Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

271 

 

сангвиник, холерик, флегматик или меланхолик. Всѐ это поможет педагогу 

наиболее правильно выстроить дальнейшее обучение. 

Среди  работ,  посвященных  музыкальным  способностям,  особое 

место 

занимает 

книга 

Б.М.Теплова  «Психология 

музыкальных 

способностей». 

В 

ней 

предложена 

оригинальная 

концепция 

музыкальности.  Главным  показателем  музыкальности  Теплов  считал 

эмоциональную  отзывчивость  на  музыку,  а  к  основным  способностям 

отнес  те,  которые  связаны  с  восприятием  и  воспроизведением 

звуковысотного и ритмического движения,  - музыкальный слух и чувство 

ритма.  При  этом  в  музыкальном  слухе  он  выделил  два  компонента  -  

перцептивный,  связанный  с  восприятием  мелодического  движения 

(ладовое  чувство)  и  репродуктивный  (способность  к  слуховому 

представлению  мелодии).  Неосновными   компонентами  комплекса 

музыкальности  он  считает  тембровый,  динамический,  гармонический  и 

абсолютный слух [1, 72-с.]. 

К основным музыкальным задаткам относятся: слух, память, ритм и 

природная  моторика.  Слух  имеет  2  типа  –  относительный  и  абсолютный. 

Относительный  слух  позволяет  слышать  высоту  звука  в  соответствии  с 

другим  звуком  или  относительно  его.  Абсолютный  (формальный)  слух  в 

свою  очередь  делится  на:  тембральный,  ладово-гармонический, 

интонационный  и  внутренний.  Более  подробно  о  разновидностях  слуха  и 

методах его развития будет изложено ниже. Музыкальная память связана с 

развитием и информированностью в музыкальной среде, с общей памятью. 

Важен  объѐм  памяти  и  долговременность  памяти.  Музыкальная  память 

развивается  только  в  практике  –  чем  больше  материала,  тем  лучше. 

Музыкальный  ритм  связан  с  запоминанием  ритмических  фигур.  Умение 

запоминать разные ритмические фигуры и держать на долгом расстоянии 

во  время  исполнения  намного  облегчит  образовательный  процесс. 

Природная моторика – это быстрая реакция, темп, координация, ловкость. 

Из  физических  признаков  моторики  –  крепкий  аппарат,  особенности 

строения руки. На основе всех вышеперечисленных задатков, педагогу не 

стоит торопиться в своих выводах, так как все способности развиваются и 

выявляются в практической деятельности, через урок, через музыкальный 

материал. 

Вопрос способностей рассматривается многими учеными. В учебном 

пособии  Е.И.Рогова  «Общая  психология»  этот  вопрос  рассматривается 

следующим  образом.  Способности  –  лишь  возможность  определенного 

освоения  знаний,  умений,  навыков,  а  станет  ли  она  действительностью, 

зависит от различных условий. Так, например, выявившиеся у человека(в 

данном  случае  у  студента)музыкальные  способности  ни  в  коей  мере  не 

являются гарантией того, что он станет великим музыкантом. 

В 

своей 

книге 

«Психология 

музыкальной 

деятельности» 

Л.Л.Бочкарев  пишет  о  том,  что  некоторые  исследователи  отождествляют 

проблему  пригодности  к  музыкальной  деятельности  с  проблемой 

способностей,  понимая  под  способностями  комплекс  необходимых  для 

272 

 

успешного  осуществления  деятельности,  включая  свойства  личности, 

особенности эмоциональной сферы, характера. 

Таким  образом,  можно  сказать,  что  способности  проявляются  не  в 

самих знаниях и умениях, навыках, а в динамике их приобретения, в том, 

насколько быстро и легко человек осваивает конкретную деятельность. От 

способностей зависит качество выполнения деятельности, ее успешность и 

уровень  достижений,  и  также,  то,  как  эта  деятельность  выполняется. 

Б.М.Теплов  выделил  следующие  три  основных  признака  понятия 

«способность»: 

«Во-первых,  под  способностями  понимается  индивидуальные 

психологические  особенности,  отличающие  одного  человека  от  другого; 

никто не станет говорить о способностях там, где речь идет о свойствах, в 

отношении которых все равны. 

Во-вторых, 

способностями 

называют 

не 

всякие 

вообще 

индивидуальные особенности, а лишь такие, которые имеют отношение к 

успешности 

выполнения 

какой-либо 

деятельности 

или 

многих 

деятельностей. 

В-третьих,  понятие  «способность»  не  сводится  к  тем  знаниям, 

навыкам или умениям, которые уже выработаны у данного человека». 

Рассматривая  соотношение  способностей  и  деятельности,  следует 

отметить,  что  если  учащийся  не  справляется  с  требованиями,  которые 

предъявляет к нему деятельность, то это не означает полное отсутствие у 

него  способностей.  Вполне  вероятно,  что  данному  ребенку  потребуется 

больше  времени  на  усвоение  знаний,  умений  и  навыков,  а  его  педагогам 

понадобится приложить гораздо больше усилий для его обучения [2, 113 –

с.]. 

Кроме  того,  способности  учащегося  могут  развиваться  через  какое-

то время или проявиться в другом виде деятельности. 

В.В.Богословский 

утверждал, 

что 

природа 

человеческих 

способностей  до  сих  пор  вызывает  достаточно  бурные  споры  среди 

ученых, и одна  из господствующих  точек  зрения,  ведущая свою историю 

еще от Платона, утверждает, что способности биологически обусловлены и 

их проявление целиком зависит от унаследованного фонда. 

Конечным  выводом  вышеизложенного  является  положение  о  том, 

что у каждого человека можно сформировать любые способности. 

Своеобразное  сочетание  способностей,  которое  обеспечивает 

человеку  возможность  успешного  выполнения  какой-либо  деятельности, 

называется одаренностью. 

Высокая ступень развития способностей называется талантом. 

По мнению В.В.Богословского, талант – это определенное сочетание 

способностей,  их  совокупность.  Отдельная  изолированная  способность, 

даже очень высокоразвитая, не может быть названа талантом. 

Высший уровень развития способностей – гениальность. Однако же, 

нельзя  сказать,  что  все  индивидуальные  качества  гения  развиты  в 

273 

 

одинаковой  степени.  Гениальность  имеет  свой  «профиль»,  какая-то 

сторона доминирует, какие-то способности проявляются в его творчестве. 

Способности  человека  развиваются  в  деятельности.  Чем  больше 

различных видов деятельности в жизни человека, тем больше развиты его 

индивидуальные способности.

 

 

Известно,  что  творчество  помогает  ученику  раскрыть  его 

музыкальные способности, музыкальность. 

Является  ли  музыкальность  комплексом  отдельных  музыкальных 

способностей или это единое целое, не поддающееся членению? Если это 

комплекс способностей, то каковы ее компоненты? 

Всем ли людям присуща музыкальность или только избранным? Как 

ее  измерить?  Каковы  закономерности  ее  развития?  Эти  вопросы  все  еще 

дискутируются  в  большинстве  исследований,  посвященных  проблемам 

музыкальности.  Нельзя  считать  немузыкальным  человека,  эмоционально 

воспринимающего  музыку,  любящего  и,  обладающего  хорошими 

музыкально-сенсорными  способностями,  но  у  которого  не  сформирована 

специальная способность – музыкальная память. 

Бесспорно, 

восприятие 

музыки 

слушателем, 

обладающим 

высокоразвитой  или  природной  музыкальной  памятью,  будет  более 

продуктивным  и  эмоциональным.  В  связи  с  проблемой  памяти  приведем 

курьезный  случай  с  Д.Б.Кабалевским,  который  в  детские  годы  попал  в 

число  злополучных  «трех  процентов»,  когда  не  сумел  правильно 

повторить предложенную ему мелодию. И был отчислен из детского хора 

за „отсутствием‖ музыкальных способностей. 

Педагоги-музыканты  пришли  к  выводу,  что  задатки  музыкальной 

деятельности (т.е. физические особенности строения организма, например, 

органа слуха или голосового аппарата) имеются у каждого [3, 152-с.]. 

Именно 

они 

составляют 

основу 

развития 

музыкальных 

способностей.  Понятие  «неразвивающаяся  способность»  по  утверждению 

ученых,  специалистов  в  области  исследования  проблем  музыкальности, 

само по себе является абсурдным. 

