Гуманитарлық факультет
жүктеу/скачать 478,42 Kb. Pdf көрінісі
|
17
1. Пәннің мақсаты мен міндеттері: 1.1 Пәнін оқытудың мақсаты. Курс бойынша оқу материалын жетілдіру.Тарихи ғылымдар жүйесінде «Қазақстанның ежелгі және орта ғасырлар тарихы» курсының орнын көрсету.Тарихи ғылым ретінде Қазақстанның ежелгі және ортағасырлар тарихы курсының мәнін анықтау.Түрік өркениетінің қалыптасуы және даму процесінің ерекшеліктеріне талдау жасау. Ортағасырлық мемлекетінің даму эволюциясы және оның негізгі аспектілерімен таныстыру. ХІІ-ХVІІғғ. Қазақстан тарихының деректемелері мен тарихнамасымен танысу. Аса маңызды жылнамалар мен оларды жазған ортағасырлық тарихшылар туралы мағлуматтар беру. Зерттеу кезеңдерін белгілеу.Соңғыортағасырлық Қазақстан тарихы бойынша даму заңдылықтары, шаруашылық және мәдени өмірі жөнінде кең түсініктерді орнықтыру. Саяси тарихтың деректемелерімен және зерттеулерімен таныстыру. 1.2 Мамандыққа қатысты курстың міндеттері: Курс теориялық біліммен қатар практикалық дағдылар беруге де міндет етіп, студенттердің тіл деректерін нақты танып, сөйлеу, жазу мәдениетін жетілдіруді мақсат ете отырып, оларды ғылыми зерттеу жұмыстарына бейімдеуіне де баса назар аударады. Қазақстанның ежелгі және ортағасырлар тарихы курсының кезеңдерін, Ортағасырлардағы Қазақстанның географиялық кеңістікте алатын орнын, Ортағасырлардағы Қазақстан тарихының әлеуметтік-мәдени және шаруашылық–экономикалық даму ерекшеліктерін, тарихи даму үрдісін студенттерге ғылыми негізде түсіндіруді алға міндет етіп қояды. 1.3 Оқу процесіндегі пәннің орны. Тарих мамандығын алатын студенттер Қазақстан тарихының барлық кезеңдерін оқитыны белгілі.V-Х-ғасырлардығы Қазақстан территориясын жайлаған тайпалар мен қағанаттардың тарихы мен сол кезеңнің айтулы оқиғаларын оқып білуге аталған курс мүмкіндік береді.Курс барысында төмендегі оқиғалардың тарихи заңдылықтарын, ортағасырлардағы Қазақстан тарихының ерекшеліктерін,содай-ақ басқа кезңдерден өзгешелігі мен ұқсастықтарын салыстырмалы танып білуге жол ашады. Қазақстанның ежелгі және ортағасырлар тарихы курсы – Қазақстан және Орта Азия жеріндегі алғашқы көшпелі мемлекеттердің пайда болуын, қалыптасуын, ежелгі мәдениеттердің пайда болуын, дамуын, дүниежүзілік тарихтағы орнын және тарихи оқиғаларды объективті түрде нақты деректер негізінде қарастырады. Бұл курс Ежелгі және Ортағасырлардағы Қазақстан тарихы, көшпелі мемлекеттердің пайда болуы мен дамуын зерттеп, олардың тарихтағы орнын анықтауда тарих ғылымына өзіндік үлес қосады.
Студент нені меңгеру керек: - тарихи фактлермен тарихи құбылыстардың өзара байланысын ашып, тарихи оқиғаларды салыстыру арқылы тарихи түсініктердің мәнін ашу және оған талдау жасау; - әртүрлі деректерден нақты ақпаратттарды ала білу; - анықтамалық және ғылыми әдебиеттермен, тарихи құжаттармен және монографиялармен жұмыс істеу;
- алған теориялық білімдерін іс жүзінде жүзеге асыра алу.
2. Пәннің мазмұны. 18
2.1 Дәріс сабақтары
№ Дәріс сабақтарының тақырыптары Дәрістің мақсаты мен мазмұны Оқу түрі Сағ сан
ы 1.
Қазақстан территориясындағы ерте
ортағасырлық мемлекеттер. Мақсаты: Қазақстан территориясындағы ерте ортағасырлық мемлекеттер туралы түсінік қалыптастыру. Түрік және Батыс түрік қағанаты, Қазақстан территориясындағы Оғыз мемлекеті. Ортағасырлық қазақстан тарихындағы қыпшақтар туралы жан-жақты мағлұмат беру.
күндізгі
2 Сырттай
Кешкі 2.
ІІ – Модуль. Қазақстан моңғол империясы және Шыңғысхан ұрпақтарының ұлыстары құрамында. Моңғол жаулаулығы қарсаңындағы Қазақстан.
Мақсаты: Қазақстан моңғол империясы және Шыңғысхан ұрпақтарының ұлыстары құрамына енуі туралы түсінік беру. «Отырар апаты» және Хорезм мемлекетіне қарсы жорықтар, Сырдария қалаларын алу, Отырар қорғанысы, Қыпшақ даласын бағындыру, Шыңғыс хан жорықтарының тарихта бағалану туралы жан-жақты мағлұмат беру. күндізгі
2 Сырттай 1 Кешкі 3.
Моңғолдардың Қазақстан мен Орта Азияны жаулауы.
Мақсаты: Моңғол империясының құрылуы, Шыңғысханның Орта Азия мен Қазақстан жерін жаулауы туралы түсінік беру. күндізгі
Сырттай
Кешкі
4.
Қазақстан Алтын Орда құрамында
саяси тарихы мен әлеуметтік- экономикалық жағдайы туралы түсінік бере отырып Алтын Орданың деректері мен тарихнамасы, Алтын Орданың территориясы, халқы, шекарасы, әкімшілік –саяси құрылымы туралы жан- жақты мағлұмат беру. күндізгі
2 Сырттай
Кешкі
Сырттай
Кешкі
5.
ІІІ– модул. ХІІІ-ХҮ ғғ. Қазақстанның рухани мәдениеті. Дін. Өнер. Мақсаты: ХІІІ-ХҮ ғғ. Қазақтардың тілі, діні және жазба әдебиеті туралы жан- жақты түсінік беру. Дешті Қыпшақ күндізгі
2
Сырттай 1
19
ХІІІ-ХҮ ғғ. Қазақстанның рухани мәдениеті. территориясындағы түркі, моңғол және ислам мәдениеті туралы мағлұматтар беру. «Ер Сайын» эпосы. Тарихи – батырлық сипаттағы Ноғайлық жырлар, Дешті қыпшақтың рухани өміріндегі ауыз әдебиеті: Кетбұға ақын (ХІІІ ғ), Қотан ақын жоктауы (ХІҮ ғ), Сыпыра жыраудың толғаулары (ХІҮ-ХҮ ғғ), Асан қайғы, Қазтуған Сүйіншіұлының жыр толғауларына түсініктеме беру. Кешкі
6.
Діни сенімдер. ХІҮ-ХҮ ғғ. Ислам діні.
дінінің наным сенімдері мен тарихи маңызы туралы мағлұмат беру. Берке хан тұсындағы (1255-1266) Дешті қыпшақ көшпелілердің ислам дінін қабылаудағы дискретті сипатын анықтау. күндізгі
2 Сырттай
Кешкі
7.
ІҮ– модуль. Қазақстан моңғолдық дәуірден кейінгі кездегі саяси құрылымдар дәуірінде (ХІҮ-ХҮғғ.) этникалық негізде құрылған алғашқы мемлекеттік құрылым.
тарихи концепциялар туралы түсінік беру. Ақ орда тарихының деректері және тарихнамасы мен ХІҮ-ХҮ ғ. І ширегіндегі Ақ Орданың саяси тарихына анықтама беру.
күндізгі
2
Сырттай 1 Кешкі
8.
