тақырып. Қ¥ҚЫҚТЫҢ ҚАҒИДАЛАРЫ МЕН ФУНКЦИЯЛАРЫ

2) 
ішкі жақ, бұл құқықтыц табигатынан туындайды, олар -
реттеуші және қоргаушы функңиялар.
Реттеуші функция - бұл позитивтік жүріс-тұрыс ережелерін 
орынктырудан, қоғамның, мемлекеттің, тұлғаныц мүдделерінс 
сэйкес қатынастарды дамытуға жэрдсм беру мақсатында қүқық 
субъектілеріне субъективтік қүқықтар беруден және зацды мін- 
деттер жүктеуден көрініс табатын, қүқықтық эсер етудің әлеу- 
меттік мақсатпен байланысты бағыты.
бұл функцияның шеңберінде оның екі гүрін бөліп қарастыра- 
ды: реттеуші статистикалық жэне реттеуші динамикалық функ- 
циялар.
Реттеуші статистикалық функция қүқықтың қоғамдық қатынас- 
тарға оларды белгілі бір құқықтық инстиуттарда бекіту жолымен 
эсер етуінен корінеді. Статистикалық функцияны жүзеге асыруда 
конституцияда бекітілген саяси қүқықтар мен бостандықтар 
институты ерекше мэнге ие.
Реттеуші динамикалық функция құқықтың қоғамдық қатынас- 
тарга құкық субъектілерінің белсенді жүріс-түрысын камтамасыз 
ету жолымен эсер етуінен көрінеді. Ол азаматтық, экімшілік, ең- 
бек құкыгының институттарынан көрініс табады.
Қорғаушы функция - бұл ерекше маңызды эконом и калық, сая­
си, үлттық жэне жеке қатынастарды қоргауға, занды қорғау мен 
заңды жауапкершіліктің шамасын, оларды жүктеу мен орын- 
даудың тәртібін орнықтыруға бағытталған құқықтық эсер етудің 
әлеуметтік мақсатпен байланысты батыты.
50

№ 20 кесте
51

/. 
Қуқықтмң типіпің тусінігі.
2. Қуқықтың тарихи типтері.
1. Қүқықтың гииінің түсінігі. 
Құқықтыц тарихи типі-бұл 
белгілі бір экономикалық базиске гән барлық құкық жүйелерінің 
жалпы әлеуметтік сипаттарын көрсететін категория. Формациялық 
бағытқа сэйкес, базис қоғамдық даумудагы шешуші фактор болып 
табылады, ол мемлекет пен қогамның белгілі бір типін қалып- 
тастырады. Экономикалық базистің типтеріне қарай құқықтың 
қүлиеленушілік, феодапдық, буржуазиялық және социалисгік тип- 
терін бөліп қарасгырады.
2. 

жүктеу/скачать 7,78 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: