-бап. Еңбек шартын жасасу талаптарының бұзылуы

 
алудан бас тартуына байланысты беру мүмкін болмаған жағдайда, жұмыс беруші он жұмыс 
күні ішінде қызметкерге еңбек кітапшасын алуға келуінің қажеттілігі туралы немесе 
оны поштамен жіберуге оның келісім беруі туралы хабарлама жіберуге міндетті.
 
       2. Жұмыс беруші қызметкердің (оның ішінде бұрынғы қызметкердің) талап етуі 
бойынша өтініш берілген кезден бастап бес жұмыс күні ішінде оның мамандығын 
(біліктілігін, лауазымын), жұмыс істеген уақытын және жалақы мөлшерін көрсете 
отырып, анықтаманы, қызметкердің біліктілігі және оның жұмысқа көзқарасы туралы 
мәліметтерді қамтитын мінездеме-ұсынымды, сондай-ақ осы Кодексте көзделген басқа да 
құжаттарды беруге міндетті. 
 
      3. Жұмыс беруші - заңды тұлға таратылған, банкроттыққа ұшыраған, жұмыс беруші 
- жеке тұлға қызметін тоқтатқан кезде жұмыс беруші, қызметкердің алдында берешегі 
болса, жалақы және өзге де төлемдер бойынша жинақталған берешектің мөлшері туралы 
тиісті түрде ресімделген анықтама беруге міндетті.
 
      
Ескерту. 63-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.02.17 
№ 566-IV
 (алғашқы ресми 
жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
 
   5-тарау. Қызметкердің дербес деректерін жинау, өңдеу және қорғау 
      Ескерту. 5-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 21.05.2013 № 95-V (алғашқы 
ресми жарияланғанынан кейiн алты ай өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.
 
      64-бап. Қызметкердің жеке деректері, оларды өңдеу 
 
      Ескерту. 64-бап алып тасталды - ҚР 21.05.2013 № 95-V (алғашқы ресми 
жарияланғанынан кейiн алты ай өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.
 
      65-бап. Жұмыс берушінің қызметкердің дербес деректерін
 
               жинау, өңдеу және қорғау жөніндегі міндеттері 
 
      Жұмыс беруші:
 
      1) Қазақстан Республикасының дербес деректер және оларды қорғау 
туралы заңнамасына сәйкес қызметкердің дербес деректерін жинауды, өңдеуді және 
қорғауды қамтамасыз етуге;
 
      2) Қазақстан Республикасының заңдарын және өзге де нормативтік құқықтық 
актілерін сақтауды қамтамасыз ету, қызметкердің жұмысқа орналасуына, оқуына және 
қызметте жоғарылауына жәрдемдесу, қызметкердің жеке қауіпсіздігін қамтамасыз ету 
мақсатында қызметкердің дербес деректерін жинауды, өңдеуді және қорғауды жүзеге 
асыруға;
 
      3) қызметкердің өңделетін дербес деректерінің көлемі мен мазмұнын айқындау 
кезінде Қазақстан Республикасының Конституциясын, осы Кодексті және Қазақстан 
Республикасының өзге де заңдарын басшылыққа алуға;
 
      4) қызметкердің өзі не қызметкерге алдын ала хабарлаған және оның келiсiмiн 
алған уәкiлеттi мемлекеттiк органдар ұсынған дербес деректерді өңдеуге;
 
      5) Қазақстан Республикасының дербес деректер және оларды қорғау 
туралы заңнамасына сәйкес қызметкердің талап етуі бойынша қызметкердің дербес 
деректеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізуге;
 
      6) Қазақстан Республикасының дербес деректер және оларды қорғау туралы 
заңнамасында белгіленген талаптарды сақтай отырып, қызметкердің дербес деректерін 
сақтау тәртібін қамтамасыз етуге;
 
      7) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қызметкердің дербес 
деректерін жинау, өңдеу және қорғау тәртібін белгілейтін жұмыс берушінің актісімен 
таныстыруды қамтамасыз етуге;
 