Батыс Қазақстан Ноғай Ордасының құрамында
этимологиясы мен ноғай ордасының құрылуы туралы түсінік беру. Ноғай ордасының құрылуы, территориясы және этникалық құрлымы туралы мағлұмат беру.
күндізгі
1 Сырттай
Кешкі
9.
1428ж1468 жж Шығыс Дешті қыпшақтағы мемлекет-Әбілқайыр хандығы.
құрылуы, тарихи деректері мен тарихнамасы жайлы мәлімет беру. 1428-1468 жж Әбәлқайр ханның ішкі және сыртқы саясаты мен «Көшпелі өзбектер» мемлекетінің күйреуі туралы анықтама беру. күндізгі 2
Сырттай
Кешкі 10.
Оңтүстік-Шығыс Қазақстан Моғолстан құрамында Мақсаты: Моғолстан мемлекетінің құрылуы мен саяси тарихы, қоғамдық құрылысы, ішкі, сыртқы саясаты туралы жан-жақты мағлұмат беру. күндізгі
1 Сырттай
Кешкі 11.
ХҮғ.-ХҮІІІ ғғ. Бірінші Мақсаты: Қазақ хандығының тарихнамасы мен деректемесі жайлы күндізгі
2 20
үштігінде. ХҮғ.-ХҮІІІ ғғ. алғашқы үштігіндегі Қазақ хандығы. Қазақ
хандығының деректері мен тарихнамасының мәселелері. мағлұмат беру. ХІХ ғ. ортасынан қазіргі күнге дейінгі тарихи әдебиеттерде Қазақ хандығының құрылуы жөніндегі негізгі тұжырымдар туралы анықтамалар беру. Сырттай
1 Кешкі
12.
Қазақ хандығының құрылуы мен нығайуы. (ХҮ ғ ІІ жартысы) Мақсаты: Қазақ хандығының құрылуының этникалық, саяси, мәдени- тарихи алғышарттары жайлы түсінік беру. Керей мен Жәнібектің Өзбек ұлысынан бөлінуі және Қазақ хандығының құрылуының басталуы жайлы түсінік қалыптастыру. күндізгі
2
Сырттай
Кешкі 13.
Қазақ халқының қалыптасуының аяқталуы. Мақсаты: Қазақ халқының қалыптасуы мен кезеңдері, тарихи болжамдары, этносының қалыптасуы туралы мәлімет беру. Тарихи әдебиеттерде қазақ халқының қалыптасуының мәселесі. Қазақ этносының қалыптасу процесі жөніндегі негізгі тұжырымдар қалыптастыру, Қазақстан территориясындағы этникалық процестер кезеңдері және оларға сипаттама бере отырып, «Қазақ» сөзінің мәні, «Қазақ» халқықтың өзіндік атауы, «Қазақ» этнонимінің этимологиясына анықтама беру. күндізгі
2 Сырттай
Кешкі
14.
Қазақ хандығының күшеюі (ХҮІ ғ. бірінші ширегі) Мақсаты: Қазақ хандығының гүлденуі, қасым ханның билікке келуі мен ішкі, сыртқы саясаты туралы түсінік беру. ХҮІ ғ. басындағы Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайына тоқтала отырып, Қасым хан тұсындағы қазақ хандығы жерлерінің кеңеюі жайлы мағлұмат беру. күндізгі 2 Сырттай
Кешкі
15.
Қазақ хандығының уақытша әлсіреу кезеңі Мақсаты: Қасым ханнан кейінгі хандардың билік жүргізуі, қазақ хандығының әлсіреуі жайлы мәлімет беру. Қасым хан өлгеннен кейін Мамаш және Тахир хандар тұсындағы қазақ хандығының бытыраңқылығы туралы мағлұмат беру. күндізгі
2
Кешкі
16.
ХҮІ ғ. ІІ жартысындағы Қазақ хандығы. Мақсаты: Хақназар хан тұсындағы қазақ хандығы, қазақ хандығының территориясының бірігуі және ішкі, сыртқы саясаты туралы түсінік беру. күндізгі
2 Сырттай
Кешкі 21
17.
ХҮІІ-ХҮІІІ ғғ. басындағы Қазақ хандығы Мақсаты: ХҮІІ-ХҮІІІ ғғ. басындағы Қазақ хандығы, саяси тарихы мен қоғамдық құрылысы жайлы мағлұматтар беру. күндізгі 2 Сырттай Кешкі
18.
ХҮІІ-ХҮІІІ ғ ғ бірінші ширегіндегі қазақ-жоңғар қатынасы Мақсаты: Қазақ-жоңғар қарым- қатынастары, жоңғарлардың басқыншылық саясаты мен ірі шайқастары туралы түсінік беру. күндізгі 2 Сырттай Кешкі
19.
ХҮІ-ХҮІІІ ғғ қазақ-орыс қатынастары. Мақсаты: ХҮІ-ХҮІІІ ғғ қазақ-орыс қатынастары, елшіліктері мен байланыстары туралы мағлұмат беру.
Күндізгі 2 Сырттай
Кешкі
20.
ғ.үштігіндегі дәстүрлі Қазақ қоғамы. Қазақтардың дәстүрлі шаруашылығы. Мақсаты: Қазақ халқының шаруашылығы, көшпелі мал шаруашылығының дамуы туралы түсінік беру.
күндізгі 1 Сырттай
1 Кешкі
21.
Қазақ қоғамындағы әлеуметтік-экономикалық қатынастар. Мақсаты: Қазақ қоғамының жағдайы, әлеуметтік құрылымы мен саяси жағдайы туралы мәлімет беру.
күндізгі 1 Сырттай
Кешкі
22.
Қазақ халқының мәдениеті. Қазақтардың заттай мәдениеті. Мақсаты: Қазақ халқының материалдық мәдениеті, қазақ халқының қол өнері туралы түсінік беру. Елді мекендер мен қыстаулар, тұрақтары, қазақ үй жихаздары, қол өнер мен қолданбалы өнер туралы мағлұматтар беру. Күндізгі 1 Сырттай Кешкі
26.
Қазақ халқының рухани мәдениеті. Мақсаты: қазақ халқының діні, жазба әдебиеті мен әдет-ғұрыптары туралы түсінік беру. Әдет-ғұрыптар мен дін, аспан әлемі туралы түсінік беру. Күнтізбе, ауыз әдебиеті өнері, ақындар, сал-серілер, жыраулардың жеке бастары туралы мағлұматтар қалыптастыру. күндізгі
1
Кешкі
27.
Қоғамның саяси құрылымы Мақсаты: Қазақ хандығындағы қоғамдық құрылыс пен хандық билік институттары, атқарылу қызметі туралы жан-жақты мағлұмат беру. Хандық билік институты, хан сайлаудағы генеалогиялық дәстүрлер мен хандық билікті мұралану жолдары туралы мағлұматтар қалыптастыру. күндізгі 1 Сырттай
Кешкі
22
2.2 Семинар сабақтары
№ Семинар сабақтарының тақырыптары Мазмұны
Оқу түрі Сағ
сан ы 1.
Қазақстанның көне тарихы. Қазақстан адамзатының ежелгі дәуірі кезеңінде. Қазақстан территориясынд ағы тас ғасыры. Тақырыпты оқып-үйрену барысында студенттер: Қазақстанның көне тарихы, Қазақстан территолриясындағы тас ғасыры жайлы білімді меңгеруі қажет. Тақырыпты меңгеру барысында төмендегі біліктілік
- Тарихқа дейінгі адамның мәдениеті, -Ерте палеолит кезеңіндегі өнер мен діни танымның қалыптаса бастауы туралы дағдыларын қалыптастыру Студенттер тақырыпты меңгеру барысында төмендегі
Мезолит, неолит, энеолит дәуіріндегі тіл, таным, діни түсініктің дамуы жайлы жан-жақты хабарлама алу. Күндізгі 1 Сырттай
1 Кешкі
2.