Природа  щедро  наградила  человека.  Она  дала  ему  все  для  того, 

чтобы видеть, ощущать, чувствовать окружающий мир. Она позволила ему 

слышать  все  многообразие  существующих  вокруг  звуковых  красок. 

Прислушиваясь  к  собственному  голосу,  голосам  птиц  и  животных, 

таинственным  шорохом  леса,  листьев  и  завыванию  ветра,  люди  учились 

различать интонацию, высоту, длительность. Из необходимости и умения 

слушать и слышать рождалась музыкальность – природой данное человеку 

свойство. 

Музыкальность  понимается  большинством  исследователей  как 

своеобразное сочетание способностей и эмоциональных сторон личности, 

проявляющихся  в  музыкальной  деятельности.Наиболее  эффективным 

методом   развития музыкального  слуха  является пение Многие пианисты 

сопровождают  свою  игру  подпеванием  –  это  означает,  что  фортепианное 

исполнительство  как  процесс  создаѐт  благоприятные  условия  для 

274 

 

музыкально-слухового воспитания и развития. Пение – естественный путь 

формирования звуковысотного слуха – это общепризнанно. 

Формирование  чувства  ритма  у   учащегося  –  одна  из  наиболее 

важных  задач  в  музыкальной  педагогике  и  в  то  же  время,  как 

общепризнанно  –  одна  из  наиболее  сложных  Необходимо  подчеркнуть 

следующее: только хорошо «налаженная», достаточно надежная и прочная 

музыкально-исполнительская  моторика  может  служить  надлежащей 

опорой  для  развития  чувства  ритма.  Напротив,  неумелые  физические 

действия  при  игре  способны  подчас  деформировать,  расстроить 

музыкально-ритмическое 

переживание, 

расшатать 

весь 

темпо-

ритмический фундамент, на котором стоит учащийся – музыкант. Периоду 

первоначального  воспитания  чувства  ритма,  о  котором  в  основном 

говорилось до сих пор, принадлежит весьма существенная роль. Именно в 

этот  период  определяются  дальнейшие  перспективы  обучения  музыки, 

оказывается  подчас  решающее  влияние  на  всю  ритмическую  будущность 

ученика. 

Не освоив азов ритмической грамотности, не овладев необходимыми 

при  этом  умениями  и  навыками,  учащийся  –  музыкант,  разумеется,  не 

сможет  в  дальнейшем  двигаться  по  восходящей  линии.  Все  это  известно 

опытным  педагогам-практикам,  самым  серьезным  образом  оценивающим 

начальную фазу ритмического воспитания.  

Следующий 

компонент 

музыкальности 

– 

представление 

музыкальной  формы.  Представления  о  музыкальной  форме  как  основе 

направления  мысли  приобретаются  в  процессе  слушания  произведений  и 

наблюдения  музыкального  образа  с  помощью  знаний  о  конструкции 

произведения;  комментариев  педагога  по  ходу  слушания;  графической 

записи. 

Эти 

приемы 

помогают 

лучше 

усвоить, 

услышать 

противопоставления  или  «соревнование»  тем,  почувствовать  и  понять 

главную идею произведения. 

Вопрос музыкальной памяти – это отдельный вопрос в музыкальном 

воспитании  и  в  музыкальной  педагогике,  так  как  музыкальная  память 

включает  в  себя  синтез  различных  видов  памяти,  таких  как  зрительная, 

логическая, тактильная, моторная, эмоциональная, слуховая [4, 16 –с.]. 

Музыкальная  память  –  явление  комплексное.  Она  складывается  из 

различных видов памяти – общих и специфических музыкальных.  

Развитие  музыкальной  памяти  –  достаточно  серьезный  и  сложный 

процесс,  т.к.  одновременно  с  развитием  музыкальной  памяти  развивается 

синтез  многих  других  видов  памяти.  Развивать  музыкальную  память 

желательно  с  самого  раннего  детства,  но  возможно  и  в  более  поздние 

периоды жизни человека. 

Развитие  всех  вышеперечисленных  компонентов  в  комплексе 

обсепечит  эффективное  развитие  музыкальных  способностей  на  уроках 

фортепиано. 

 

 

275 

 

Түйін 

 

Осы  мақаланың  тақырыбы  ҿте  кҿлемді  жҽне  қызықарлы,  кҿп  ұстаз 

ғалымдарының зерттеу орталығы болып табылады. Осы жұмыстың авторы музыкалық 

қабілеттермен жҽне методикалық дамуын жан-жақты қамтыған. 

 

           Summary 

 

The  subject  of  article  is  extensive    and  interesting.  Is  object    of  research  of  many 

teachers of presented work tries to capture the main aspects definition and the description of 

musical abilities  and some methods  of their development.   

 

Список литературы 

 

1. Алексеев А.Д. «Методика обучения игре на фортепиано»-М., 1978. 

2. Алексеев А.Д. «История фортепианного искусства» - М., 1988. 

3. Андреева М. «От примы до октавы» - М., 1983 

4. Артоболевская А.Д. «Первая встреча с музыкой» - М., 1989. 

 

ӘӚЖ: 7.012: 37.012:005:591.1:659.131.83(0.45) 

 

Студенттердің пәнге қызығушылығын арттырудағы ақпараттық 

технологияның ролі 

 

Акимбеков Е.Т., аға оқытушы, Акимбекова А.Ф., оқытушы 

С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті, Астана қ. 

 

       Қазақстан  Республикасының  «Білім  туралы»  заңында  «Білім  беру 

жүйесінің  басты  міндеті  –  ұлттық  жҽне  жалпы  адамзаттық  құндылықтар, 

ғылым  мен  практика  жетістіктері  негізінде  жеке  адамды  қалыптастыруға 

жҽне  білім  алу  үшін  қажетті  жағдайлар  жасау;  оқытудың  жаңа 

технологияларын  енгізу,  білім  беруді  ақпараттандыру»  -  деп  білім  беру 

жүйесін одан ҽрі дамыту міндеттері кҿзделген.  Қазіргі ақпараттық қоғамда 

ҿндіріс  дамуының  негізгі  құралы  ақпараттық  ресурстардың  қажеттілігі 

болып  отырғаны  сҿзсіз.  Осыған  байланысты  қазіргі  заманда  ақпараттар 

кеңістігінде  адамға  дұрыс  бағыт  таңдай  білу  үшін  оқытудың  жаңа 

технологиялары, атап айтсақ, ақпараттық технология дамуда[1]. 

      ХХІ 

ғасыр–техниканың 

озық 

дамыған 

ғасыры. 

Елбасы 

Н.Ҽ.Назарбаевтың  сындарлы  саясатының  арқасында  бүкіл  мектеп, 

жоғарғы  оқу  орындары  барынша  компьютермен,  интерактивті  тақтамен 

қамтамасыз етілген[2]. 

 

      Осыған  орай,  білім  беру  саласында  да  ҿзінің  дамуы  үшін  жаңа 

қадамдар жасалуда.  

      Жаңа  ақпараттық  технологияны  неғұрлым  тиімдірек  пайдаланса, 

солғұрлым  жетістіктерге  жету  мүмкіндігі  де  артары  сҿзсіз.  Білім  алу 

жолында оқулықтың маңызы қандай зор болса, қазір таңда оқушы үшін де, 

студент  үшін  компьютердің  маңызы  артып  отырғаны  белгілі,  себебі 

276 

 

компьютер болашақ  ұрпақ үшін  қоршаған  ҽлемді  танудың табиғи  құралы 

болып  табылады.  Олай  болса,  сабақ  жүргізу  барысында  компьютерді 

қолдану  –  бүгінгі  күннің  кезек  күттірмейтін  ҿзекті  мҽселелерінің  бірі. 

Соңғы 

жылдары 

барлық 

оқу 

орындарындағы 

сияқты, 

біздің 

университетімізде  де  компьютерлік  техниканы,  интерактивті  тақтаны 

қолдану  белсенді  жүзеге  асырылуда.  Атап  айтқанда  зертханалық 

сабақтарда, аралық бақылау жҽне емтихан қабылдау кезінде компьютер, ал 

дҽріс, машықтану сабақтарында интерактивті тақта қолданылады[13.    

      Білім  беру  жүйесіндегі  жаңа  ақпараттық  технология  дегеніміз  –  оқу 

жҽне  оқу-ҽдістемелік  материалдар  жинағы,  оқу  қызметіндегі  есептеуіш 

техниканың  техникалық  құралдары,  олардың  ролі  мен  орны  туралы 

ғылыми білімнің жүйесін жҽне оқытушылар еңбектерін жүзеге асыру үшін 

оларды  қолдану  формалары  мен  ҽдістері  деген  анықтама  беруге  болады. 

Яғни, ақпараттық технология –оқытушырының жұмысын жүзеге асырушы 

ҽдістер  мен  формалар  жҽне  студенттерге  білім  беруші  құрал  деуге  ҽбден 

болады[4]. 

      Ҽдебиеттерде  білім  беру  барысында  ақпараттық  технологияларды 

пайдаланудың  бірнеше  бағыттары  кҿрсетілген,  солардың  ішінде  жоғарғы 

оқу  орындарының  практикалық  сабақтарына  қажетті  деп  саналатындар: 

компьютер  –  студент  білімін  бағалау  құралы;  компьютерлік  модельдеуді 

қолданатын  зертханалық  практикум;  мультимедиа–технология  -  жаңа 

материалды  түсіндірудегі  иллюстрациялық  құрал;  дербес  компьютер  – 

білім жетілдіру құралы десек қателеспейміз. 

      Техникалық  құралдарды  қолдана  отырып,  дҽлірек  айтсақ,  компьютер 

кҿмегімен  интерактивті  дҽрістер  оқу,  слайдтар  кҿрсету,  виртуальды 

зертханалық  жұмыстар  жүргізу  студенттің  қызығушылығын  біршама 

арттыратынына  кҿзіміз  жетіп  отыр.  Екіншіден  аралық  бақылау,  емтихан 

тапсырғанда  да  студентке  қазіргі  заманғы  технологияны  қолданған 

тиімдірек. Атап айтсақ, компьютермен аралық бақылау, емтихан қабылдау 

барысында студенттің жауабын тексеруде уақыттан ұтамыз. 

       Қазіргі  кездегі  ақпараттық  технологиялар  оқу  материалдарын 

иллюстрация  жасау  кезінде  (мысалы  анимациялы  слайд  –  фильмдер) 

қолданылады.  Бұл  оқу  үрдісін  қозғалыста  бейнелеуге  мүмкіндік  береді. 

Компьютердің  кҿмегімен  дыбыстық  жҽне  бейнефрагменттерді  де 

демонстрация арқылы жасауға болады. Осындай ҽдіспен жүргізілген сабақ 

студентке  ҽрі  қызықты,  ҽрі  неғұрлым  түсінікті  болары  сҿзсіз.  Қандай  да 

болмасын  құбылысты  студент  табиғи  түрінде  кҿргендей  болады  жҽне 

кҿзбен кҿргенін ұзақ уақыт есте сақтай алады. Анимациялық немесе видео 

материалдарды  кҿру  кезінде  студентте  ҽртүрлі  сұрақтар  да  туындайды, 

яғни пҽнге, тақырыпқа қызығушылығы артып, сұрақты толықтыра, тияқтай 

түсуге ұмтылады.  

      Студенттің  білім  сапасын  жҽне  пҽнге  қызығушылығын  арттырудың 

тағы  бір  жолы  электронды  оқулықтар  жасау  деп  санаймыз.  Кітапханадан 

бірнеше  оқулық  алуға  мүмкіндігі  болмай  қалған  жағдайда  біздің  оқу 

277 

 

орнының  студенттері  электрондық  оқулықпен  кез  келген  уақытта 

дайындалу мүмкіншілігіне ие болды. 

       Электрондық  оқулық  арқылы  да  студенттердің  сабақ  үстінде  немесе 

сабақтан  тыс  уақытта  тақырыпқа  сҽйкес  мҽліметтермен  танысуға, 

практикалық  сабақ  тапсырмаларын  ҿз  бетінше  орындауларына  кҿп 

мүмкіндіктері  бар.  Бұл  орайда,  студенттеріміз  біздің  кафедра 

оқытушылары  дайындаған    бірнеше  электронды  оқу  құралдарын, 

ҽдістемелік оқу кешендерін кітапханадан тауып, қолдана алады[5].    