      8) осы Кодексте және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген 
жағдайларды қоспағанда, қызметкердің дербес деректерін қызметкердің жазбаша 
келісімінсіз үшінші тұлғаға хабарламауға;
 
      9) қызметкердің дербес деректеріне қол жеткізуге арнайы уәкілеттік берілген 
адамдарға ғана рұқсат етуге міндетті. Бұл ретте аталған адамдардың қызметкердің 

 
нақты функцияларды орындау үшін қажет дербес деректерін ғана алу құқығы болуға және 
олар құпиялылық режімін сақтауға тиіс;
 
      10) Қазақстан Республикасының дербес деректер және оларды қорғау 
туралы заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкес қызметкердің дербес деректерін 
ұйымның шегінде таратуды жүзеге асыруға;
 
      11) қызметкердің дербес деректеріне қол жеткізуге рұқсат берілген адамдарды 
осы деректерді тек бұрын мәлімделген мақсаттарда ғана пайдалануға міндетті екендігі 
және Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жағдайларды қоспағанда, 
оларды үшінші тұлғаларға беруге құқылы емес екендігі туралы ескертуге міндетті.
 
      Жұмыс берушінің:
 
      1) қызметкерден оның саяси, дiни және өзге де сенiмдерi мен жеке өмiрi туралы 
ақпаратты талап етуге;
 
      2) қызметкерден оның қоғамдық бiрлестiктерге, соның iшiнде кәсiптiк одақтарға 
мүшелiгi немесе олардағы қызметi туралы ақпаратты талап етуге құқығы жоқ.
 
      
Ескерту. 65-бап жаңа редакцияда - ҚР 21.05.2013 
№ 95-V
 (алғашқы ресми 
жарияланғанынан кейiн алты ай өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.
 
      66-бап. Қызметкердің жеке деректерін сақтау 
 
      Ескерту. 66-бап алып тасталды - ҚР 21.05.2013 № 95-V (алғашқы ресми 
жарияланғанынан кейiн алты ай өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.
 
      67-бап. Қызметкердің жеке деректерін беру 
 
      Ескерту. 67-бап алып тасталды - ҚР 21.05.2013 № 95-V (алғашқы ресми 
жарияланғанынан кейiн алты ай өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.
 
      68-бап. Жұмыс берушіде сақталатын дербес деректердің
 
               қорғалуын қамтамасыз ету мақсатындағы
 
               қызметкердің құқықтары
 
      Жұмыс берушiде сақталатын дербес деректердің қорғалуын қамтамасыз ету 
мақсатында қызметкердiң:
 
      1) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, 
қызметкердiң дербес деректерiн қамтитын жазбалардың көшiрмелерiн алу құқығын қоса 
алғанда, өзiнiң дербес деректерiне өтеусіз қол жеткізуге;
 
      2) осы Кодекстiң және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарының талаптарын 
бұза отырып, жинау және өңдеу жүзеге асырылған дербес деректерге өзгерістер мен 
толықтырулар енгізуді, оларды бұғаттауды, жоюды талап етуге;
 
      3) бұрын қызметкердiң дербес деректерi хабарланған адамдарға осы деректерге 
жасалған өзгерістер мен толықтырулар туралы жұмыс берушiнiң хабарлауын талап етуге;
 
      4) өзінің дербес деректерін жинау, өңдеу және қорғау кезінде жұмыс берушiнiң 
жол берген іс-әрекеттерiне (әрекетсiздiгiне) сотқа шағым жасауға құқығы бар.
 
      
Ескерту. 68-бап жаңа редакцияда - ҚР 21.05.2013 
№ 95-V
 (алғашқы ресми 
жарияланғанынан кейiн алты ай өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.
 
   6-тарау. ЕҢБЕК ТӘРТІПТЕМЕСІ. ЕҢБЕК ТӘРТІБІ  
      69-бап. Еңбек тәртіптемесінің ережелері 
 
      1. Жұмыс беруші еңбек тәртіптемесінің ережелерін қызметкерлер өкілдерімен 
келісе отырып бекітеді. 
 
       2. Еңбек тәртіптемесінің ережелерінде қызметкерлердің жұмыс уақыты мен 
тынығу уақыты, еңбек тәртібін қамтамасыз етудің талаптары, еңбек қатынастарын 
реттеудің өзге де мәселелері белгіленеді. 
 
      3. Қызметкерлердің жекелеген санаттары үшін еңбек тәртіптемесі Қазақстан 
Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен бекітілетін жарғыларда және 
ережелерде реттеледі. 
 
       4. Еңбек тәртіптемесінің ережелерін орындау жұмыс берушілер мен қызметкерлер 
үшін міндетті болып табылады. 
 

 
      70-бап. Еңбек тәртібін қамтамасыз ету 
 
      Еңбек тәртібін жұмыс беруші жеке және ұжымдық еңбек үшін қажетті 
ұйымдастырушылық және экономикалық жағдайлар жасау, қызметкерлердің еңбекке саналы 
көзқарасы арқылы, сендіру, адал еңбегі үшін көтермелеу әдістерімен, сондай-ақ 
тәртіптік теріс қылық жасаған қызметкерлерге тәртіптік жаза қолдану арқылы 
қамтамасыз етеді. 
 
      71-бап. Еңбегі үшін көтермелеу 
 
      1. Жұмыс беруші қызметкерлерге еңбектегі жетістіктері үшін көтермелеудің кез 
келген түрін қолдануға құқылы. 
 
      2. Қызметкерлерді көтермелеудің түрлері мен оларды қолданудың тәртібі 
Қазақстан Республикасының заңнамасында, жұмыс берушінің актілерінде, еңбек 
шартында, ұжымдық шартта айқындалады. 
 
      72-бап. Тәртіптік жазалар 
 
      1. Жұмыс беруші қызметкердің тәртіптік теріс қылық жасағаны үшін: 
 
       1) ескерту; 
 
       2) сөгіс; 
 
       3) қатаң сөгіс; 
 
       4) осы Кодексте белгіленген жағдайларда еңбек шартын жұмыс берушінің 
бастамасы бойынша бұзу түріндегі тәртіптік жаза қолдануға құқылы. 
 
      2. Осы Кодексте және Қазақстан Республикасының өзге де  заңдарында 
көзделмеген тәртіптік жазаларды қолдануға жол берілмейді. 
 
      73-бап. Тәртіптік жазаларды қолдану және оған 
 
              шағым жасау тәртібі 
 
      1. Жұмыс беруші өзінің актісін шығару арқылы тәртіптік жаза қолданады. 
 
        2. Жұмыс беруші тәртіптік жазаны қолданғанға дейін қызметкерден жазбаша 
түсініктеме талап етуге міндетті. Қызметкердің жазбаша түсініктеме беруден бас 
тартуы тәртіптік жаза қолдануға кедергі жасай алмайды. Қызметкер аталған 
түсініктемені беруден бас тартқан жағдайда тиісті акт жасалады. 
 
        3. Жұмыс беруші тәртіптік жазаның түрін айқындау кезінде жасалған тәртіптік 
теріс қылықтың мазмұнын, сипатын және ауырлығын, оны жасаудың мән-жайларын, 
қызметкердің оның алдындағы және одан кейінгі тәртібін, еңбекке деген көзқарасын 
ескеруге тиіс. 
 
        4. Әрбір тәртіптік теріс қылығы үшін қызметкерге бір тәртіптік жаза ғана 
қолданыла алады. 
 
        5. Жұмыс берушінің қызметкерге тәртіптік жаза қолдану туралы актісі: 
 
        1) қызметкердің еңбекке уақытша қабілетсіздігі; 
 
        2) қызметкер мемлекеттік немесе қоғамдық міндеттер атқару уақытына жұмыстан 
босатылған; 
 
        3) қызметкер демалыста немесе вахтааралық демалыста болған; 
 
        4) қызметкер іссапарда болған кезеңде шығарылмайды. 
 
        6. Тәртіптік жаза қолдану туралы акт ол шығарылған күнінен бастап үш жұмыс 
күні ішінде тәртіптік жазаға тартылған қызметкерге қолын қойғызып хабарланады. 
Қызметкер жұмыс берушінің актісімен танысқанын қол қойып растаудан бас тартқан 
жағдайда, тәртіптік жаза қолдану туралы актіде ол туралы тиісті жазба жасалады. 
Қызметкерді жұмыс берушінің тәртіптік жаза қолдану туралы актісімен жеке 
таныстыруға мүмкіндік болмаған жағдайда жұмыс беруші актіні қызметкерге хабарламалы 
хатпен жіберуге міндетті. 
 
      7. Қызметкер тәртіптік жаза жөнінде осы Кодексте белгіленген тәртіппен шағым 
жасай алады.
 
      
Ескерту. 73-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.02.17 
№ 566-IV
 (алғашқы ресми 
жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
 

 
      74-бап. Тәртіптік жазаларды белгілеу мерзімі 
 
      1. Осы Кодекстің 73-бабы 5-тармағында және Қазақстан Республикасының басқа да 
заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, тәртіптік жаза қызметкерге тәртіптік 
теріс қылық анықталғаннан кейін тікелей, бірақ ол анықталған күннен бастап бір 
айдан кешіктірілмей қолданылады.
 
      304-бапта көзделген жағдайларда тәртіптік жазалар ереуілді заңсыз деп тану 
туралы сот шешімі заңды күшіне енген күннен бастап бір айдан кешіктірілмей 
қолданылады.
 
      2. Тәртіптік жазаны - тәртіптік теріс қылық жасалған күннен бастап алты айдан 
асқаннан кейін, ал Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген немесе ревизия 
немесе жұмыс берушінің қаржы-шаруашылық қызметін тексеру нәтижелері бойынша 
тәртіптік теріс қылығы анықталған жағдайларда қызметкер тәртіптік теріс қылық 
жасаған күннен бастап бір жылдан асқаннан кейін қолдануға болмайды. Көрсетілген 
мерзімдерге қылмыстық іс бойынша іс жүргізу уақыты кірмейді. 
 
      3. Қызметкердің еңбекке уақытша қабілетсіздігіне, мемлекеттік немесе қоғамдық 
міндеттер орындау үшін жұмыстан босатылуына, демалыста, іссапарда болуына 
байланысты жұмыста болмаған уақытында тәртіптік жаза қолдану мерзімінің барысы 
тоқтатыла тұрады.
 
      
Ескерту. 74-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.02.17 
№ 566-IV
 (алғашқы ресми 
жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
 
      75-бап. Тәртіптік жазаның қолданылу мерзімі 
 
      1. Осы Кодекстің 72-бабы 1-тармағының 4) тармақшасында көзделген жағдайды 
қоспағанда, тәртіптік жазаның қолданылу мерзімі ол қолданылған күннен бастап алты 
айдан аспауға тиіс. Егер осы мерзім ішінде қызметкер жаңа тәртіптік жазаға 
тартылмаса, оның тәртіптік жазасы жоқ деп есептеледі. 
 
       2. Қызметкерге тәртіптік жаза қолданған жұмыс беруші өзінің бастамасымен, 
қызметкердің немесе оның тікелей басшысының өтінуімен, қызметкерлер өкілінің 
өтініші бойынша тәртіптік жазаны мерзімінен бұрын алып тастауға құқылы. 
 
   7-тарау. ЖҰМЫС УАҚЫТЫ  
      76-бап. Жұмыс уақыты 
 
      1. Ұзақтығы қалыпты, ұзақтығы қысқартылған және толық емес жұмыс уақыты болуы 
мүмкін. 
 