Қазақстан жеріндегі қола ғасыры (б.з.б ІІ-І мың жылдық). Тақырыпты оқып-үйрену барысында студенттер
білімді меңгеруі қажет. Тақырыпты меңгеру барысында қола дәуіріндегі егіншілік, мал шаруашылығы мен аңшылық кәсібі мен материалдық мәдениеті туралы жан-жақты біліктілік
меңгеру барысында қола дәуірі кезіне тән қоныстар мен тұрғын үйлері, мәдениет пен этностың өзара қатынасы жайлы теориялық мәселелермен таныс бола алады Күндізгі 1 Сырттай Кешкі
3.
Қазақстан территориясынд ағы ерте темір дәуіріндегі тайпалар. Тақырыпты оқып-үйрену барысында студенттер Қазақстан территориясындағы тайпалық одақтар жайлы білімді меңгеруі қажет. Тақырыпты меңгеру барысында қола дәуіріндегі сақтар туралы жазба деректер және археологиялық зерттеулері, ғұндардың шығу тегі және этникалық тарихы мен Үйсіндер, қаңлы тайпалары туралы жазба деректер туралы жан-жақты біліктілік дағдыларын көрсете білуі қажет. Студенттер тақырыпты меңгеру барысында Сақ, ғұн, үйсін, қаңалы тайпаларының қоғамдық құрылысы, олардың материалдық және рухани мәдениеті жайлы теориялық
Күндізгі 1 Сырттай
Кешкі
4.
Қазақстан территориясынд ағы ерте ортағасырлық
студенттер Қазақстан территориясындағы ерте ортағасырлық мемлекеттер жайлы білімді меңгеруі қажет. Күндізгі 1
23
мемлекеттер Тақырыпты меңгеру барысында Түрік және Батыс түрік қағанаты, Қазақстан территориясындағы Оғыз мемлекеті және ортағасырлық қазақстан тарихындағы қыпшақтар туралы жазба деректер жайлы біліктілік дағдыларын көрсете білуі қажет. Студенттер тақырыпты меңгеру барысында ҮІ-ХІІ ғғ.Ортағасырлық мемлекеттердің қоғамдық құрылысы, олардың материалдық және рухани мәдениеті жайлы теориялық мәселелермен таныс бола алады Сырттай
Кешкі
5.
ІІ– Модуль. Қазақстан моңғол империясы және Шыңғысхан ұрпақтарының ұлыстары құрамында. Моңғол
жаулаушылығы қарсаңындағы Қазақстан.
Тақырыпты оқып-үйрену барысында студенттер төмендегідей білімді меңгеруі қажет:
- ХІІ ғ. соңы – ХІІІ ғ. басындағы наймандар, кереиттер мен меркіттер тайпаларының шығу тегін білу; - «Отырар апаты» және Хорезм мемлекетіне қарсы жорықтары мен Сырдария қалаларын алу жайлы жалпы түсінігі болуы тиіс. Тақырыпты меңгеру барысында төмендегі біліктілік дағдыларын көрсете білуі қажет: - Отырар қорғанысы, Қыпшақ даласын бағындыру, Шыңғыс хан жорықтарының тарихта бағалануы, оның маңызын айқындап сипаттап беру, салыстыра отырып, оқып-үйрену. Студенттер тақырыпты меңгеру барысында төмендегі теориялық мәселелермен таныс бола алады: -
Моңғол империясы, оның Орта Азия және Қазақстан жеріне шапқыншылықтары жайлы толық теориялық ақпарат алады. Күндізгі 1 Сырттай
1 Кешкі
6.
Қазақстан Алтын Орда құрамында
Тақырыпты оқып-үйрену барысында студенттер төмендегідей білімді меңгеруі қажет:
- Алтын Орданың құрылуы, кезеңдері мен саяси дамуы жайында жалпы түсініктері болуы қажет. Тақырыпты меңгеру барысында төмендегі біліктілік
жүктеу/скачать 478,42 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|