Мектеп жасына дейінгі балаларды байланыстырып сөйлеуге үйрету – тіл дамытудың басты міндеті
жүктеу/скачать 0,67 Mb. Pdf көрінісі
|
Метербаева к. М
| Ұйымдастырылған оқу іс-әрекеті жүйелі және орынды
қолданылған ойын элементтері балалардың білуге деген ынта- сын арттырып, білім дағдыларын игеруге іскерліктерін шың- дауға, байланыстырып сөйлеуге ықпал жасайды. Зерттеу кезінде тәрбиеші-педагогтің басқаруымен ойын ұйымдастырып, баланың жеке басының ерекшелігіне: мінез-құл- қы, сана-сезімі, ерік-жігеріне ықпал жасайтындай жағдай туғы- зып, тікелей табиғат құбылыстарымен, табиғат заттарымен та- ныстыра отырып, олар туралы балалардың саналы білімін қа- лыптастыру мақсатын көздейді. Байланыстырып сөйлеуге үйрету мақсатымен “Ыстық күн”,“Көктемгі жаңбыр”,“Автомобиль”,“Алтын күз бізге не бер- ді”, “Кімнің қадамы алшақ”, “Кім тез ойлайды”, “Сөз ойла”, т.б. ойындар алдын ала дайындалды. Ойын кезінде балалар рөлге бөлінеді. Әр рөлдегілер өз міндетін түсініп алады. Ойынның аты – “Ыстық күн”. Мақсаты: балаларға табиғат құбылыстарының тіршілікке тигізетін пайдасын, ерекшеліктерін түсіндіру. Осының негізінде байланыстырып сөйлеуге үйрету. Қоршаған ортаға деген қызы- ғушылықтарын арттыру. Ойын шарты: жаз мезгілі. Ыстық күндегі алма ағашы- ның көрінісі. Ыстықтан шөлдеп тұрған алма ағашына табиғат құ- былыстарының тигізетін әсері, күн, жел, бұлт, жаңбыр. Табиғат құбылыстарының бір-бірімен өзара қарым-қатынасы және тірі табиғатпен байланысы. Осыларды өз сөздерімен айтып жеткізу. Рөлдерде: Алма ағашы – Рауан Күн – Мақпал Жел – Алмас Бұлттар – Олжаc, Қуаныш Жаңбыр – Сымбат, Нұржан Кемпірқосақ – Жұлдыз. 37 Керекті көрнекіліктер: алма ағашы болып киінген бала, бұлттың, жаңбырдың, кемпірқосақтың суреттерін салған плакаттар. Ойын барысы: күн ыстық. Алма ағашы ыстықтан қатты шөлдейді. Шөлге шыдай алмаған алма ағашы Күнге: – Күн, қандай ыстықсың. Мен ыстықтан қатты шөлде- дім, – дейді. Күн: Жарайды, онда мен желге бұйырамын, ол бұлттар- ды айдап келсін. Бұлттан жаңбыр жаусын. Күн: Жел, ағаштар шөлдеп кетіпті, бұлттарды қуып кел- ші, -дейді. Жел уілдеп барып бұлтты қуып келеді. Бұлт: Жаңбыр, жаңбыр, жауыңдар, Шөлдемесін тіршілік. Жаңбыр: Біз тіл алғыш тамшымыз, Айтсаң болды, жауа- мыз, – дейді. Жаңбырдан соң көкте кемпірқосақ көрінеді. Ол күліп: – Амансыңдар ма, достарым , жаңбырдан нәр алдыңдар ма? Шөлдеріңді қандырдыңдар ма? Алма ағашы: Сәлеметсің бе, кемпірқосақ, иә, шөліміз қанып қалды. Күн: Алма ағашы, шөлің қанды ма? Алма ағашы: – Ризамын, Күн, барлық тірі табиғат жаң- бырдан нәр алады. Енді сен жарқырап нұрыңды төгіп тұра бер, – дейді. Ойын соңында бәрі “Жауын” әнін айтады (әні мен сөзі Ж.Мусинанікі). Жау, жау, жауын, жау жауын, Көктеп кетсін бақ-бауың, Бізге керек жеміс-жидек. Алма, алмұрт, тәтті қауын, Жау, жау, жауын! Жау жауын! Ойынға топтағы барлық бала қатысады. Егер, ойынды бірнеше рет қайталауды балалар өтінсе , олардың тілегін қана- ғаттандырған абзал. Рөлдерді әр бала өз қалауларымен таңдай- ды. Ойын барысында балалар белсенділік танытуы мүмкін. Мұн- дай ойынды ұйымдастырудағы басты мақсат табиғат құбылыс- тарының тірі табиғатқа ықпалы зор екенін, табиғат объектіле- рінің бір-бірімен өзара байланысты болатындығын біліп, олар- 38 дың негізгі қасиеттері мен ерекшеліктерін білу күнделікті өмір- де керек деген қорытынды жасауға болады. Балалардың ой-өрісін кеңейту, қиялын дамыту, тілін ұс- тарту мақсатында ойын тақырыбына сай жұмбақтарды да айту- ға болады. Жұмбақтар негізінен табиғат құбылыстарына арна- лады. Бояуларым қашып кетті, Көк қағазды басып кетті. Қатарларын тізіп алды, Арттарынан ізі қалды. жүктеу/скачать 0,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|