тар» сүресі, 10-12-аяттар), эр адамда аузынан шыққан сөзді жазып алып тұратын екі періште болатындығын ескерткен (Ислам жэне өркениет. - 2009. - 11-20 желтоқсан. Қ. Бағашар. Адамның сөзі - ақылының таразысы). Сүйікті Пайғамбарымыз Мұхаммедтің (с.ғ.с.) өміріне көз салсақ, сөз сөйлеуге аса бір байыппен қарағанын көреміз. Айша анамыздың айтуынша, Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) сөз сөйлегенде асықпай-аптықпай баппен сөйлеген. Қажет кезінде ұғынықты болу үшін, айтқан сөзін бірнеше рет қайталаудан жалықпаған (Тирмизи, Мәнақиб, 9). Сөздері мірдің оғындай өткір, эрі даналыққа толы болғандықтан, естіген жанға қатты эсер ет- кен. Оны бір тыңдаған жан тағы да тыңдауға құмартқан. Тілі таза эрі шұрайлы, барынша ұғынықты болған. Бұны өз сөзінде: «Арабтардың ішіндегі ең таза, шешен сөйлейтіні менмін», - деп білдірген, «Өйткені, Аллаһ тағала маған тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйінін айта білетін ерекше қасиет дарытқан», - деп түсіндіретін (Ислам ж эне өркениет. - 2009. - 11-20 желтоқсан. Қ. Бағашар. Адамның сөзі - ақылының таразысы).
84 Ж а ң сы лы ң б а ева Р.С. Ж урналист этикасы
Демек, қысқа қайырып, тоқетерін ғана айтып, тыңдарманға пайдасы тиетін, ойлы көңілден туған сөзді ғана айтуға дағдылаған дұрыс. Кезінде эдебиет зерттеушісі Мәулен Балакаев өзінің «Қазақ тілі мәдениетінің мэселелері» атты еңбегінде: «Адам тәлім- тэрбиесіз, өнер-білімсіз, іс-эрекетсіз өмір сүрмек емес. Кісі білімді, тэлім-тэрбиені тіл арқылы алады, мэдениетті, өнерді, ғылымды тіл арқылы үйренеді. Қазақ халқы да ежелден шешендікке эуес, тіл өнеріне жетік халық, тіл өнерін басқа өнерден кем санамай- ды. Осыған орай қазақ халқы тіл өнерінің небір әсем кестелерін,