       Осындай электрондық оқу құралдарды, оқу – ҽдістемелік нұсқауларды, 

оқу – ҽдістемелік кешендерді пайдалану – оқытудың ең тиімді ҽдістерінің 

бірі. Ол оқытушының шығармашылықпен жұмыс жасауына, белсенділігін 

арттыруға  мүмкіндік  береді.  Оқытушы  үшін  электрондық  оқулық 

күнделікті  дамып  отыратын  ашық  түрдегі  ҽдістемелік  жүйе,  оны  ҽрбір 

оқытушы  педагогикалық  тҽжірибесіндегі  материалдармен  толықтыра 

отырып,  ҽрі  қарай  жетілдіре  алады.  Электрондық  оқулық  арқылы  түрлі 

суреттер, тірек – сызбалар, бейне кҿріністер кҿрсетуге болады. Бұл ҽрине 

оқытушының  тақтаға  жазып  түсіндіргенінен  тиімдірек,  ҽрі  ҽсерлі  деуге 

болады.  Меңгерілуі  қиын  пҽндерді,  мысалы  физика  болсын,  биологиялық 

бағыттағы  пҽндер  болсын  кейбір  сұрақтарды  студенттерге  компьютердің 

кҿмегімен  ұғындырса,  атап  айтсақ  күрделі  сурет,  сызбаларды  слайдтар 

арқылы  кҿрсетсек,  тақырыпқа  деген  құштарлығы  ояна  түсетіндігі 

байқалады.  

      Оқу  орнымыздағы  жаратылыс  тану,  жалпы  білім  беру  пҽндерінен 

қазіргі  қолданыстағы  электрондық  оқулықтың  ҽр  тарауында  тақырыптың 

мазмұны,  заңдары  мен  анықтамалары,  түсіндірме  сҿздігі  мен  қазақша    - 

орысша сҿздіктер, кестелер, жаттығулар мен есептер, бақылау жұмыстары, 

тест  тапсырмалары  қамтылған.  Тараудағы  оқу  материалдары  бойынша 

берілген анимациялық тҽжірибелер студенттерге физикалық, биологиялық 

құбылыстарды кҿрсете отырып, түсіндіруге ыңғайлы. 

      

Заманауи  ақпараттық  технологияны  пайдалану  ҿз  білімін  кҿтеру 

тиімділігін  де  арттырады.  Бұл  бірінші  кезекте  сандық  түрде  жазылған 

ақпараттарды  пайдалану  кезінде  қажетті  мҽліметтерді  оңай  табуға 

мүмкіндік береді.  

      Қазіргі  кезде  компьютердің  кҿмегімен  тек  белгілі  бір  аудиторияларда 

ғана  емес,  сонымен  бірге  қашықтықтан  оқыту  үрдісі  де  дамып  отыр.  Ол 

үшін  интернет  желісіне  қосылған  компьютер  керек.  Қашықтықтан  оқыту 

кезінде  тапсырманы  жҽне  онымен  бірге  ұсынылған  оқулықтарды  қарап 

отырып,  білім  алғысы  келетін  адам  ҿзі  ізденіп,  жауаптарын  салып 

жібереді. 

  Сабаққа  дайындалу  барысында  оқытушы  сабақ  мазмұны  студенттер 

үшін танымдылығы жағынан қызықты ҽрі жаңаша ҿтуі үшін ҿзінің бағалы 

уақытын қажетті материалды іздеу мен жүйелеуге жұмсайды. 

 Бірақ, мұның барлығы жүзеге асуы үшін оқытушы компьютерлік оқыту 

технологиясы бойынша білім мен іскерлікті игеруі қажет. 

278 

 

 Жоғарғы  оқу  орындарындағы  білім  деңгейін  кҿтеру  жҽне  онда 

интерактивті  құралдарды  пайдалану  арқылы  оқу  –  тҽрбие  үрдісін  тиісті 

деңгейге  кҿтеру,  кафедра  оқытушыларының,  педагогикалық  ұжымның 

жүйелі  басшылыққа  алған  бағыты  деп  есептейміз.  Интерактивті 

құралдарды  қолдану  негізінде  оқу  орнында  жаратылыстану  бағытындағы 

пҽндерді  оқыту  сапасын  арттырып,  білім  беруді  ақпараттандыру  жүйелі 

түрде іске асады деуге болады. 

  Компьютер  жҽне  интерактивті  құралдар  арқылы  жасалып  жатқан 

оқыту  үрдісі  студенттің  жаңаша  ойлау  қабілетін  қалыптастырып,  оларды 

жүйелік байланыстар мен заңдылықтарды табуға бейімдеп, нҽтижесінде – 

ҿздерінің  кҽсіби  потенциалдарының  қалыптасуына  жол  ашу  керек[16]. 

Бүгінгі  таңдағы  ақпараттық  қоғам  аймағында,  студенттердің  ойлау 

қабілетін  қалыптастыратын  жҽне  компьютерлік  оқыту  ісін  дамытатын 

жалпы  заңдылықтардан  тарайтын  педагогикалық  технологияларды  тиімді 

деп санауға болады[7]. 

       Ҽр  оқытушы  мүмкіндігінше  интерактивті  тақтамен  жұмыс  жүргізуді 

толығымен  меңгерсе  іс  деуге  болады.  Себебі  интерактивті  тақта  – 

аудиториядағы  студенттердің  барлығын  қамтып  оқыту  үшін  мүмкіндік 

беретін  басты  құрал.  Интерактивті  тақтанының  оқытушылар  үшін  де 

артықшылығы  зор  деуге  болады,  себебі  оқытушы  жаңа  материалды  ҿте 

қызықты  жҽне  қарқынды,  сапалы  етіп  түсіндіруге  мүмкіндік  беретін 

кҿрнекі  құрал  десек  қателеспейміз.  Интерактивті  тақтаны  қолдану 

барысында студенттердің ҿз ойларын, ҿз ұсыныстарын жеткізе алатындай 

деңгейге жеткенін байқауға болады. Жаңа материалдарды бірігіп талдауда 

да  маңызы  үлкен  болады.  Сҿйтіп  интерактивті  тақтаны  жүйелі  тиімді 

пайдалану  оқу  сапасының  артуына,  студенттің  қызығушылығын, 

белсенділігін  арттыруға  ықпалын  тигізеді.  Кейбір  идеяларды  түсіну  үшін 

қойылған 

дұрыс 

сұрақтар 

дискуссияны 

ҿрбітіп 

студенттердің 

материалдарды  жақсы  түсінулеріне  жетелейді.  Біз  де  ҿз  сабақтарымызда 

интерактивті  тақтаны  мүмкіндігінше  толық  пайдалануға  тырысамыз.  Ол 

үшін  интерактивті  тақта  саны  кҿбірек  болуы  тиіс,  яғни  мүмкін  болғанша 

кафедрада бірнеше аудиторияда орнатылғаны дұрыс.  

 Интерактивті құралдардың мынадай ерекшеліктерін атап ҿтуге болады: 

 1.  Тақтаға  бормен  салынған  суреттен  немесе  графиктен  интерактивті 

тақтада  түр–түсі  анық,  ұқыпты  жҽне  айырмашылығы  ҿте  үлкен  болып 

кҿрінеді. 

2. Слайдтарда қателер жіберілсе, тез арада түзетуге болады. 

3. Сабақ барысында кҿрнекілік материалдарды қолдану сапасы артады. 

4. Сабақтың да сапасы артады. 

5. Ҽсіресе студенттің сабаққа қызығушылығы, белсенділігі артады. 

      Қорыта  келгенде,  оқытудың  компьютерлік  технологиясын  жҽне 

интернет  ресурстарын  оқу  үрдісінде  кеңінен  қолдану  студенттердің  ҿз 

бетімен 

ізденісіне, 

пҽнге 

деген 

қызығушылығын 

арттырып, 

шығармашылық 

белсенділігін 

дамытуға, 

оқыту 

мҽдениетін 

қалыптастыруға, студенттердің жеке жұмыстарын ұйымдастыруға, ҽсіресе 

279 

 

студенттің  пҽнге  деген  қызығушылығын  арттыруға  ерекше  қолайлы 

жағдай туғызады.   

       Оқу  үрдісінде  оқытудың  ақпараттық  технологиясын  тиімді  пайдалану 

жҽне  қолдану  студенттің  жеке  тұлғасының  дамуына  ықпал  жасаудың 

негізгі міндеттерін қарастырады. 

       Оқытушы  сабағында  ақпараттық  технологияларды  қолдану  арқылы 

жаңа қоғам жағдайында ҿмір сүруге белсенді, бҽсекеге қаблетті, игерілген 

білімімен білікті болашақ мамандарды дайындайды. 

 

Резюме 

 

Информационно-коммуникативная  технология  имеет  в  настоящее  время 

большое  значение,  В  данное  время  применение  информационной  технологий 

необходимо  для  повышения  качества  проведения  занятий  в  учебном  процессе.  На 

занятях  при  объяснении  различных  явлений  большую  роль  играют  информационные 

технологии,  достоинством    которых  является  применение  современных  средств 

обучения;  интерактивная  доска,  программа  Power  Point  и  т.д.  Четко  организованные 

лекции  и  семинары  позволяют  студентам  быть  активными  на  занятиях,  повышает 

уровень знаний и развивает стремление к самостоятельной подготовке, благодаря чему 

достигается психолого-педагогические цели и задачи учебного процесса. 

 

Summary 

 

Information and communicative technology is very important nowadays. At present to 

apply information technology is necessary to increase the quality of lesson conducting in the 

teaching process. At the lessons it is very important to use information technology during the 

explanations  of  different  physical  phenomena  such  as  applying  interactive  board,  different 

computer programs as Power Point and others. Very properly organized lectures and practices 

help students be active, very involved in the theme. It increases their levels of knowledge and 

develops their striving for independent work, that is self-training due to which it is possible to 

reach psychological and pedagogical aims and tasks of the teaching process. 

 

Пайдаланылған ҽдебиеттер 

 

1. Қазақстан республикасының «білім туралы» заңы 

2.«Қазақстан  –  2050»  стратегиясы  –  қалыптасқан  мемлекеттің  жаңа 

саяси бағыты»  атты Н.Ҽ.Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы, 2013 

жыл . 

3.  Қазақстан  Республикасы  білім  беруді  дамытудың  2011-2020  жылдарға 

арналған мемлекеттік бағдарламасы 

4. Е.Т.Акимбеков, А.М.Зикирина, А.Б. Мусатаева «Ақпараттық технология 

құралдары арқылы физика пҽні бойынша студенттердің білім беру сапасын 

арттыру»  //  «Жоғары  білім  жүйесіндегі  инновациялық  білім  беру 

технологиялары:  тҽжірибесі  мен  болашағы»  Республикалық  ғылыми-

ҽдістемелік конференция баяндамаларының жинағы., 17-18 мамыр 2012ж. 

2-том, 178-182 б.б.  

5.К.А.Омаркулов. 

Е.Т.Акимбеков,  Ұ.Қ.Қуантханова,  Ж.Е.Қайырова, 

А.Б.Сапанов  «Ақпараттық  технологияны  сабақ  үрдісінде  қолданудың 

280 

 

артықшылықтары»  //  «Тҿлегенов  оқулары»  «Қазақстанның  білім  беру 

жүйесін  дамытудағы  инновациялық  бағыттар»  тақырыбындағы  ғылыми-

тҽжірибелік  конференцияның  2-бҿлім  материалдары.  12  сҽуір,  2013  жыл. 

Арқалық,2013ж.,325-328 б.б.  

6. К.А.Омаркулов, Д.А.Утебаева, З.К.Баймуканов, Е.Т.Акимбеков 

// «К проблеме оптимизации учебного процесса», Методология и методика 

формирования  научных  понятий  у  учащихся  школ  и  студентов  вузов 

«УСОВСКИЕ  ЧТЕНИЯ»  материалы  XX  международной  научно-

практической конференции, 4-5 апреля 2013 года, часть 1, Челябинск,2013, 

23 стр.  

7.Талпақов  Ж.Д.,  Омарқұлов  Қ.А,  Акимбеков  Е.Т.  //  «Проблемное 

обучение  на  практических  занятиях».  Материалы  научно-практической 

конференции. Валихановские чтения-3., 53-54 с.с., Кокшетау, 1996г. 

жүктеу/скачать 5,96 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: