Оқулық Түзетілген және толықтырылган екінші басылым 1-кітап алматы, 2004 ббк28. 86 я 73 р 12
Бассүйегі туралы ілімдегі (краниология) нәсілшілдік
жүктеу/скачать 23,05 Mb. Pdf көрінісі
|
| Бассүйегі туралы ілімдегі (краниология) нәсілшілдік
“теория” Бассүйектері жақсы сақталатындықтан, құрып кеткен нәсілдер туралы соған сүйеніп қорытынды жасауға болатын қазба материал болып та- былады. Бассүйек пішіні жеке адамдарда едәуір өзгергіш келеді. Бассүйек көрсеткішіне, яғни көлденең диаметрінің бойлық диаметріне пайыздық қатынасына қарай ми сауытының негізгі үш формасын ажыратады: 1) қысқа - брахикранды (бассүйектік көрсеткіші 80-нен жоғары); 2) орташа-мезокранды (79-76); 3) ұзын-долихокранды (75-тен төмен). Үзын бассүйек көбірек дамыған ми жайғасатын орын деген біржақты түсінікке сүйеніп, бірқатар кертартпа ғалымдар түрлі адам нәсілдерін сипаттайтын “жоғарғы” және “төменгі” бассүйек типтері болады деген нәсілшілдік “теорияны” дамыта бастады. Әрине, европалық бассүйектер “жоғарғы”, ал түсті халықтардікі “төменгі” болып шықты. Айталық, мәселен, бушмендердің бассүйектері (тегіс, биік, кішкене тік маңдайлы) мен австриялықтардың бассүйектерін (өте бұдырлы, тайқы маңдайлы әрі күшті жақсүйекті) неандерталдықтардың бассүйектерімен ұқсас болғандықтан қарапайым деп есептеді. Алайда объективті ғалымдардың зерттеулері көрсеткеніндей, австралиялык бассүйектің негізгі белгілерінің бірі - ми сауыт бет көрсеткіші бойынша неандерталдықтардікінен айырмасы болады, ал неандерталдык белгі- лердің өздері қазіргі кездегі барлық нәсілдерде таралған. Мұның ең бір қызық мысалы - американ палеонтологы Коптың бассүйегі, ол Шаппель-О-Сеннен табылған неандерталдықтың бассүйегімен керемет ұқсас болып шықты. ¥лы Отан соғысы қарсаңы мен кейінде гитлерлік Германияның антропологтары долихоцефалды бассүйек пішіні (негізінен) солтүстік (нордтық) нәсілге немесе арий нәсіліне тән немістердің басқа нәсілдерден биологиялық жағынан артықтығын көрсетеді, мұның өзі немістерге басқа халықтарды жаулап алып, дүние жүзіне үстемдік қүруға жол береді дегенді дәлелдеуге тырысты. Алайда нәсілдік белгілердің маңызы туралы мәселені дұрыс шешу үшін “нәсіл” мен жүктеу/скачать 23,05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|