69 - кесте ОРЫС ФИЛОСОФИЯСЫНЫҢ ДАМУЫ ЖӘНЕ ҚАЛЫПТАСУ КЕЗЕҢДЕРІ ____________________________________________________________
№ КЕЗЕҢДЕРІ УАҚЫТЫ 1 ЕЖЕЛГІ-ОРТАҒАСЫРЛЫҚ ОРЫС ФИЛОСОФИЯСЫ ХІ - ХVІІ ғ.ғ. 2 АҒАРТУШЫЛЫҚ КЕЗЕҢ ХVІІІ - ХІХ ғ.ғ. 3 РЕСЕЙЛІК РУХАНИ РЕНЕССАНС ХІХ ғ. ІІ-жарт. - 1917ж. 4 СОВЕТТІК КЕЗЕҢНІҢ ФИЛОСОФИЯСЫ 1917 - 1991ж.ж. 5 ОРЫС ФИЛОСОФИЯСЫНЫҢ ПОСТСОВЕТТІК КЕЗЕҢІ 1991ж. бастап -
124
70 - кесте ОРЫС ФИЛОСОФИЯСЫНДАҒЫ БАСТЫ ҰҒЫМДАР ҰҒЫМДАРЫ ФИЛОСОФИЯЛЫҚ МӘНІ СОБОРШЫЛДЫҚ Еркін қауымдастық, яғни еркіндік және қажеттілік үйлесімділігі мәселесі; БІРТҰТАСТЫҚ Ғылым, философия және діни сезімнің бірлігі немесе синтезі; Жалпы тұтастық – жаратушы мен жаратылыс тұтастығы; БҮТКІЛБІРЛІК Әлемнің, барлық тіршіліктің бірлігі, болмысты ұйымдастырудың қағидасы, яғни барлық заттар мен дүние құбылыстарының өзара шаттасуы, өзара жіктелуі (добро – истина –
красота); ҚҰДАЙЛЫҚ- КІСІЛІК ИДЕЯСЫ Бүкіл адамзат тарихы – адамның Құдайға ұмтылысы, өрлеуі, яғни ол – Құдайға, игілік пен әдептілікке негізделген;
125
71 - кесте ЕЖЕЛГІ ЖӘНЕ ОРТАҒАСЫРЛЫҚ ОРЫС ФИЛОСОФИЯСЫНЫҢ ДАМУЫ ЖӘНЕ ҚАЛЫПТАСУЫ (ХІ -ХVІІ ғ.ғ) Шығыс христиандық Құдайсөзі және философия Славян ағартушылары Зайырлы әдебиет ОРЫС ФИЛОСОФИЯСЫНЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ Ертедегі діни Иларион, Никифор, М.Грек, Климент философия Смолятич, Владимир Мономах, Кирилл Туровский Христиан ересей аркандық, құдайға деген сүйіспеншілік,
философиясы мәскеулік антитринитарийлер,
Феодосий Косой, Карл, Дм.
Твиритинов
Исихазм Феогност, Сергий Радонежский Нестяжателдер Нил Сорский, Вассиан Патрикеев,
Максим Грек, Иван Пересветов Иосифляндік Иосиф Волоцкий, Иван Грозный «
Мәскеу-Үшінші Зосима, Филофей Рим»
126
72 - кесте ОРЫС ФИЛОСОФИЯСЫНДАҒЫ АҒАРТУШЫЛЫҚ КЕЗЕҢ _________________________________________________________
ОРЫС Татищев, Кантемир,
АҒАРТУШЫЛАРЫ Прокопович, Ломоносов, Поповский, Десницкий ДЕИСТІК Михаил Ломоносов НАТУРФИЛОСОФИЯ ХРИСТИАНДЫҚ Г.Сковорода ПЛАТОНИЗМ ХРИСТИАН ВОЛЬФТІҢ Г.Теплов, М.Щербатов ІЗБАСАРЛАРЫ ӘЛЕУМЕТТІК ЖӘНЕ САЯСИ Александр Радищев ФИЛОСОФИЯ ОРЫС Елагин, Шварц, МАССОНДЫҒЫ Лопухин, Лабзин АҒАРТУШЫЛЫҚ КЕЗЕҢ (ХVІІІ – ХІХ ғ.ғ.) АҒАРТУШЫЛЫҚ КЕЗЕҢ (ХVІІІ – ХІХ ғ.ғ.)
127
73 - кесте ОРЫС РЕВОЛЮЦИОНЕР-ДЕМОКРАТТАРЫНЫҢ САЯСИ- ӘЛЕУМЕТТІК КӨЗҚАРАСТАРЫ (ХІХғ. 40–60ж.ж)
К.С. және
И.С.Аксаковтар А.И.Герцен, В.Г.Белинский, Н.П.Огарев, К.Д.Кавелин, П.В.Анненков, В.П.Боткин, Е.Ф.Корш, И.С.Тургенев, Т.Н.Грановский, И.И.Панаев, т.б.
Н.Г.Чернышевский, Н.А.Добролюбов және т.б.
ХАЛЫҚШЫЛДАР БАТЫСШЫЛДАР СЛАВЯНОФИЛЬДЕР
128
74 - кесте ОРЫС ФИЛОСОФИЯСЫНДАҒЫ – КОСМИЗМ КОСМИЗМ ФИЛОСОФИЯСЫ Ғарыш, Табиғат пен Адам бір-бірімен тығыз байланыстағы біртұтастық ретінде қарастырылады Ғарыштық монадалар философиялық жүйесін құрды Ғарыштық биология философиялық жүйесін жасады В.И.Вернадский (1863-1945) К.Э.Циалковский (1857-1935) Н.В.Бугаев (1837-1902) А.Л.Чижевский (1897-1964) КОСМИЗМ ФИЛОСОФИЯСЫ Ғарыш, Табиғат пен Адам бір-бірімен тығыз байланыстағы біртұтастық ретінде қарастырылады «Ноосфера» - сана, парасат сферасы теориясымен айналысты Материяның мәңгілігі (атом материяның бөлщегі), әлемдегі саналы өркениеттердің шексіздігі туралы айтты Ғарыштық монадалар философиялық жүйесін құрды Ғарыштық биология философиялық жүйесін жасады А.Л.Чижевский (1897-1964) Н.В.Бугаев (1837-1902) К.Э.Циалковский (1857-1935) В.И.Вернадский (1863-1945)
129
75 - кесте СОВЕТТІК КЕЗЕҢНІҢ ФИЛОСОФИЯСЫ __________________________________________________________
1917 – 1930 ж.ж. Ресми марксизм- ленинизм философиясының күшті қысымы тұрғысындағы дискуссия өткізу кезеңі 1930 – 1950 ж.ж. Философия ресми билікке қызмет етті, философияның жаппай идеологияға көшу кезеңі; көптеген философиялық мәселелерге тікелей И.В.Сталиннің көзқарасының ықпал етуі 1950 – 1980 ж.ж. Совет философиясының өзіндік бітімін дайындау кезеңі
диалектикалық логика, диалектика теориясы;
гносеология мәселесі;
сана мәселесі;
марксизм- ленинизмді жаңаша түсіндіру; В.И.Ленин (Ульянов) ;
И.В.Сталин ;
Н.И.Бухарин ;
А.Богданов ;
А.Ф.Лосев ;
А.М.Деборин ;
Л.Н.Гумилев ;
М.Мамардашвили ;
В.Ф.Асмус ;
Э.В.Иленьков ;
Ж.М.Әбділдин; және т.б.
құндылықтар мәселесі;
идеалдық мәселесі;
мәдениет мәселесі;
философиялық методтар мәселесі; СОВЕТТІК КЕЗЕҢНІҢ ФИЛОСОФИЯСЫ ( 1917-1980ж.ж) Негізгі мәселелері ӨКІЛДЕРІ Негізгі мәселелері ҮШІНШІ КЕЗЕҢ ЕКІНШІ КЕЗЕҢ БІРІНШІ КЕЗЕҢ
130
76 - кесте ШЕТЕЛДЕГІ ОРЫСТЫҢ ФИЛОСОФИЯСЫ
Адам және Құдай мәселесімен айналысты Философ-экзистенциалист, әдебиетші әрі иррационалист Адам және Қоғам мәселелерімен (әлеуметтік философиямен) айналысты Философияның негізгі мәселесі – адам деп алып қарастырды П.С.Мережковский