Өзбекстан республикасы жоғары және орта арнаулы білім министрлігі



бет26/97
Дата05.06.2023
өлшемі0,55 Mb.
#98990
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   97
Байланысты:
ана тілі оқулық

Сұрақтар мен тапсырмалар:


    1. Бастауыш сыныптагы диктант тҥрлеріне тҥсінік бер.

    2. Әр тҥрін сипатта.

    3. Диктанттарға мәтін қҧрастыр.

ОҚУ ЖӘНЕ ТІЛ ДАМЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ


1-тақырып. Оқудың маңызы. Бастауыш сынып ана тілі оқулықтарының


мазмҧны.

Бастауыш сынып оқушыларын дамыта оқытудың маңызды міндеті олардың білімі мен дағдыларының дәрежесін ғана емес, сонымен бірге баланық ақыл-ой мен іс-қимыл әрекеті тӛсілдерін қалыптастыру болып табылады. Осындай кҥрделі міндетті шешуде ерекше орын алатын пән - ана тілі. "Ана тілі" пәнінің маңызы туралы Ж. Аймауытов былай дейді: "Оқытатын пәндердің бәрін бірдей керекті, бәрін қаусырып, орап алатын пән - ана тілі екені даусыз. Ана тілін жақсы меңгеріп алмай, ӛзге пәндерді тҥсіну мҥмкін емес. Ана тілі халық болып жасағаннан бергі жан дҥниесінің айнасы; ӛсіп, ӛніп, тҥрлене беретін мәңгі қҧламайтын бәйтерек"...


Жалпы білім беретін мектептің бастауыш сатысындағы білім мазмҧны тҧжырымдамасында: "Білім мазмҧнын, оның қҧрылымын анықтауды дамыта отырып оқытудың ҧстанымынан басқа мазмҧнының интегративті сипатын қамтамасыз ету басшылықңа алынды" делінген. Бастауыш сатыда соған сәйкес білім мазмҧнының мынадай қҧрамы анықталған:

  • дҥние туралы (кӛркем, мифтік, т.б тҥсініктермен байытылған дҥниенің ғылыми бейнесі);

  • оқушының бойында қалыптасуға тиіс ӛрекет тҥрлері (ойын,оқу еңбек,қарым-қатынас);

-қою арқылы оларды ізденіске тартып, олардың ізденушілік қабілеттерін арттырады.
Шығармашылық деңгей. Берілген сҧрақ тапсырмалар (*) ізденіс сипатында болады. Оқушылар алға қойған жҧмбақ сияқты міндетті дҧрыс аңғарып, іздену жоспарын ӛздері жасайды, талдайды, нақтылайды, қорытындылар жасайды.
2-сыныптың ана тіліндегі сӛздері 100-150-200 сӛзден тҧрады. 10 шумақтан тӛмен ӛлеңдерден қҧрылған сӛздік жҧмыстар қазақ тілінде беріліп, неологизм мен архаизм, синонимдердің мағынасын Оқушыларғатҥсінікті тілмен жеткізеді. Ол шартты белгі тҥрінде сандықшамен кӛрсетілген. Ақын, жазушылардың суреттері, ӛмірбаяны, шығармашылығы туралы қысқаша мағлҧмат беріліп, олардың бір-екеуімен таныстырады.
Балалардың ӛтілген тақырып туралы білімін кеңейту мақсатында жҧмбақтар, мақал-мәтелдер ӛтіліп жатқан тақырыптарға сай іріктеліп берілген.
Нақыл сӛздер, 7,9,12 буынды ӛлеңдер бар.
"Сӛйлегенде пайдалан" деген тақырып пен тараудың соқында әдемі тіркестер берілген. Мысалы: Жарқын шырай, қасиетті тіл, аялы алаңан. Халық ауыз әдебиетінің тҥрлерімен таныстырып, олар туралы теориялық анықтама берілген, ол кӛк қоршауға алынған.
Әшекейлі суреттер эстетикалық талапқа сай, әрі балалардың қиялын дамытуға септігі тиеді.
Қосымша тҥсініктер екі кӛк сызықпен берілген. Мысалы: А.Жҧбанов - алғаш рет Қҧрманғазы атындағы ҧлтаспаптар оркестрін ҧйымдастырған сазгер, ӛнер зерттеуші.
7-ші тарауда туысқан елдердің шығармалары берілген. Мысалы: Ш. Айтматов, Л.Толстой, В.Сухомлинский, Б. Брехт, Леонардо да Винчи, И.Крылов.

  1. сынып. Ана тілі 136 сағат, аптасына 4 сағат. Әр бӛлім сайын сҧрақтар мен тапсырмалар, мақал-мәтелдер, жаңылтпаштар, жҧмбақтар берілген. Жҧмблқтардың шешімі астына берілген. Әңгімелер 400-500 сӛзден тҧрады. Әңгіменің соңында жоспар берілген.

Тарих, ауыз әдебиеті, халық педагогикасымен тәлім-тәрбие, адамгершілік, табиғат, атақты адамдар туралы әңгімелер " Абай жолынан" ҥзінділер бар. Сӛздік жҧмыстары да қамтылған. Жыл аяғында 7-8 мыңдай сӛзді меңгеріп, 10 -15 ӛлең жаттау талап етіледі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   97




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет