Оқулық o p s 3 философия негіздері


косылатын өзіндік адамгершілік компас рөлін атқарады. Әрине, ар-ұят



Pdf көрінісі
бет370/525
Дата15.09.2022
өлшемі13,05 Mb.
#39158
түріОқулық
1   ...   366   367   368   369   370   371   372   373   ...   525
косылатын өзіндік адамгершілік компас рөлін атқарады. Әрине, ар-ұят 
барлыіын камтитындай К¥ДІретті емес. Адамгершілік компромисс 
жағдайында немесе адамгершілікке жатпайтын сарындар басым болған 
жағдайында еркін таңдау мүмкіндігі бар кезде ар-ұят өз бойына өзге 
текті сіңіріп, өзін-өзі мүжуі, әдетте, бастапқыда адамгершілікке 
жатпайтын қылыкты сезінумен сипатталады, уакыт өте келе тұлғаның 
өзі жасыктанып, адамгершілік атрофия жолымен жүреді жэне өз 
кылығын моральдық реттеу щеңберінен сырт қалады.
Ар-ұят адамның ішкі дауысы, «кайырымдылықты іштей аныктау 
үдерісі» (Гегель) болганымен, ол жан-жағын аңғаруы тиіс. Мынадай 
кайшылык болуы мүмкін: моральға жатпайтын қылык білместікпен 
сипатталатын адамгершілік максимализм күшімен таңдалуы мүмкін. 
Акиқат пен жоғары адамгершілік талаптар үйлесімдігінің өзі де «ар- 
ұятка сай кылыкты» еркін талдауға кепіл бола алмайды. Еркіндік пен 
демократия жойылып, сыбайлас және бюрократтық күштер үстемдігі 
жағдайында индивид міндетті түрде куьгршак рөлінде көрінеді. Мэдени 
аномалия, коғамның маргиналдануы мен люмпеңденуі жағдайында оның 
мүшелерінің ар-ұяты үйкыға кеткен тэрізді болады... Ар-ұятсыз билік -  
бұл өзін-өзі жоятын билік. Ал оның деструктивті табиғаты адамдарға 
шексіз зиянын тигізеді. Тирандар мен баскесерлердің ең тиімді акталуы 
- «заманның каталдығына» сілтеме жасау. Қандай да бір «эталондық 
топтык» үлгілері деңгейіне дейін моральды төмендету ар-ұяты бар 
адамдарды кудалаумен тікелей байланысты. Жалған жүйеде адал адам 
аномалия тэрізді көрінеді. Тоталитарлык жэне сыбайлас қоғамдардағы 
накты практика мүнын мысалдарына толы. Жалпы «колдаймыз» 
жағдайы ар-үятка аномалиялык кұбылыс ретінде төзбейді. Айуандык, 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   366   367   368   369   370   371   372   373   ...   525




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет