - бақылау, зерттеу) немесе екінші
деңгейдегі теория деп аталатын логикалық теорияның көмегімен
зерттеледі. Бірінші деңгейдегі теория - объектілік теория - метатеорияға
қатысты ендігі жерде өзі объектке айналады. Метатеория казіргі
математикалык логиканың құралдарын пайдаланғандыктан бірінші
деңгейлі теорияның формалды деңгейін зерттеудің нэтижелері өте дэл
болып
шығады,
оның
үстіне
жүйелердің,
аксиомалар
мен
постулаттардың
тэуелсіздігі
мен
толыктығының,
карама-
қайшылыксыздығының логикалык критерийлері өте дэл жэне түбегейлі
аныкталған.
Осылайша формалдандыру методы ғылыми теорияларды жетілдіруге
көмегін тигізеді. Бұл методтың өзге де артықшылыктары бар.
Объектілік теорияның формалданган логикалык үлгісін машиналық
бағдарлама жасау тіліне оңай көшіруге болады. Алынған бағдарлама
ЭЕМ-на енгізілгеннен кейін, ол объектілік теорияның барлық формалды
қүрылымдарын онан ары мазмұндык талдаудың көмегінсіз дамыта
алады. Бұл ғалым-зерттеушіні техникалык формалды жұмыстан азат
етіп, машинаның қолынан келмейтін мазмұндық талдауға көңіл бөлуге
жэне формалды нәтижелердің эмпирикалык түсінігін беруге жағдай
жасайды. Бүл жерде формалдану методының жаңа танымдык кыры
айкындалады.
192
9-ТАҚЫРЫП. ТЕХНИКА ФИЛОСОФИЯСЫ
9.1 Техника философиясы казіргі батыстық
филоеофиянын бір бағыты ретінде
жүктеу/скачать Достарыңызбен бөлісу: |
