жаңа
172
мәселелердің койылуына негіз болады. Ғылым мен техниканың тарихы
табиғи әлемнің зандары мен нормаларының калыптасуына, оның
дамуының объективті логикасына маңызды кұрал ретінде әрекет етеді.
Кейде ғылыми білім өзге білім салаларымен салыстырғанда өзінің
жоғары дәлділігімен ерекшеленеді деп айтылады. Бұл рас болганымен
шешуші рөл аткармайды. Бүгінгі күні техникада ғана емес, коғамдык
басқару жүйесінде де математикалык есептеулер, статистикалык
мэліметтер, бүге-шүгесіне дейін
дәл есептелген жоспарлар мен
бағдарламалар колданылады. Дэлдік нактылыкка катынастың белгілі бір
тәсілі ретінде күнделікті өмірге де енді: темір жол жэне авиация
кестелері дэл болып табылады, ол мемлекет кызметкерлеріне де,
станоктағы жұмысшыға да, бухгалтерге жэне дәрігерге де кажет.
Былыми таным абстрактылы ұғымдармен жұмыс жасаса, көркемдік
таным накты тірі адамды бейнелі, көрнекілік тұрғыда карастырады
деген пікір калыптасқан. Бұл тұжырым белгілі мөлшерде эділ
болғанымен, ол да ғылыми танымның ерекшелігін көрсете алмайды.
Бір жағынан күрделі ғылыми абстракциялар
қүрастырумен
айналысатын ғалымға көрнекі бейнелерге, аналогия мен метафораларға
жиі жүгінуге тура келсе, екінші жағынан суретшілер (сұңғатшылар,
мүсіншілер, жазушылар, сазгерлер және т.б.) өз шығармашылыктарында
дэл, логикалық, кіршіксіз ұғымдарға, пікірлер мен әдістерге сүйеніп
отырады. Мұны, мысалы, Шостаковичтің біркатар симфонияларыньщ
бағдарламаларын оның музыкалык мәтінімен салыстырғанда айкын
аңғаруға болады. Дэл, үғымдарда бейнеленген білімдер көптеген ірі
жазушылардың шығармаларының негізін қүрайды (Пушкин, Толстой,
Достарыңызбен бөлісу: |
