ОҚытушы пәнінің ОҚУ-Әдістемелік кешені

№ 7.50; 7.58; 7.67; 7.76; 7.87 [8]. 
Сабақ 15.  (1/1/-/-). 
Тақырып. Элементар бөлшектерді жіктеу.  
Машықтану (семинарлық) сабақғының жоспары. 
аәсерлесуі.Сақталу заңы. 
14 [8]. 
рмалары. 
изиканың негізгі мәселелері. 
арлығы:  15/15/4/4 сағат. 
ка есептері.-М: Наука,1983 
10. Волкенштейн В.С. Жалпы физика курсы есептерінің жинағы. А,2005ж 
иева Э.М. Методика проведение упражнений 
по физике во ВТУЗ-е. –М. Высшая школа. 
осов и задач по физика М. Высшая школа.1986. 
. 
. Алматы. Мектеп.1977. 
не өлшеу әдістерімен 
 
 
 
 
1.  Элементар бөлшектерді жіктеу 
2.  Элементар бөлшектердің өзар
3.  № 7.96; 7.102; 7.1
 
Студенттердің дербес жұмысының бақылау тапсы
1.  Осы заманғы физика мен астроф
2.   №7.97; 7.119; 7.123 [8]. 
 
Б
 
Ұсынылатын әдебиеттер: 
9.  Иродов И.Е. Жалпы физи
11. Новодворская Е.М. Дмитр
12. Сена А. Сборник вопр
13. Абдулаев Ж. Физика курсы. Алматы. Білім 1994. 
14. Ақылбаев  Ж.С.,  Ермағанбетов  Қ.Т.  Электр  және  магнитизм
Қарағанды.2003. 
15. Савельев И.В. Жалпы физика курсы І,ІІ-том
16. Ахметов А.Қ. Физика. Алматы.2000. 
14. Әртүрлі интервалдарда қандай термометрмен  жә
температура өлшенеді? 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
5. Зертханалық жұмыстарды орындауға арналған әдістемелік нұсқалар 
 64 ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС   (3/3/1/1) 
ыртқы фотоэффект құбылысын зерделеу 
отоэффект.  
Вакуумдық фотоэлементтің вольтамперлік сипаттамасын анықтау 
оямыз.Т
1 
тумблері  арқылы  Ш 
ат арқылы шамды максимал қызуына қоямыз /фотоэлементке 
/. 
рмен 
 
№
С
Ф
Жұмысты орындау тәртібі: 
 
1. K ауыстырып  қосқышты I – жағдайға  қ
шамын тізбекке қосамыз. 
 2. 
Р реост
максимал жарық ағыны Ф
1
 түседі
 3. 
Потенциометр арқылы кернеуді U = 0 қоямыз. Микроампермет
фототок күшін өлшейміз. 
 
 
          4.  Потенциометр  арқылы  кернеуді I вольтқа  көтере  отырып,  фототок 
күшінің мәнін 1-кестеге жазамыз. 
 5. 
Потенциометрдің  жылжыма  тұтқасын  жылжыту  арқылы  кернеуді 
U=0 қоямыз. 
 
К ауыстырып қосқышты II-жағдайға қоямыз. 
н теріс таңбасымен 1-кестеге жазамыз. 
 тәжірибені  /2-6 пункт бойынша/ қайталаймыз. 
ок  күшінің I кернеуге U 
 6. 
Фотоэлементтегі  теріс  кернеуді  көбейтіп  фототок I=0 кезіндегі 
тежеуші кернеуді U
т 
анықтап, мәні
 7. 
Р  реостат  арқылы  жарық  ағынын  кемітіп,  Ф
2
 , Ф
3 
жарық  ағындары 
мәніне сәйкес
 8. 
Кестеде  берілгенге  сүйене  отырып  фотот
тәуелдігінің графигін саламыз. 
 
1 кесте 
U 
 
0 
 
 
 
 
 
 
Ф
1 
I 
0 
 
 
 
 
 
 
 
U 
 
0 
 
 
 
 
 
 
Ф
2 
I 
0 
 
 
 
 
 
 
 
U 
 
0 
 
 
 
 
 
 
Ф
3 
I 
0 
 
 
 
 
 
 
 
  
 
 

 
Электронның 
ғу  ұмы
 мен фотоэффектінің  ызыл
 анықтау 
.  К  ауыстырып  қосқышты II – жағдайға  қоямыз.  Р  реостат  арқылы  шамды 
аксимал қызуына қоямыз. 
2. 
Фотоэлементтегі  теріс  кернеуді  көбейтіп  фототок I=0 кезіндегі 
Тәжірибені  әртүрлі  жарық  сүзгісі  үшін  қайталаймыз,  берілгенді 2 – 
А
шығ 
λ 
max 
λ 
max 
Δ λ 
max 
шы
ж
сы
 
қ
 шегін
 
1
м
 
тежеуші кернеуді U
т 
табамыз. 
 
кестеге жазамыз. 
 
2- кесте  
№ 
λ 
U
т 
W
1 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 3. 
Тәжірибе бойынша элект
 энергиясын: 
к 
 = е
т;
 
             электронның шығу жұмысын: 
 
               
тоэффектінің қызыл шегін есептеп шығарамыз: 
λ
max 
 = hc/ А
шығ . 
      
ау сұрақтары 
 бар? 
2. 
Фотоэффектінің заңдары қандай
3. 
Толқын ұзындығы мен ф
 өзара қалай байланысты? 
Фотоэффект үшін жазылған Эйнштейн теңдеуін жазып түсіндір. 
зыл  шегі  дегеніміз  не  және  ол  қандай  шамаларға 
малды) энергиясы қандай шамаларға 
ронның максимал
W 
 U
 
     
  
  
А
шығ 
 = hc/ λ – e U
т 
 және 
            фо
 
    Бақыл
1. 
Фотоэффект құбылысы дегеніміз не? Оның қандай түрлері
? 
отонның жиілігі
4. 
5. 
Фотоэффектінің  қы
тәуелді? 
6. 
Фотоэлектронның ең үлкен (макси
тәуелді? 

7. 
Осы  жұмыстағы  фотоэффектінің  қызыл  шегін  анықтау  қандай  әдіске 
негізделген? 
ш  С.Э.,  Тиморева  А.В.  Курс  общей  физики.  Т.З.  М.:  Физматгиз, 
огва Т.И. Курс Физики. М.: Высш. шк. 1985. 299с. 
ы. Алматы: Білім, 1994. 258-261 бет 
ған бақылау тапсырмалары: 
. 
Сыртқы  фотоэффект  құбылысы  үшін  жазылған  эйнштейн  теңдеуі 
. 
Фотоэффект құбылыстары техникада пайдалану мысалдары. 
8. 
Пайдаланған әдебиеттер 
1. 
Фри
1959. 367с. 
2. 
Трофим
3. 
Абдуллаев Ж. Физика курс
 
СДЖ арнал
 
1. 
Фотоэффект құбылысының пайда болуының себептері, түрлері. 
2
қандай іргелі заңға сүйеніп жазылған? 
3
     
 
 
 
 

№ 68 ЗЕРТХАНАЛЫҚ  ЖҰМЫС    (3/3/1/1) 
Жарық сәулесін шығару жұту спектрлерін анықтау 
Тәжірибе жұмысы 
 
Тәжірибе жұмысының мақсаты монохроматорды дәлдеу /градуировка/, 
әмбебап монохроматор УМ – 2 көмегімен неон газының сызықтық спектрін 
бақылау және сәуле жұтқыштың /поглотитель/ сәуле енін анықтау. 
 
1-ТАПСЫРЫС. Монохроматорды дәлдеу /градуировка/.  
 
Эталон  жарық  көзі  үшін  төменгі  қысымдағы  сынапты  кварц  шамын 
пайдаланады.  Мұнда  сынап  буы  арқылы  өтетеін  ток  разряды  жарық 
шығарады.  Сынап  шамы  спектр  сызықтары  көрнекті  және  тұрақты  жарық 
көзі  бола  алады  және  ол  қанықтылығы  әртүрлі,  сирек  кездесетін  спектр 
сызықтарын береді. 
 
Өлшегіш  барабанды  айналдырып 1-кестеде  көрсетілген  сынаптың 
спектрін ортаңғы жағдайға әкеліп, оны окулярдің көрсеткішімен беттестіреді. 
Барабандағы  көрсеткенді  жазып  алып,  одан  кейін  көрсеткішті  ауыстырып 
осы  бірінші  сызықты  үш  рет  қайталап  өлшейді.  Орта  мәнін 1-кестесіне 
жазады. 
 
Кестедегі  мәндер  бойынша  аспаптың  көрсетулерінің  толқын 
ұзындығына  байланыстылығының  дәлдегіш  /градуироворочный/  графигін 
сызамыз. 
 
1-кесте 
 
Монохроматорды сынап спектрі бойынша дәлдеу 
 
 
Сызықтың түсі мен орны  
м 10
-9
Барабанның көрсетуі 
1.  Дара қызыл 690,7  
2.  Айқын қызыл 623,4  
3.  Қызғылт 
сары 
/ұқсас 
екі 
сызықтардың сол жағындағы/ 
612,3  
4.  Сары 
/тақау 
екі 
айқын 
сызықтардың сол жағындағы/ 
579,0  
5.  Дара сары-жасыл 567,6  
6.  Айқын ашық-жасыл 546,0  
7.  Көкжасыл 
/айқын 
көгілдір 
сызықтың оң жағындағы бірінші/
497,4  
8.  Айқын көгілдір 491,6  
9.  Айқын көк 435,8  
10.  Көк /тақау екі ұқсас сызықтардың 
оң жағындағы/ 
433,9  
11.  Сол жақтағы айқын күлгін 407,8  
12.  Оң жақтағы айқын күлгін 404,7  
 
 

2-ТАПСЫРЫС. Неон газының спектрінің толқын ұзындықтарын анықтау. 
 1 
– 
тапсырыстағы  сияқты  неон  газының  спектр  сызықтарын  өлшеу 
керек.  Жарық  көзіне  неон  шами  алынды.  Саңылауды  тарылта  отырып 
алынған 
спектр 
сызықтарының 
орналасуын 
бақылайды. 
Спектр 
сызықтарының  қанықтылығынемесе  көрнектілігі  жеткілікті  болмаса,  оны 
неон шамын орнынан әр бағытта жылжыту арқылы реттейді.  
 
Анықталған мәндерін 2- кестеге жазады. 
 
2-кесте 
 
 
 
Неон газының спектрінің толқын ұзындығын анықтау 
 
п/п  Сызықтың түсі мен орны 
м 10
-9
  
Барабанның көрсетуі 
1. 
Айқын  қызыл  /екі  жақын 
сызықтың сол жағындағы/ 
 
 
2. 
Қызылсары 
/екі 
жақын 
сызықтың оң жағындағы/  
 
 
3. 
Айқын сары  
 
 
 
4. 
Айқын ашық жасыл 
 
 
 
5. 
Ашықжасыл 
/екі 
жақын 
сызықтың оң жағындағы/ 
 
 
6. 
Айқын көк 
 
 
   
 
Осы кестедегі барабанның көрсеткен мәндеріне сай, дәлдегіш графикті 
пайдаланып, неон спектрінің толқын ұзындықтарын анықтайды. 
 
 
3-ТАПСЫРЫС. Жарық сүзгісінің /фильтр/ жұту спектрін анықтау.  
 
Монохроматордың  саңылауына  элетр  шамын  орналастырады,  өйткені 
оның  спектрі  тұтас  спектр.  Шамның  сәулесінің  жолына  ақ  түсті  /матовая/ 
шыны  пластинка  қойылады.  Бұру  механизмі  арқылы  дисперсиялаушы 
призманы  айналдырып  оптикалық  сүзгіде  жұтылған  толқын  ұзындығының 
барабандағы  сәйкес  мәндерін  жазып  алады.  Сүзгінің  жұту  спектрінің  енін 
анықтайды.  
 
 
4-ТАПСЫРЫС. Ертіндінің жұту спектрін анықтау. 
 
Зерттелетін  ерітінді  төрт  қырлы  мөлдір  ыдысқа  құйылып  элетр  шамы 
мен  саңылау  арасында  қойылады.  Барабан  арқылы  ерітіндіден  өткен  сәуле 
жолағының мәнін табады. Дәлдегіш /градуировочный/ графикті пайдаланып 
осы сәуленің жолағының екі шеткі толқын ұзындығын және ерітіндінің жұту 
спектрінің  енін  анықтайды.  Ерітіндінің  орнына  хлорофилдің  спирттағы 
ерітіндісін пайдалануға болады. 
 
 

 
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ 
 
1. 
Атомның  құрылысы.  Электрондар  мен  атомның  энергиялық 
деңгейлері, олардың өзгеру себептері. 
2. 
Тұтқиыл сәуле шығару. Жарық кванты, фотоны және квант энергиясы. 
3. 
Электронның атом ядросымен байланыс энергиясы. 
4. 
Атомның сәуле шығару механизмі, сызықтық спектр. 
5. 
Спетр  тобы  /серия/,  спектр  сызықтарының  орналасуы,  Бальмер 
формуласы. 
6. 
Жолақ спектр, тұтас спектр.  
7. 
Сәулені жұту, жұту спектрі. 
8. 
Жарық дисперсиясы. 
9. 
Сыну  көрсеткішінің  жарықтын  ортада  таралу  жылдамдығына, 
диэлектрлік және магниттік өтімділікке байланыстылығы.  
10.  Қандай жағдайда дисперсия заңы бұзылады?  
11.  Монохроматорды  дәлдеу  /градуировка/  не  үшін  және  қалай 
жүргізіледі? 
 
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 
 
1. 
Ландсберг Г.С. Оптика. М.: Наука, 1976. 
2. 
Абдулаев Ж. Жалпы физика курсы. Алматы. 1991. 
3. 
Сивухин Д.В. Общий курс физики. М.: Наука, 1980. 
4. 
Фриш  С.Э.,  Тиморева  А.В.  Курс  общей  физики.  Т.З.  М.:  Физматгиз, 
1959. 
 
 
СДЖ арналған бақылау тапсырмалары: 
 
1. 
Фотонның  энергиясы,  тыныштықтағы  және  қозғалыстағы  массасы. 
Жарықтың толқындық және корпускульдік қасиеттері. 
2. 
Заттың жарық шығаруының кванттық 
3. 
Монохроматордың құрылысы және жұмыс ітеу әдісі. 
 

№ 72 ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС (3/3/2/1) 
Жарық дифракциясы құбылысын зерделеу. 
Тәжірибе жұмысы 
 
Жұмыстың мақсаты: 
Дифракция торының көмегімен жарық толқын ұзындықтарын анықтау. 
1.  Дифракциялық  тор  мен  жарық  көзінің  арасын  «У»  қашықтыққа 
орналастырамыз. 
 2. 
«Ноль» максимумының екі жағындағы симметриялы К=1,2,3 – ретті 
дифракциялық спектрлерді табу керек. 
 3. 
Күлгін,  жасыл  және  қызыл  сәулелер  үшін  толқындарының  «ноль» 
максимумы мен оның оң жағындағы бірінші ретті максимум арақашықтығын 
Х
1
  және  оның  сол  жағындағы  бірінші  ретті  максимум  мен  арақашықтығын 
Х
2 
 сызғышпен өлшеу керек. Одан кейін мына өрнектер бойынша: 
Х = (X
1 
+ X
2
) ,     tgy = x/y,  y = arctg x/y 
                                            2 
γ – ді есептеу керек. Әрбір толқын ұзындығын есептегенде “Y”-тің шамасын 
үш рет өзгертіп отырады. 
 4. 
Дифракциялық тор тұрақтысы d=0,01 мм болғанда, γ мәндері 
бойынша әрбір толқын ұзындығы мына өрнектермен анықталады 
 
λ=dּsin arctg x/y 
k 
 5. 
Сенім  ықтималдығының  таңдап  алынған  мәні  бойынша  күлгін, 
жасыл,  қызыл  түсті  сәулелердің  табылған  толқын  ұзындықтарының 
сенімділік шекарасын Δλ есептейміз. 
 
Тексеру сұрақтары
 
1. 
Дифракция құбылысы дегеніміз не? Оған қалай көз жеткізуге болады.  
2. 
Тюйгенс-Френель принципі қандай?  
3. 
Бір саңылаудағы дифракцияны түсіндір. 
4. 
Дифракциялық тор, оны пайдалану жолдары. 
 
Пайдаланған әдебиеттер 
1. 
Ландсберг Г.С. Оптика, М.: Наука, 1976. 
2. 
Трофимова Т.И. Курс физики, М.: Высш. шк. 1985. 
3. 
Савельев В.С. Курс общей физики. Т.З. 
 
СДЖ арналған бақылау тапсырмалары
  
1. 
Қатты заттың кристалдық торындағы дифракция Вульф-Брэггтер 
өрнегі. 
2. 
Оптикалық аспаптардың ажырата алу қаблеті. 
3. 
Толеграфия туралы түсінік және оның пайдалануы. 
 
 
 

№ 80 ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС  (2/2/1/1) 
Микроскопты пайдаланып шыны пластинканың сыну көрсеткішін 
анықтау 
Изотропиялық екі мөлдір ортаның шекарасындағы сәуленің шағылу 
және сыну заңдары 
Жұмысты орындау 
1. 
Микрометрмен  пластинканың  сызаттарға  жақын  тұсының 
қалындығын өлшеуіміз керек. 
2. 
Шыныға жүргізілген сызаттардың қиылысу нүктесі микроскоптың 
көру  алаңында  жататындай  етіп  пластинканы  микроскоптың  үстелшесіне 
орналастырамыз. 
3. 
Микроскопты  үстіңгі  сызатқа  дәл  бағыттап  анық  кескінін  табады 
да, бұранда дөңгелегінің сызықшаға қарсы келген бөлігін К
1
 
жазып аламыз. 
4. 
Микрометрлік  бұранданың  дөңгелегін  айналдырып  микроскопты 
төменгі  сызаттың  анық  кескініне  дәлдейді.  Дәлдеу  кезінде  бұранданың 
дөңгелегінің толық айналым санын m санап отырады және сызықшаға қарсы 
келіп тоқтаған дөңгелектің бөлігін K
2
 
жазып аламыз. 
5. 
Тәжірибені 10 рет  қайталайды.  Алынған  мәндері  төменгі  кестеге 
жазады. Әрбір тәжірибе кезінде алынған d, d
1 
 шамаларын (7) өрнекке қойып, 
сыну көрсеткіштерінің бірнеше мәндерін табамыз. 
6. 
Берілген  сенім  ықтималдылығы  шамасына  сай  табылған  сыну 
көрсеткіштерінің сенім ауытқуын есептейміз. 
 
N/N d  m  K
1 
K
2 
d
1 
N=d/d
1
n n-n
 
S
n
 
Δn n=n+Δn
1             
2             
3             
4             
5             
6             
7             
8             
9             
10 
            
 
Бақылау срақтары
 
1. 
Изотропиялық мөлдір ортаның қасиеті қандай? 
2. 
Сәуленің түсу және шағылу бұрыштары. 
3. 
Жарықтын шағылу заңдары. 
4. 
Сәуленің түсу және сыну бұрыштары. 
5. 
Жарықтын сыну заңдары. 
6. 
Ортаның салыстырмалы сыну көрсеткіші. 
7. 
Ортаның абсолют сыну көрсеткіші. 

8. 
Ортаның салыстырмалы сыну көрсеткіші мен сол ортадағы 
жарықтың таралу жылдамдығы арасындағыбайланыс. 
9. 
Ортаның жарық өткізу коэффициенті мен оптикалық тығыздығы 
арасындағы байланыс. 
10. 
Сәуленің оптикалық тығыздығы жоғары ортадан оптикалық 
тығыздығы төмен ортаға өтуіндегі түсу және сыну бұрыштары. 
11. 
Сәуленің толық ішкі шағылуы. 
12. 
 Тәжірибедегі шынының сыну көрсеткішін анықтайтын өрнекті 
қорытып шығару. 
13. 
Шыны пластинканың жорамал қалындығын есептеу. 
 
Пайдаланған әдебиеттер 
 
1. 
Абдулаев Ж. Жалпы физика курсы, Алматы: Ана тілі, 1991 
2. 
Трофимова Т.И. Курс физики, М.: Высш.шк.1985. 
3. 
Физический практикум /Под ред.проф.Ивероновой В.И. М.: 1953/ 
4. 
Фриш С.Э. и Тиморева А.В. Курс общей физики. Т.3. 
М.:Высш.шк.1959. 
5. 
Зисман Г.А. и Тодес О.М. Курс общей физики . Т.3. М.: Наука, 1972. 
6. 
Ландсберг Г.С. Оптика, М-л. 1952 
 
СДЖ арналған бақылау тапсырмалары  
1. 
Микроскоптың құрылысы және дененің кескінін ұлғайтып 
көрсетуінің геометриясын түсіру түсіндір. 
2. 
Толық ішкі шағылу құбылысы. Оынң табиғатта көріністері қандай? 
3. 
Шынының сыну көрсеткішін анықтауда микроскопты қолдану 
әдісін түсіндір. 
 
 
 
 

№ 102 ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС  (3/3/1/-) 
Стефан-Больцман тұрақтысын анықтау 
Жылулық сәулешығарғыштық  
Тәжірибе жұмысы 
Жұмыстың мақсаты: 
Абсолют  қара  емес  денелердің  жарық  шығарғыштығын  зерттеу  арқылы 
Стефан-Больцман  тұрақтысын  анықтау.  Абсолют  қара  емес  денеге  электр 
шамының вольфрам қыл алынған. 
 
Электр  шамының  вольфрам  қылынан /2/ шыққан  жарық  фильтр /3/ 
арқылы  линзаға /4/ түсіп,  одан  әрі  параллель  сәулелер  түрінде  екінші 
объектив,  линза /5/ арқылы  фотоэлектрлік  пирометрге  ФЭП-4  түседі. 
Пирометрден /6/ өткен  ток  күші  вольфрам  қылының  қызу  дәрежесіне 
тәуелді. 
 
Сондықтан  пирометрге  жалғанған  гальвонометрдің  шкаласы  Цельсии 
шкаласына  ауыстырылғандықтан,  гальвонометр  ток  күшін  емес  вольфрам 
қылының  қызу  температурасын /T/ көрсетеді.  Вольфрам  қылдан  өтетін  ток 
күші /A/ амперметрмен,  оның  кернеуі /U/ вольтметрмен  өлшенеді.  Элетр 
шамы  ЛАТР /7/ арқылы  ток  көзіне /220 В/  жалғанған.  Пирометрге  тұрақты 
ток көзі қажет болғандықтан, оны айналмалы токты түзеткіш /выпрямитель/ 
/8/  арқылы  ЛАТР-ға  жалғауға  болады  немесе  жеке  тұрақты  ток  көзіне 
жалғайды.  
 
Егер  қыздырылған  вольфрам  қылының  температурасы  T
1
  электр 
тогының  қуаты  арқылы  үнемі  толтырылып  отырылса /P=IU/, онда  қылдың 
сыртқы  ортаға  тарататын  энергиясы  жылулық  сәулешығару  энергиясына 
айналады  деп  тұжырымдауға  болады.  Өйткені  жылу  өткізгіштік  және 
конвекция  арқылы  жоғалатын  энергиясының  шамасы  өте  аз  болады.  Егер 
ортаның  немесе  вольфрам  қылының  алғашқы  температурасы  /қыздырмай 
тұрғандығы/ T
2
    болса,  онда  осы  сәулешығару  үшін  энергияның  сақталу 
заңын жазамыз: қыздырылған қылдың шығарған сәулесінің энергиясы J
2
=α
1
 
δ  T
1
4 
 S электр  тогының  қуаты /P=IU/ мен  қыздырылғанға  дейінгі  қылдың 
энергиясының қосындысына тең: 
 
J
2
=P+J
1
; 
 
α
1
 δ T
1
4
S=IU+ α
1
 δ T
2
4 
S=> α
1
 δ S(T
1
4
-T
2
4
)=IU=> 
 
δ=IU/ α
1 
S (T
1
4
-T
2
4
) (BT/M
2
K
4
).  
 
Тәжірибені орындау тәртібі: 
1. 
Фотоэлектрлік  термометрдің  қақпағы (9) ашылып  ЛАТР-дың  тұтқасы 
“0” көөрсеткішке қойылады. 
2. 
Аспапты  тумблер  арқылы  ток  көзіне  қосамыз,  бұдан  кейін  сигнал 
шамы жанады. 
3. 
ЛАТР-дың  тұтқасын  асықпай  айналдырып  приборға 90 Вольттан 
бастап 10 вольт  сайын, 180 вольтқа  /мыс:90,100,110,.../  әртүрлі  кернеу 

береміз  және  сол  кернеулерге  сәйкес  токты  және  температураны  жазып 
аламыз. 
4. 
Жазып  алынған  шамалар  бойынша  және (12) өрнекті  пайдаланып 1-
кестені  толтырамыз,  α
i
=0,45, S=2,20
-4
ּ10   м
2 
,  мұнда S- сәуле  шығарушының 
бетінің ауданы. T =293K. 
2
5. 
Больцман тұрақтысының δ сенім интервалын Δδ анықтаймыз: 
 
 
6. 
Анықталған мәндерді 1-кестеге жазамыз. 
 
1-кесте 
 
N/N U, В I, 
А   T
1
, К  T
2
, К 
δ
i
, Вт/м
2
 К
4
  δ
i
, Вт/м
2
 К
4
  S
δ
 
Δδ 
1      
 
 
 
 
 
2      
 
 
 
 
 
3      
 
 
 
 
 
4      
 
 
 
 
 
5      
 
 
 
 
 
6      
 
 
 
 
 
7      
 
 
 
 
 
8      
 
 
 
 
 
9      
 
 
 
 
 
10  
   
 
 
 
 
 
 

жүктеу/скачать 1,7 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: