Бүгінгі санда: Орыс мектебінде тарихымызды қалай
Рубрику ведет: Дәуіржан Т ЛЕБАЕВ
жүктеу/скачать 16,43 Mb. Pdf көрінісі
|
Рубрику ведет: Дәуіржан Т ЛЕБАЕВ В сегодняшней рубрике предлагаем к вашему вниманию краткий словарь необходимых слов по теме «Социальные сети», изучив которых, вы сможе- те применять их в разговорной речи.Приведенные примеры помогут вам в употреблении слов на казахском языке. Қысқаша с здік – Краткий словарь: Примеры: • Инстаграм желісінде маған тіркел – Подпишись мне в инстаграме. • Инстаграм желісінде 5000 жазылушым (оқырманым) бар – В сети инста- грам у меня 5000 подписчиков. • Сілтемені к шіріп ал – Скопируй ссылку. • Күндізгі Мгб бітіп қалғандықтан, қазір бірлікпен отырмын – Так как днев- ной Мгб закончился, сейчас сижу на единицах. • Айжан менің суретімді жүктеген екенсің, шірші. Ол сурет маған ұнамайды – Айжан, ты загрузила мою фотку, удали. Это фото мне не нравится. • Тұрған жерді к рсету – Указать местоположение. • Сіздің ұялы телефоныңыз арқылы з аккаунтыма кірсем бола ма? – Могу ли я зайти в свой аккаунт через ваш сотовый телефон? • Фэйсбук желісінде қанша досың бар? – Сколько у тебя друзей в фэйсбу- ке?
• Логинің қандай? – Какой у тебя логин? • Инстаграм желісінде оқырмандарың к п пе? – В инстаграме много под- писчиков? • Тағы екі оқырман жазылды – Подписались еще два подписчика. • Мына видеоны ңдеп, инстаграмға жүктеймін – Хочу обработать видео и загрузить в инстаграм. • Жіберген аудиожазбаңды ести алмадым – Я не услышал аудиозапись, который ты отправил. • Ол мені «Вконтакте» желісінде шіріп тастады – Он меня удалил в сети «Вконтакте». • Видеоға ән қосып, ңдеу керек – Надо добавить музыку и обработать ви- део.
• Ескі версия болғандықтан, ватсапты жаңарту керек – Так как старая вер- сия надо обновить ватсап. • Ватсапты шіріп, қайта жазып к р – Удали ватсап и заново скачай. • Күндізгі трафик бітіп қалса, түнгі трафикті қолдана аламын ба? – Могу ли я использовать ночной трафик днем, если дневной закончится? • Бір аптаға 500 мегайбат қостырдым, бірақ тез бітіп қалды – Подключила на неделю 500 мегабайт, но он у меня быстро закончился. • «Алло, Қазақстан 2» тарифін қалай қосуға болады? – Как подключить та- риф «Алло, Қазақстан 2»? Кинотаспа – кинолента. Кинотаным – киноведение. Киношежіре – кинолетопись. Кинотүсіргі – съемочный аппарат. Кино нері – киноискусство. Кино қарау – смотреть кино. Кино түсіру – снимать кино; киносъемка. Киношы – киношник. Кинотеатр – кинотеатр. Киноландыру – кинофикация. Киноқондырғы – киноустановка. Киножарнама – кинореклама. Киномұрағат – киноархив. Деректі фильм – документальный фильм.
К ркем фильм –художественный фильм.
Анимациялық фильм – анимационный фильм.
Қысқаметражды фильм – короткомет- ражный фильм. Толықметражды фильм – полноме- тражный фильм. Кинофильм дубляжы – дубляж кино- фильма.
Анимациялық к рініс – анимационная картина.
Дубляжданған – дублированный. Дубляждану – дублироваться, дублирование. Дубляждау – дублировать. Кинок рсетілім – кинопоказ. Жабық к рсетілім – закрытый по- каз.
Тұсаукесер – премьера. Халықаралық кинофестиваль – меж- дународный кинофестиваль. Түсірілім – съемка. Түсірілім алаңы – съемочная площадка. Актер – актер. Актриса – актриса. Монтажшы – монтажник. Жүгіртпе жол – титр. Р л – роль. Басты р л – главная роль. Басты кейіпкер – главная героиня. Түсіру – снимать. Кинок рермен – кинозритель. Аталым – номинация. Ең үздік – самый(ая) лучший (ая). ҚАЙТАЛАП, ЖАТТАУҒА АРНАЛҒАН С ЙЛЕМДЕР – ФРАЗЫ ДЛЯ ПОВТОРЕНИЯ И ЗАУЧИВАНИЯ: Запомните краткий словарь по теме «Кино»: леуметтік желі – социальная сеть. леуметтік желілерге тіркелу – зарегис- трироваться в социальных сетях. леуметтік желіде отыру – сидеть в социальных сетях. леуметтік желіде араласу – общать- ся в социальной сети. Аккаунт– аккаунт. Ашық аккаунт – открытый аккаунт. Жабық аккаунт – закрытый аккаунт. Жаңарту – обновить. Аккаунтты жаңарту – обновить аккаунт. Логин – логин. Логин ойлап табу – придумать логин. Құпия с з – пароль. Құпия с зді теру – набрать пароль. Құпия с зді енгізу – ввести пароль. Хэштег – хэштег. Ава (сурет) – ава. Пікір – комментарий. Электронды пошта – электронная почта.
Жазылушы – подписчик. Жазылу, тіркелу – подписаться. Тіркелмеу – отписаться. Трафик – трафик. Хабарлама – сообщение. Чат атауы – название чата. Достық жіберу – отправить запрос на добавление в друзья. Қабылдамау – отменить запрос. Блокқа түсіру – заблокировать. Жүктеу – загрузка. Сурет – фото. Суретті жүктеу – загрузить фото. шіру – удалить. Суретті шіру – удалить фото. Кіру – войти. Шығу – выйти. Бірлік – единица. Қосулы – включен (онлайн). шірулі – отключен (офлайн). Іздестіру – поиск. Сілтеме – ссылка. Қиып алу – вырезать. К шіру – копировать. Белгілеу – выделить. Кесу – обрезать. ңдеу – обработать. Теру – набирать. Қою – вставить. Енгізу – вводить. Басу – нажимать. Жіберу – отправить. Жауап беру – ответить. Аудиожазба – аудиозапись. Күндізгі мегабайт – дневной мегабайт. – Ғаламтор әліппесін жаңадан бастап үйреніп жүрмін – Только начал учить азы интернета. – Ауылдағы үйге ғаламтор желісін қостырғым келеді – Хочу подклю- чить интернет к дому в селе. – Менің ойымша, әлеуметтік желіні тиімді пайдалануға болады – По моему мнению, можно использовать социальную сеть очень выгодно. – Шетелдегі әріптесіммен «Скайп» арқылы с йлестім – Через «Скайп» пообщался с коллегой из-за зарубежа. – «Ютуб» желісін кино мен музыка қорына те бай – Сеть «Ютуб» очень богат на фильмы и музыку. – Мен телесериалды арнаның онлайн-к рсетілімі арқылы тамашалай- мын – Я буду смотреть телесериал через онлайн-просмотр канала. – Бұл бағдарламаның драйвері менде жоқ – У меня нет драйвере этой программы. мәлім. Ал алдыңғы «теңшіл» с зін «екі жаққа да тең қарайтын, теңдікті сүйе- тін, ешкімді б ліп-жармайтын әділ» мағынасында жұмсаған. «Запрос ответчику, запрос истцу» деген жолдардың осы мысал леңде «Бір күні талапкер мен жауапкерге» деп аудары- луы бүгінгі күнге дейін заң, құқықтану терминологиясында қолданылып жүрген терминдердің қайдан бастау алып жат- қанын, оларды кім жасап, алғаш қол да- нысқа қалай түскенін к рсететін жар- қын мысал. «Талапкер» с зі осы мы- сал леңнің «Талапкер Мұжық айтты:», «Терісімен талапкерді риза етіп, Ап келіп тапсырыңдар, етін сотқа» [75-б.] деген- жолдарында тағы да екі рет қолданылады. Ал жоғарыда мысалға келтіріліп отырған шумақтағы «шақыру қағаз» тіркесі сотқа шақырылғандығын білдіретін «повест- ка» с зінің баламасы екенін бағамдау қиын емес. Бұл мысалдардан ұлт тілінде жасалған терминдердің к ркем мәтінде, поэзия тілінде еш қиындықсыз ұйқасып, қосымша түсініктемесіз-ақ жұмсалуға бейім болатынын аңғару к п ізденісті қажет етпейді. И.