      2. Жұмыс уақытына дайындық-қорытынды жұмыстар (наряд-тапсырма, материалдар, 
құралдар алу, техникамен, құжаттамалармен танысу, жұмыс орнын дайындау және жинау, 
дайын өнімді тапсыру және басқалар), еңбек технологиясында, еңбекті ұйымдастыруда, 
еңбекті нормалау мен қорғау ережелерінде көзделген үзілістер, қызметкер өзінің 
уақытына еркін иелік ете алмайтын жұмыс орнында болу немесе жұмысты күту уақыты, 
мереке және демалыс күндеріндегі кезекшіліктер, үйдегі кезекшілік және еңбек 
шартында, ұжымдық шартта, жұмыс берушінің актілерінде не Қазақстан 
Республикасының нормативтік құқықтық актілерінде айқындалатын басқа да кезеңдер 
жатады. 
 
      77-бап. Жұмыс уақытының қалыпты ұзақтығы 
 
      1. Жұмыс уақытының қалыпты ұзақтығы аптасына 40 сағаттан аспауға тиіс. 
 
       2. Еңбек шартында, ұжымдық шартта жұмыс уақытының қалыпты ұзақтығы үшін 
төленетіндей төлемақымен ұзақтығы аз жұмыс уақыты көзделуі мүмкін. 
 
      78-бап. Қызметкерлердің жекелеген санаттары үшін жұмыс 
 
              уақытының қысқартылған ұзақтығы 
 
      1. Он сегіз жасқа толмаған қызметкерлер үшін жұмыс уақытының қысқартылған 
ұзақтығы осы Кодекстің 181-бабына сәйкес белгіленеді. 
 
      2. Ауыр жұмыстарда, еңбек жағдайлары зиянды (ерекше зиянды) және (немесе) 
қауіпті жұмыстарда істейтін қызметкерлер үшін жұмыс уақытының қысқартылған ұзақтығы 

 
осы Кодекстің 202-бабына сәйкес белгіленеді. 
 
       3. Бірінші және екінші топтардағы мүгедектер үшін жұмыс уақытының 
қысқартылған ұзақтығы осы Кодекстің 224-бабына сәйкес белгіленеді. 
 
       4. Еңбек шартында, ұжымдық шартта осы баптың 1 - 3-тармақтарында 
көрсетілгеннен кем жұмыс уақытының ұзақтығы көзделуі мүмкін. 
 
       5. Қызметкерлерге жұмыс уақытының қысқартылған ұзақтығы белгіленген кезде 
еңбекке ақы төлеу осы Кодекске сәйкес жүргізіледі. 
 
      79-бап. Толық емес жұмыс уақыты 
 
      Осы Кодексте белгіленген қалыпты ұзақтықтан аз уақыт, оның ішінде: 
 
       толық емес жұмыс күні, яғни күнделікті жұмыс (жұмыс ауысымы) ұзақтығының 
нормасын азайту; 
 
       толық емес жұмыс аптасы, яғни жұмыс аптасындағы жұмыс күндерінің санын 
қысқарту; 
 
       бір мезгілде күнделікті жұмыс (жұмыс ауысымы) ұзақтығының нормасын азайту 
және жұмыс аптасындағы жұмыс күндерінің санын қысқарту толық емес жұмыс уақыты 
болып есептеледі. 
 
      80-бап. Толық емес жұмыс уақытындағы жұмыс жағдайлары 
 
      1. Еңбек шартында тараптардың келісімімен қызметкер үшін толық емес жұмыс 
уақыты белгіленуі мүмкін. 
 
       2. Толық емес жұмыс уақыты белгілі немесе белгісіз мерзімге белгіленеді. 
 
       3. Толық емес жұмыс уақыты жағдайларында жұмыс істеу қызметкер үшін осы 
Кодексте, еңбек шартында, ұжымдық шартта, келісімдерден белгіленген жыл сайынғы 
ақылы еңбек демалысының ұзақтығын қандай да бір шектеуге әкеп соқтырмайды. 
 
      81-бап. Жұмыс аптасының түрлері 
 
      1. Қызметкерлер үшін екі демалыс күні бар бес күндік жұмыс аптасы 
белгіленеді. Бес күндік жұмыс аптасы кезінде күнделікті жұмыстың (ауысымның) 
ұзақтығы жұмыстың ерекшелігі ескеріле және жұмыс аптасының белгіленген ұзақтығы 
сақтала отырып, жұмыс берушінің актісімен айқындалады. 
 
       2. Өндіріс сипаты мен жұмыс жағдайлары бойынша бес күндік жұмыс аптасын 
енгізу қисынсыз болатын ұйымдарда бір демалыс күні бар алты күндік жұмыс аптасы 
белгіленеді. 
 
       3. Жұмыс беруші еңбек шартының және (немесе) ұжымдық шарттың талаптарына 
сәйкес бес күндік немесе алты күндік жұмыс аптасын белгілейді. 
 
      82-бап. Күнделікті жұмыстың (жұмыс ауысымының) ұзақтығы 
 
      1. Бес күндік жұмыс аптасы кезінде күнделікті жұмыстың (жұмыс ауысымының) 
ұзақтығы апталық норма 40 сағат болғанда - 8 сағаттан, апталық норма 36 сағат 
болғанда - 7 сағат 12 минуттан және апталық норма 24 сағат болғанда 5 сағаттан 
аспауға тиіс. 
 
       2. Алты күндік жұмыс аптасы кезінде күнделікті жұмыстың (жұмыс ауысымының) 
ұзақтығы апталық норма 40 сағат болғанда - 7 сағаттан, апталық норма 36 сағат 
болғанда - 6 сағаттан және апталық норма 24 сағат болғанда 4 сағаттан аспауға тиіс. 
 
       3. Күнделікті жұмыстың (жұмыс ауысымының) ұзақтығы, күнделікті жұмыстың 
(жұмыс ауысымының) басталу және аяқталу уақыты, жұмыстағы үзілістер уақыты жұмыс 
аптасының белгіленген ұзақтығы сақтала отырып, ұйымның еңбек тәртіптемесі 
ережелерімен, еңбек шартымен, ұжымдық шартпен белгіленеді. 
 
       4. Өнер және мәдени демалыс кәсіптік ұйымдарының шығармашылық қызметкерлері, 
бұқаралық ақпарат құралдарының қызметкерлері, спортшылар, жаттықтырушылар үшін 
Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына, жұмыс берушінің актілеріне, ұжымдық 
шартқа немесе еңбек шартына сәйкес күнделікті жұмыстың (жұмыс ауысымының) өзгеше 
ұзақтығы белгіленуі мүмкін. 
 

 
      83-бап. Күнделікті жұмысты (жұмыс ауысымын) бөліктерге 
 
              бөлу 
 
      1. Күнделікті жұмысты (жұмыс ауысымын) бөліктерге бөлуге: 
 
       1) жұмыс қарқындылығы әртүрлі болатын жұмыстарда; 
 
       2) егер бұл қызметкердің әлеуметтік-тұрмыстық және өзге де жеке 
қажеттіліктерімен байланысты болса, оның бастамасы бойынша жол беріледі. 
 
       2. Күнделікті жұмысты (жұмыс ауысымын) бөліктерге бөлген кезде жұмыс 
уақытының жалпы ұзақтығы күнделікті жұмыстың (жұмыс ауысымының) белгіленген 
ұзақтығынан аспауға тиіс. 
 
       3. Күнделікті жұмыс (жұмыс ауысымы) бөліктерге бөлінетін жұмыс түрлері, 
жұмыстағы үзілістердің саны мен ұзақтығы, сондай-ақ осындай жағдайлары бар жұмыс 
үшін қызметкерлерге төленетін өтемақылардың түрлері мен мөлшері еңбек шартында, 
ұжымдық шартта белгіленеді. 
 

жүктеу/скачать 0,85 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: