ҚАЗАҚ ТІЛІІІІҢ ДЫБЬІСТАРЫ
17
Естілімі:
1.
I дыбысы жіңішке үндесім әуезбен дыбыс-
талады. Үндесім дыбысталуына қарай жіңіш ке
әуезді дауысты дыбыс болып табылады.
2 . 1
дыбысы қысаң және езу жасалым әуезбен
дыбысталады. Ж асалым дыбысталуына қарай
қысаң езу әуезді дауысты дыбыс болып табылады.
Естілім белгілері:
жіңішке, қы саң езу эуезді
дауысты дыбыс.
¥ дауысты дыбысы
(7-сурет)
Жасалымы:
1. Ұ дыбысы жақтың қысаң ашылып, тілдің
ж оғары көтерілуі арқылы (7) жасалады. Ж ақ-
тың қаты сы на қарай қы саң дауысты дыбыс бо-
лып табылады.
2. Ұ ды бы сы н айтқанда ерін доғалданы п
(1-2) тұрады. Еріннің қатысына қарай доғал ерін
дауысты дыбыс болып табылады.
3. Ұ дыбысын айтқанда тіл ауыз қуысы-
ның арт ж ағы на (8) орналасады. Тілдің қаты -
сына қарай тіл арты дауысты дыбыс болып та-
былады.
Дауысты жақ қатысына қарай - қысаң, ерін
қаты сы на қарай - доғал ерін, жасалу орны на
қарай - тіл арты дыбыс.
Жасалым белгілері:
қы саң, доғал ерін, тіл
арты дауысты дыбыс.
Аитылымы:
1. Тілдің артқы тұсы жұмсақ таңдайға қарай
жоғары котеріліп (дөңес тартып), ауыз қуысын
екіге бөледі. Ауыз қуысы комей қуысынан үлкен
болады. Тіл жатысына қарай комей қуысты да-
уысты дыбыс болыгі табылады.
2. Ерін доңгеленіп бітіп, ауа үйіріліп шығады.
Е ріннің қалгіына қарай д өң гелек ш ы ғы сты
дауысты дыбыс болып табылады.
Достарыңызбен бөлісу: 