Крыловтың «И приговор Лисы вот, от слова до слова» деген лең жолдары Ахаңда «Ал сонда Түлкі қалай хүкім етті» [75-б.] деп келеді. Мұндағы «хүкімнің» бастапқы бір әрпі түсіріліп, «приговор» терминінің баламасы ретінде қолданылып жүрген қазіргі «үкім» с зі екені баршамызға белгілі. Яғни қазіргі терминологиямыздағы қолданысы әбден орныққан «үкім» с зі де бізге Ахаңдардан жеткен болып тұр. «Жар- лы бай» мысалында «әмиян» мен «шилан» деген жолдарды қазақ оқырманына одан да әсерлі, мысқылға, иронияға толы етіп жеткізген. «Маймыл мен к зілдірік» («Мар- тышка и очки») мысалында «Ашу мен жарымдықтан пайда бар ма?» деу арқылы ол «невежда» с зін «білімсіздік», «надандық» демей, оған балама ретінде «жарымдық» с зін қолданады. (Байтұрсынұлы Ахмет. Алты томдық шығармалар жинағы. Т.І. – Алматы: «Ел-шежіре», 2013. 46-б.). Тіліміздегі «надандық» с зі «білім- сіздік, қараңғылық» деген мағынаны білдірсе, тіл білімпазы қолданған «жарым- дық» с зінің семантикасында «кемтарлық, ғаріптік, мүгедектік, жарымжандылық, жарыместік» деген мағына жатыр. Ұлы ағартушы-ақын қазаққа білімсіздіктің, қараңғылықтың қаншалықты ауыр ке- сел екендігін барынша ұғындыра түсу үшін бұл с зді мақсатты қолданғаны к рініп тұр. Ол орыс мысалшысының леңіндегі маймылдың надандығын, қараңғылығын қазаққа кемтар, ештеңеге жарамсыз, масыл бейнесінде жеткізеді. С.Торайғыров қараңғылықпен «Қараңғы қазақ к гіне рмелеп шығып күн бо- лам» деп күрессе, ағартушы-ұстаз Ахаң халқына білімсіздіктің нағыз кемтарлық екенін мықтап ұғындырғысы келеді. з қаламынан туған шығармасы, аудармасы арқылы мәселені бұлай қоюы, елді білім алуға үндеуі – ұлы ағартушының мірлік мақсатына, азаматтық ұстанымына, ұлт ұстазының міндетіне толық сәйкес келеді. Ахаң «Қасқыр мен мысық» («Волк и кот») мысалындағы Степан, Васька, Демьян, Клим, Трофим сынды кісі с здеріне аудармашы-автордың «ақша салатын ыдыс» деп түсініктеме бергеніне қарағанда, бұл атаулардың да ХХ ғасырдың басындағы қауымға түсініксіз Ахаң тара- пынан түпнұсқадағы «кошелёкке» балама ретінде ұсынылған жаңа атаулар екенін к рсетеді. Оның үстіне И.Крыловтың бұл мысалын дәл осы атпен Ахаңа дейін тәржімелеген Абай аудармасында «коше- лёк» орнына «дорба» с зінің қолданылуы да соған дәлел бола алады. «Пруд и река» мысалының атауын Ахаң « зен мен қарасу» деп аударыпты. «Пруд» атауының баламасы ретінде ол «қарасу» с зін қолданған. И.Крыловтың қырық мысалы қазіргі заманда орыс тілінен қазақшаға ауда- рылса, оның ішінде құрығанда орыстың қырық с зі кездессе, еш таңғалмаған болар едік. Ал Ахаңда бар болғаны аударылмай алынған екі-ақ с з, дәлірек айтқанда, бір-ақ с з кездеседі. Ол – « зен мен қарасу» мысал леңіндегі «план» с зі. Қазіргі қолданысымыздағы – жоспар. Ахаң: «Планда орынды да к п алмай- мын» депті. «План» с зін ол «По карте не тянусь я через целый лист» деген лең жолындағы «карта» орнына қолданыпты. Ал екіншіге жатқызбай отырған с зіміз – «с тке». «Иттің достығы» мысалындағы «Бір с тке татулық жоқ арамызда» де- ген жолдардағы «с тке» с зін Ахаң зі айтқандай «қазақтың шапанын жауып, тымағын кигізіп» қазақы кейіпке келтіріп алған. Бүгінде бұл с з тілімізде «тәулік» түрінде немесе ол қабылдаған қалпында «с тке» деп те қолданылып жүр. О р ы с с з д е р і н е қ а р а ғ а н д а А х а ң аударған мысал леңдерде мағыналық- дыбыстық ерекшеліктері к зге бірден ша- лынатын аслан, жиһад, жәһид, жәһидтенді
к бірек ұшырасады. «Бұлбұл мен есек» және «Шал мен жұмыскер» мысалдарына жасаған з түйінінде «К зі тар, к ңілі соқыр жаман дардың», «К зі тар, к ңілі соқыр надан дарға!» деген жолдардағы «к зі тар» тіркесі де к ңіл аудартады. Тіл ғұламасының бұл тіркесті «аяғының астынан згені к рмейтін, айнала- сын, алысты болжай алмайтын» де- г е н м а ғ ы н а д а қ о л д а н ғ а н ы б а й қ а - лады. Сондай-ақ «Қырық мысал да- ғы» ауырмалдық, ғамалдас, қайсарып, қоршалап, тауықшы, хана с здерінің мағынасы оқу шыға түсінікті болса да, қолданысы ерекше. Ахаң түрлеген ана тіліміз оның ала- шына қалдырған асыл мұрасына мұқият үңілген сайын тағы да байып, түрлене түсеріне еш күмәніміз жоқ. Бұл тұрғыдан келгенде Ахаңның шығармашылығын, оның еңбектерін әлі де жан-жақты зерттеу қажеттілігі еш дау туғызбайды. Халқына қалтқысыз қызмет етіп, с з сырына, тіл табиғатына терең бойлай білген ғұлама ғалымның құнды мұрасын аса ыждағаттылықпен зерделеу әр ахмет- танушы маманның алдындағы зор міндет болып қала береді. Ұлт ұстазының соңына қалдырған мұраларының елеулі бөлігі – оның көркем аудармалары. Осы аудармаларында да кестелі сөз өрнегі, Ахаңа ғана тəн айшықты қолданыстар мен ұлт ұғымына сай жасалған ұтымды баламалар бар. Тіл ғұламасының, сөз жасау шеберінің қаламынан жаралған ондай қолданыстарды, ол түрлеген əр сөзді елеусіз қалдыруға болмайды. Алаш ардақтысы Ахмет Байтұрсынұлы аударған И.А.Крыловтың мысал өлеңдерінің бір тобы «Қырық мысал» деген атпен жеке кітап болып жариялануы алаш жұртының рухани өміріне серпіліс берген елеулі оқиға болғаны көпшілікке аян. АНА ТІЛІ 5 №10 (1372) 10 – 15 наурыз 2017 жыл
ОРЫС МЕКТЕБІНДЕ ТАРИХЫМЫЗДЫ ҚАЛАЙ ОҚЫТЫП ЖҮРМІЗ? Бала ұғымына лайықтап әңгі мелеу түрінде берілген «Қазақ стан тарихы ж ніндегі әңгімелер» атты 5 сы ныптағы пәнге кіріспеден кейін хал- қымыздың ткені туралы білімдер жүйелі түрде 6 сыныптан бастап оқытылады. Бұл оқулық ежелгі дәуір тарихына арналған. Ең алдымен қазақ мектебіне арналған құралмен салысты- ру барысында айырмашылық бар екені бірден байқалды. Атап айтқанда, қазақ тіліндегі (ав- торлары – .Т леубаев, Ғ.Іргебаев) кітапта барлығы 7 тарау (тақырып саны – 60) болса, орыс тіліндегісі (авторлары – Т.Садықов, А.Т леубаев, Г.Халидуллин, Б.Сәрсекеев) бар-жоғы 3 тара- умен (тақырып саны – 32) шектеліпті. Оқулық мазмұнына к з жүгірткенімізде орыс тіліндегі тақырыптар барынша қысқартылған болып шықты. Мысалы, қазақша оқулықта бір ғана жаңа тас дәуірі неолит т ңкерісі, қол нердің пайда бо- луы, неолит ескерткіштері деген 3 б лімнен тұрса, орысшасы бір тақырыппен шектелген. Жалпы осы орысша нұсқадағы тақырыптың бәрі осылай қысқаша берілген. Сонда орыс мектебі мен қазақ мектебіндегі тарих сабағының сағат саны бірдей емес пе деген сұрақ туады. лде бұл зге тілдегі мектеп оқушылары қазақ тарихын толық оқымаса да болады деген с з бе? Ежелгі Қазақстанның мәдениетіне арналған с о ң ғ ы ү ш і н ш і т а р а у д а а в т о р л а р о қ у л ы қ т а қолданылған әдістемелік тәсілді күрт згертіп, т а қ ы р ы п т а р ғ а а т а у қ о ю д ы о қ у ш ы л а р д ы ң здеріне қалдырған. Яғни к шпелілердің әлемдік ркениетке қосқан үлесі туралы айтылатын тараудың әрбір б ліміне балалардың здері тақырып қоюы тиіс. Бұл тарау да тым қысқа. Қазақ тіліндегі 7 параграф орысша 3 б лімге сыйып кет- кен. сіресе дамудың белгілі бір деңгейіне жеткен ежелгі түркілердің мәдени жетістіктері қораштау си патталған. Мысалы, таста таңба қал дырған ежелгі түркілердің мәдени табыстары «по предпо- ложению ученых, гунны знали письменность» деген бір с йлемдік болжаммен шектеліпті (147-бет). Осы тұста балаларға сақтардың, ғұндардың сына жазуын меңгергенін, олардың ел басқару жүйесі, рухани мәдениеті жоғары деңгейде болғаны ай- тыла кетсе патриоттық тәрбие берудің ұтымды тәсілінің бірі болар еді. Тарих пәні оқулығының басты міндеті де осы емес пе? Алматы қаласындағы №156 мек тептің тарих пәнінің мұғалімі Қ. бді қалықовтың айтуынша, қазақ тарихында болған маңызды уақиғалардың мерзімі бір-біріне сәйкес келмейді. р оқулықта әртүрлі, дәлдік жоқ. Мысалы, бір кітапта Қасым хан 1515 жылдан бастап билік құрды десе, келесіде 1518 жыл деп к рсетілген. Осындай ала-құлалықтар салдарынан оқушылар тест тапсыратын кезде қиналады әрі бұл олардың алатын бағаларына әсер етеді. Сондай-ақ мәтіннің соңында берілетін сұрақтар бойынша жауаптары табылмайтыны бар. Соның салдарынан тест жауаптарын ғаламтордан іздеуге тура келеді.
Жер-су атаулары ана тіліміз бен ұлттық тарихымызды зерт- теуде аса қажетті құнды дерек болып табылады.Географиялық атауларда әртүрлі дәуірдің тарихи оқиғалары, к рнекті тұлғалардың, батырлардың есімдері және сол жердің географиялық сипаты бейнеленген. Сондай-ақ атау- л а р х а л қ ы м ы з д ы ң т ұ р м ы с - тіршілігінен, шаруашылығынан, әдет-ғұрпынан хабар береді. Х а л қ ы м ы з ғ а с ы р л а р б о й ы түрлі саяси оқиғалардың куәсі болғандығы баршамызға белгілі. Соның бірі патшалық Ресейдің отаршылдық саясаты болатын. Бұл жүйе тұсында ұлтымыздың тарихы, жер-су атаулары жап- пай згертіле бастады. сіресе Кеңестік дәуірде қазақ жеріне, КӨКЕЙКЕСТІ МƏСЕЛЕ Соңғы кезде қазақ тарихын жоққа шығарып, тəуелсіздікке көлеңке түсіргісі келетін жат пиғылды пікірлер қылаң беруде. Мұның бір себебі кешегі Кеңес тұсында қазақ тарихының түрлі білім орындарында талаптағыдай оқытылмауынан болса, екінші себебі əлі күнге дейін өз тарихымызды лайықты дəрежеде түсіндірмей келе жатқанымызға келіп тіреледі. Əсіресе түрлі деңгейдегі білім беретін оқу орын- дарында ұлттық тарихымыздың оқытылуы көп сынға ұшырап келе жатқаны мəлім. Оның ішінде қазақ тарихының өзге ұлт өкілдеріне дұрыс жеткізілмейтіні мұғалімдер тарапынан да, ата- аналар жағынан да жиі айтылады. Осы орайда орыс мектептеріне арналған Қазақстан тарихы оқулықтарына қатысты пəн мұғалімдерінің сын-пікірлері негізсіз емес екенін осы оқу құралдарын зерделеу барысында көз жеткіздік. 139-беттегі «Дайте оценку программе партии «Алаш» с позиции того времени» деген сұраққа бала түгілі ғылыми қызметкерлердің зі ойланып қалары с зсіз. Аталған оқулықта 1986 жылғы Жел тоқ сан бірде «к теріліс» деп берілсе (282 бетте), 286 бет- те «оқиға» делінген. Сондай-ақ аполитичность, парадигма, субъективизм, евроцентризм және т.б. күрделі терминдер оқулық тілін ауырлата түскен. Сонымен, орыс мектебінде оқы тыла тын оқулықтардағы кемшілік тер Қазақстан тарихы пәнін оқыту педагогикалық әдістеменің кемшін- дігін, оқулық жазу ісінің әлі де жүйеленіп, бір ізге түспегенін к рсетеді. Тақырыптың баян- далу стилі мен оқушылардың таным-түсінік деңгейі сәйкес келе бермейді. Оқушыларды қызықтырудың орнына керісінше қашықтата түсетін тұстары жетерлік. Осы ретте ізденімпаз, білікті мұғалімдер балалардың тіліне лайық дұрыс түсіндіріп, қосымша мағлұматтар беру арқылы тығырықтан шығатындарын айтады. Ал баланың да, мектептің де бағы саналатын мұндай ұстаздар к п емес қой. Оқу орнын жаңа бітіріп келген, тәжірибесі толыспаған жас мамандарды немесе сабаққа дайындықты тек оқулықпен шектейтін, оны дайын шпаргалка есебінде пайдаланатын мұғалімдерді қайтеміз? ҚАРАЖАТТЫҢ ҚАЙТАРЫМЫ ҚАЙДА? Оқулық туралы айтқанда қаржы мәселесін айналып те алмаймыз. Елімізде оқу құралда- рын әзірлеп, басып шығаруға жыл сайын мил лиардтаған қаржы б лінеді. Ай талық, бір ғана Алматы қаласының мек тептері үшін бір жылда 3-4 миллиард теңге жұмсалады екен. Оның ішінде бір мектептің зіне 12-13 миллион б лінеді. Бұл аз қаражат емес. Ал осы қаржы қаншалықты тиімді жұм салып келеді? Сапасыз оқулықтың сұрауы бар ма? Балама оқулықтар қаншалықты қажет? Міне, білім саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыруға жауапты министрлікке қойылатын сұрақ к п. Қазіргі білім саласында жүргізіліп жатқан реформалар аясында осы мәселеге жете к ңіл б лініп, алдағы уақытта бағдарламаға сәйкес жаңартылатын оқулықтарда аталған кемшіліктер ескерілсе дейміз. йткені оқулық сапасы мен білім сапа- сы тікелей байланысты. Мектеп оқулықтарын қатал сүзгіден ткізуге құзырлы органдардың жіті қадағалауынсыз бұл іс рге баспайды. О с ы р е т т е Қ а з а қ с т а н д а о қ у л ы қ т а н у ғылымының негізін қалаған ғалым, акаде- мик А.Құсайынов «заман талабына сай мек- теп оқулығы оқушылардың жас және басқа да ерекшеліктерін ескеріп, үйлестірушілік, жүйелеушілік, ақпараттық, жинақтау, зін- зі бақылау дағдыларын қалыптастыру, дамыту және тәрбиелеу қызметтерін атқарады. Бұл қызметтерді оқулыққа ендіріп, оларды қажетті, қалыпты м лшерде жүзеге асыру қажет» дейді. Бұл талаптардың толық орындалмауы оқу үдерісін ғана емес, тұлға тәрбиелеу ісін де қиындата түседі. Қай кезде де скелең ұрпақтың мемлекетшіл, отаншыл болып суінде оқулықтардың атқаратын р лі зор. сіресе та- рих ғылымы мен елдің экономикалық, мәдени мірінің даму деңгейі арасында тікелей бай- ланыс бар дейді ғалымдар. Бұған з тари- хын мызғымастай қуатты ғылыми мектеп- ке айналдырған еуропалық мемлекеттердің сіп- ркендеуі дәлел. ткенмен байланыс тетігі мықты болған сайын халықтың сана- сезім деңгейі де жоғары болмақ. Ортақ тарих біріктірген қоғам да ұйыса түседі. Бұл үшін мектептегі оқулық тарға қатысты мәселелер пән мұғалімдерінің, ата-аналардың, ғалымдардың тікелей қатысуымен ше шімін табуы тиіс. Оқу құрал дарын ғылыми сипаттан арылтып, балалардың қабылдауына ың ғай- ластыру қажет. Сондай-ақ мектеп оқулықтарын әзірлеуге балалар жазушыларын да тарту артық етпес еді. йткені Отан тарихы пәнінің, отаншылдықтың негізі орта мектепте қаланады. Ұлтымыздың мерейі үстем болуы үшін, зімізді згелерге сыйлата білу үшін оқулықтарды дайындауға мұқият к зқарас қалыптасуы тиіс. жүктеу/скачать 16,43 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|