Ислам мәдениеті мен білімін қолдау қоры имани гүЛ ҚАйрат жолдыбайҰлы алматы, 2011



Pdf көрінісі
бет25/237
Дата12.09.2023
өлшемі3,36 Mb.
#106907
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   237
Байланысты:
515027 1387345936

Табиғат заңдары мен себептердің
өзі де басқа себептерге мұқтаж
Табиғат заңдары мен жалпы себептер әрқашан басқа 
себептерге, заңдарға мұқтаж. Мұқтаж болған себеп 
пен заңдардың өзі басқа себептер мен заңдарға мұқтаж. 
Шексіздікке созылып кете беретін себеп, заңдардың бір 
жерде нүктеленіп, тұрақтауы тиіс. Мысалға, ағаштың пай-
да болуына ағаштың дәні себеп делік, ал сол дәннің пайда 
болуына не себеп? Тауықтың пайда болуына жұмыртқа 
себеп болса, жұмыртқаға не себеп?
Алма пайда болуы үшін себеп ретінде алма ағашының 
гүлдеуіне, алма ағашының гүлі ағашқа, бұтаққа, ағаш, 
бұтақтың өзі алма ағашының дәніне, ал дән топыраққа 
және топырақ қамтитын минералдарға, жылуға, жарыққа, 
ауаға тәуелді. Осылай алманың пайда болуындағы 
себептерді тартылыс күшіне дейін созып, ұзата берсек 
те, мәселе шешілмейді. Сұрағымыз бітпестен алманың 
пайда болуы үшін көрсетілген соңғы себепке де, басқа се-
беп іздеріміз анық. Демек, себептерді себептерге байлау-
мен мәселе айқындалып, толық шешілмейді. Себептерді 
негізгі жаратушысына, яғни Алла Тағалаға байлаған кезде 
ғана сұрағымызға қанағаттанарлық жауап алып, көңіліміз 


53
ИМАНИ ГҮЛ
жай табады. Әйтпесе, әр себепке құдайлық сипаттар 
таңуымыз қажет болады. Ал әр себепке құдайлық сипат-
тарды таңу қисынға қайшы. Ендеше, барлық себептерді 
жаратқан негізгі себеп бар. Ол, еш күмәнсіз, Алла Тағала.
АЛЛА ТАҒАЛАНЫ ТАНУ
Әлемдегі ең үлкен
ақиқат – Ұлы Жаратушыны тану,
Оған деген махаббатты ояту.
Алла Тағалаға иман келтірген мұсылман баласы Оны 
көркем сипаттары арқылы тануға тиіс. Ұлы Жаратушыны 
тану дәрежесіне қарай адамның Оған деген махаббаты ар-
тып, үміті мен қорқуы күшейе түседі. Оны таныған сайын 
иманы күшейеді. Ұлы Жаратушысына деген жақындығын 
сезініп, тақуалығы мен тәуекелі арта түседі. Ұлы Иесін 
жеткілікті түрде таныған адам ғана күнә атаулыдан бо-
йын мейлінше алыс үстап, түрлі күдікті ойлардан аулақ 
жүреді. Адам ақылы Ұлы Алланы толық танып, біле ал-
майды. Өйткені адам шектеулі, ал Ол – шексіз. Деcек те, 
Оны Құранда әрі хадистерде айтылған сипаттары арқылы 
танып-білуге міндеттіміз.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   237




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет