Тарихи біліміңізді және берілген құжат үзіндісін пайдаланып, Қазақстандағы білім

білім алуға мүмкіндік берілді. "Білім туралы" Заңға сәйкес: "Болашақ "халықаралық 
стипендиясы – Қазақстан Республикасының Президенті Қазақстан Республикасының 
азаматтарын күндізгі оқу нысаны бойынша жетекші шетелдік жоғары оқу орындарында оқыту 
немесе қызметкерлердің шетелдік ұйымдарда тағылымдамадан өтуі үшін тағайындайтын 
стипендия". 
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 4 сәуірдегі қаулысымен "Халықаралық 
бағдарламалар орталығы" акционерлік қоғамы құрылды, ол шетелде кадрларды даярлаудың, 
қайта даярлаудың және олардың біліктілігін арттырудың халықаралық бағдарламалары, оның 
ішінде "Болашақ"халықаралық стипендиясы бойынша іс-шаралар кешенін жүзеге асырады. 
Шарттық база әзірленді, оған сәйкес стипендиаттар елге оралғаннан кейін бес жыл ішінде 
жұмыс істеуге міндеттенеді. 
2011 жылы бакалавриат бағдарламасы бойынша оқу тоқтатылды, қабылдау тек магистратура 
мен докторантура бағдарламаларына жүргізіле бастады. "Стипендиат-жұмыс беруші – 
әкімші"үшжақты келісімдер жасасу арқылы экономиканың нақты салалары үшін мемлекеттік 
органдардың нүктелік өтінімдері бойынша мамандар даярлаудың бағдарламалық – нысаналы 
әдісі енгізілді. 
Мемлекеттік органдар да өз қызметкерлерін біліктілігін арттыруға жіберу құқығына ие 
болды. 2012 жылы кез келген меншік нысанындағы ұйымдардың ғылыми, педагогикалық, 
медициналық және инженерлік-техникалық қызметкерлеріне 1 айдан 12 айға дейінгі мерзімде 
кәсіби тағылымдамадан өту мүмкіндігі берілді. 
2014-2015 жылдары Шет және мемлекеттік тілдерді білудің шекті деңгейі біршама көтерілді. 
"6+6" тілдік дайындықтың жаңа моделі іске қосылды. "Болашақтықтардың" едәуір бөлігі 
ағылшын тілінде оқытылды, оның таңдауы оның бүкіл әлемде өсіп келе жатқан мағынасына 
байланысты болды. 
2014 жылы Майамиде (АҚШ) "Болашақ" халықаралық стипендиясы Going Global VIII 
халықаралық конференциясында үздік стипендиялық бағдарлама болып танылды. 2020 жылға 
қарай "Болашақ" бағдарламасы бойынша 14 мыңға жуық стипендия берілді. Ол жастардың 
табысты мансаптық өсуі мен кәсіби өзін-өзі жүзеге асыруының кепілі болды. 
"Болашақ" халықаралық стипендиясының түлектері конкурстан тыс жұмысқа қабылданады. 
Олар мемлекеттік және жеке секторларда, отандық, халықаралық және үкіметтік емес 
ұйымдарда жұмыс істейді. "Болашақтықтар" республиканың одан тыс жерлердегі оң имиджін 
қалыптастыруға айтарлықтай әсер етеді. Бұл жоба жаңа Ұлттық зияткерлік элитаны 
қалыптастырудың тиімді механизміне айналды. 
(Атамұра оқулығы, Қазақстан тарихы, 11-сынып, 2-бөлім, 146-148 ББ.) 
Қосымша материал: 
1993 жылғы 11 қарашада Қазақстан Республикасы Президентінің бастамасымен құрылған 
"Болашақ" МЕМЛЕКЕТТІК БАҒДАРЛАМАСЫ кадрларды даярлау және жетекші шетелдік 
университеттермен білім беру байланыстарын дамыту үшін зор маңызға ие болды. 1994 жылы 
алғашқы Қазақстандық студенттер АҚШ, Ұлыбритания, Германия және Францияның жоғары 
оқу орындарына оқуға жіберілді. Посткеңестік кеңістік елдерінің тарихында тұңғыш рет 
мемлекет есебінен шетелде дарынды жастарды оқыту мүмкіндігі пайда болды. Егер 2004 жылы 
785 студент әлемнің 13 елінде оқуға мүмкіндік алса, 2005 жылдан бастап. болашақ 
стипендиаттар саны 3000-ға дейін өсті, студенттер әлемнің 32 елінің 630 озық 
университеттерінде оқуға мүмкіндік алды. 
1994 жылдан 2004 жылға дейін 13 елдің жетекші шетелдік жоғары оқу орындарында 785 
студент білім алды. 
"Болашақ" халықаралық бағдарламасын іске асырудың алғашқы онжылдығында ҚР Білім және 
ғылым министрлігі мол тәжірибе жинақтады. Осы уақыт ішінде үміткерлерді іріктеу ережелері 
екі рет өзгерді — 1997 және 2000 жылдары. 
1997 жылы Мемлекет басшысының Жарлығымен Қазақстан Республикасы Президентінің 
"Болашақ" стипендиясын беру тәртібі туралы ереже бекітілді, онда құжаттарды қабылдау және 
үміткерлерді іріктеу рәсімдері нақты жазылған, сондай-ақ Қазақстанның мемлекеттік 
мекемелерінде "Болашақ" бағдарламасының түлектерін жұмысқа орналастыру көзделген. 

2000 жылдан бастап инженерлік және техникалық факультеттердің үміткерлері шет тілін 
білместен Президенттік стипендия тағайындау конкурсына қатысу құқығына ие болды. 
Әрбір жаңашылдық "төбеден" емес, алдыңғы жылдары жинақталған тәжірибе мен 
қазақстандық қоғамда болып жатқан әлеуметтік-экономикалық өзгерістер негізінде әзірленді. 
Ал бағдарламаға қатысушылардың алдына жаңа міндеттер қойылды. 
2005 жылы Қазақстан Президенті халыққа Жолдауында мемлекет жыл сайын үш мың жас 
отандасқа "Болашақ"халықаралық стипендиясы бойынша әлемнің жетекші оқу орындарында 
оқуға мүмкіндік беретінін мәлімдеді. 
Стипендиаттар санын көбейту қажеттілігі уақыт ағымынан туындады. Қалыптасқан нарықтық 
қатынастар жағдайында мемлекет қуатты дамыған экономиканы құруға бағытталған даму 
жолын таңдады. Кез келген елдің бәсекеге қабілеттілігін арттырудың негізгі факторларының 
бірі жоғары білікті кадрларды даярлау болып табылады. 
Мемлекет басшысының маңызды бастамасын іске асыру үшін 2005 жылғы 4 сәуірде Білім 
және ғылым министрлігі жанынан "Халықаралық бағдарламалар орталығы" акционерлік 
қоғамы құрылып, алғаш рет жоғары арнайы білім мен бакалавр дәрежесін алу үшін 
Стипендиялар бөлінді. 
Содан бері "Болашақ" бағдарламасы бойынша мамандарды даярлау жыл сайын Шетелде 
кадрлар даярлау жөніндегі Республикалық комиссия бекітетін басым мамандықтар тізбесіне 
қатаң сәйкес жүргізіледі. Оның негізі мемлекет дамуының басымдықтары және экономика, 
ғылым және білім берудің түрлі салаларындағы білікті кадрларға деген қажеттілік болып 
табылады. 
Президенттік стипендиаттар білім алатын елдердің географиясы біртіндеп кеңейе түсті. 
Бағдарламаны іске асырудың алғашқы екі жылында болашақтықтар тек АҚШ, Ұлыбритания, 
Германия және Францияда оқыды. Шетелдік жоғары оқу орындарымен ынтымақтастықты одан 
әрі дамыта отырып, сондай-ақ Үміткерлерді іріктеу ережелеріне толықтырулар енгізілуіне 
байланысты қазақстандықтар Австралияда, Австрияда, Испанияда, Италияда, Канадада, 
Нидерландыда, Польшада, Ресейде және Жапонияда білім ала бастады. 
Қазір президенттік стипендиаттардың 32 елде білім алу мүмкіндігі бар. Білім алушылар саны 
бойынша Ұлыбритания, АҚШ, Ресей, Германия, Қытай, Канада, Малайзия көш бастап тұр. 
Екі жыл ішінде ҚР БҒМ жанындағы Халықаралық бағдарламалар орталығы 
"Болашақ"стипендиясына үміткерлерді қабылдау, іріктеу бойынша мақсатты жұмыс жүргізді. 
Бұл процесс үнемі жетілдіріліп отырады және максималды объективтілікке және бекітілген 
ережелерді дәл сақтауға бағытталған. Осылайша, конкурстық іріктеудің барлық кезеңдері 
аутсорсинг шарттарымен жүзеге асырылады. 
2005 жылдан 2007 жылға дейін қарауға қабылданған үміткерлердің 10 598 құжатының 7 149-ы 
конкурсқа жіберілді. Оның ішінде бүгінде 2 841 адам (39,7 пайыз) "Болашақ"стипендиясының 
иегері атанды. 
Жыл сайын магистратура, докторантура және клиникалық резидентура бағдарламалары 
бойынша берілген стипендиялардың үлесі (бүгінгі күнге — 12 пайыз) артып келеді. 
Болашақтықтардың 52 пайызы магистратурада оқиды. Жыл сайын бакалаврлардың үлесі 
азаяды. 
"Болашақ" бағдарламасынан үлкен табыс алу үшін ҚР БҒМ Халықаралық бағдарламалар 
орталығының Ресей мен Қытайдағы өкілдіктері құрылды. Бүгінгі таңда біздің өкілдік АҚШ-та 
тіркелген, онда 799 стипендиат оқиды. Ұлыбритания Мен Германияда өкілдіктің ашылуына 
дайындалуда, соңғысы Еуропада оқитын стипендиаттарға жетекшілік етеді. 
2007 жылы Халықаралық бағдарламалар орталығы шетелдік ұйымдар мен бірнеше 
университеттердің стипендиаттарын орналастыру және басқару қызметтерінен бас тарту 
арқылы айтарлықтай қадам жасады. Енді орталық "Болашақ" бағдарламасын іске асыруға 
байланысты барлық мәселелерді дербес шешеді. Ерекшелік-Франция мен Германия, онда білім 
беру қызметтерін мемлекет төлейді, сондықтан шетелдік студенттерді арнайы құрылған 
агенттіктер — CNOUS және DAAD басқарады. 
Бүгінгі таңда Халықаралық бағдарламалар орталығы шетелдік оқу орындарымен өзара қарым-
қатынастардың сапалы жаңа деңгейіне шықты, қазақстандық бренд ретінде халықаралық білім 
беру қызметтері нарығындағы өз позициясын нығайтты. Мемлекет "Болашақ" 

бағдарламасының стипендиаттарын әкімшілендіруге қаражат бөле отырып, кейіннен 
мемлекеттік ауқымдағы халықаралық бағдарламалар операторының функцияларын 
қамтамасыз ете алатын біздің орталық тұлғасында өз әлеуетін қатар дамытатынын атап өту 
қуантады. 
Өткен жылдың қараша айынан бастап Халықаралық бағдарламалар орталығында мемлекеттік 
органдармен, ірі қазақстандық және шетелдік компаниялармен тығыз байланыста жұмыс 
істейтін болашақ тұрғындарды жұмысқа орналастыруға жәрдемдесу бөлімі жұмыс істейді. 
"ABN Amro Банк Қазақстан" АҚ, "ҚазМұнайГаз" ҰК АҚ, "Астана-қаржы" АҚ, "Қазақстанның 
Даму Банкі" АҚ, "Еуразиялық Даму Банкі" АҚ, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі, 
"Сары-Арқа"ӘКК сияқты 80-нен астам мемлекеттік және жеке сектор компанияларымен өзара 
іс-қимыл жолға қойылған, "Қазақстан темір жолы" ҰК " АҚ, "ҚазТрансОйл" АҚ, "Қазына 
"Тұрақты Даму Қоры" АҚ және басқалар. 
"Болашақ" халықаралық бағдарламасының іске асырылу барысын жариялау жөніндегі 
ақпараттық науқан аясында соңғы жылдары бірқатар іс-шаралар өткізілді. 
2005 жылдың үшінші желтоқсанында ҚР Президентінің "Болашақ"халықаралық стипендиясы 
иегерлерінің I Конгресі өтті. Осы жастар форумында білім беру бағдарламасын одан әрі 
дамыту перспективалары, болашақтықтардың зияткерлік әлеуетін біріктіру мәселелері 
талқыланды. 

жүктеу/скачать 2,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: