лазауымды жагдайды біз талас тудырмайтын жэне осы мағынада «парасатты» игіліктер деп танимыз. Егер де біз өмірден түңіліп, оның кысқалығынан, оның игіліктерінің бэрінің тураксыздығынан немесе олардың барлығының біздің жанымызды ақиқат канағаттанушылык экелмейтіндігінен өмірдің «мағынасыздығын» байкап, осы 258
үмтылыстарымыздың максатының таласты екенін мойындасак, сол жүріс-тұрыстың өзі салыстырмалы болғандыктан, яғни өз максатына катысты парасатты жэне саналы түсінілген болсада, абсолютті тұргыда бізге парасатсыз жэне мағынасыз болып көрінеді. Кәдуілгі адам өмірінің басым мазмүнына катысты бұл солай да ғой. Біз көптеген адамдардың өз бойындағы күштің жэне уақытының басым көпшілігін максатка сай істерге арнайтынын көреміз, олар элде-бір мақсаттарға жетуді ойлап кам жейді жэне сол максаттарға жету үшін дұрыс әрекет етеді, яғни көп жағдайларда «парасатты» іс-қимылдар жасайды; бірак сонымен катар немесе осы максаттардың өзі «мағынасыз» болғандыктан немесе олардың «мағынальшығы» туралы сұрак таласты жэне шешілмей қалғандыктан - адамның барлык өмірі тиіннің дөңгелектегі шыр айналуы сиякты мағынасыз шыр айналу, адамның бұл максаттарға күтпеген жерден коятын жэне сондыктан ажал оларды мүлдем мағынасыз үзетін мағынасыз іс-кимылдарының жиынтығы сипатына ие болады. Яғни өмірдің салыстырмалы ғана емес, нағыз парасаттылығының шарты оның әлде-бір максаттарды парасатты іске асыруында ғана емес, сонымен катар өз кезегінде бүл максаттардың өздерінің де парасатты болуында. Бірак «парасатты максат» деген не? Қүрал максатка апарғанда
