Дипломдық жоба «Шардара балық»
жүктеу/скачать 1,69 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 3.2 Материалдардың қажет санының есебі
- 3.3 Орындалатын құрастыру жұмыстарының еңбек сыйымдылығы есебі
- 4. Өмір тіршілік қауыпсіздігі 4.1.«Шардара балық» балық шаруашылығында еңбек қорғау
- 4.2. Трансформаторларды жобалауда шудың деңгейін бағалау және есептеу
3. Технологиялық бөлім
Электр өткізгіш деп қорғаныс құрылымдары, бөлшектері, бекітулері бар сымдар мен кабельдердің жиынтығы аталады. Жабық электр өткізгішті жүргізуде оларды ғимараттар мен құрылымдардың құрылымдық элементтерінің ішіне жүргізеді (қабырғалар, едендер, төсемдер, жаппалар, трубалар, икемді металлдар, қораптар және т.б.). Жабық электр өткізгіш жоғары қауіпсіздік, беріктік және ұзақ пайдалануды қамтамасыз етеді және жоғары эстетикалық, гигиеналық талаптарға сай келеді. Кабельдердің үлкен санында оларды ғимарат элементтері бойынша және трубаларда жүргізу практикалық түрде мүмкін болмайды. Мұндай жағдайларда кабельдерді астаушалар мен қораптарға салады. Қораптар тік бұрышты түрдегі жабық құрылым болады. Олар жабық немесе ашық қақпақты болуы мүмкін. Қораптар кабельдер мен сымдарды зақымданудан, шаңнан, кірлеуден сақтайды. Астаушалар мен қораптар жинағына қажетті бұрылыстары мен тарамдары бар тік және көлбеу жазықтықтағы трассаларды құруды қамтамасыз ететін элементтер, сондай-ақ оларды қосу және бекіту элементтері кіреді. Астаушаларды қосуда жерсіндіру тізбегін жасау үшін үзіліссіз электр байланысы қамтамасыз етіледі. Қораптарда электр өткізгіштерін құрастыру оларды орнатудан және тірек құрылымдарына бекітуден, кабельдер мен сымдар кесінділерін орналастырудан, оларды бекітуден және қажетті қосылыстарды орындаудан тұрады. Қораптардағы кабельдер мен сымдар еркін орналастырылып, көп қабатты салынуы мүмкін. Олардың сыртқы диаметрі бойынша есептелген қиылыстарының аумағы жарықтағы қорап қиылысының 40% аспауы қажет. Кабельдер мен сымдардың шоғырлары бандаждармен – көлбеу учаскелерде 4-5 м қашықтықта, ал тік учаскелерде 1 м аспайтын қашықтықта бекітіледі. Астаушалар мен қораптарды көлбеу орнатуда тік учаскелерді, сымдар мен кабельдерді бекіту талап етілмейді, ал тік орналастыруда сымдар мен кабельдер 1 м аспайтын қашықтықта, бұрылыстар мен тарамдарда 0,5 м аспайтын қашықтықта бекітіледі.
Сымдар мен кабельдердің қажет саны былай анықталады: i эп l l . ,
(3.1) мұнда l
эп (каб) – белгілі қимадағы сымның (кабельдің) ұзындығы, м; 51
Σ l эп.i – учаскелердегі сымдардың белгілі қимасы ұзындығының қосындысы, м Сонда сымдардың жалпы саны:
62
27 24 ) 75 . 0 ( S эп l , м;
; 4 ) 1 ( м l S эп
; 15 3 12 ) 5 . 1 (
l S эп
; 7 ) 8 ( м l S эп
; 88 ) 8 ... 75 , 0 (
l S эп
Қажетті тораптар саны былайша анықталады:
l к = Σ l
к.i ,
(3.2)
мұнда l
к – белгілі мөлшердегі қораптың жалпы ұзындығы, м; . Σ l к.i
– учаскелердегі белгілі мөлшердегі қорап ұзындығының қосындысы, онда қораптардың қажет саны:
;
15 ) 40 40 (
l х к
; , 46 ) 20 25 (
l х к
м l к , 61
Розеткалардың қажет саны былайша анықталады:
. ,
(3.3)
мұнда п роз – розеткалардың жалпы саны, м; Σ п роз.i
– бөлмелердегі розеткалар санының қосындысы, м Сонда розеткалардың жалпы саны:
4
1 1 1
П , дана
Шырақтардың қажет санын анықтаймыз: 52
i св св П П . ,
(3.4)
мұнда п
св – шырақтардың жалпы саны, дана; Σ п св.i
– бөлмелердегі шырақтардың белгілі типінің қосынды саны, дана Сонда шырақтардың қажет саны:
8 1 2 3 2 ) 50 ( ЛПО св П , дана;
3.3 Орындалатын құрастыру жұмыстарының еңбек сыйымдылығы есебі Электр өткізгіштерді құрастырудың еңбек сыйымдылығы келесідей анықталады:
эп эп l t Т ) 100
( ,
(3.5)
Мұнда Т эп – электр өткізгіштерін құрастырудың еңбек сыйымдылығы, ад.саны; t эп –100 м сымды құрастырудың еңбек сыйымдылығы, ад.саны сонда электр өткізгіштерді құрастырудың еңбек сыйымдылығы келесіні құрайды:
3
) 100
4 (
Т ад.саны;
Қораптарды құрастырудың еңбек сыйымдылығын анықтаймыз:
кор t кор l Т кор 100 ,
(3.6)
мұнда Т кор – қораптарды құрастырудың еңбек сыйымдылығы, ад.саны; t кор
– 100 м қорапты құрастырудың еңбек сыйымдылығы, ад.саны; Сонда қораптарды құрастырудың еңбек сыйымдылығы келесіні құрайды:
11 61 100 19 кор Т
адам саны Розеткаларды құрастырудың еңбек сыйымдылығы:
53
роз t кор п Т роз 100 ,
(3.7) мұнда Т
роз – розеткаларды құрастырудың еңбек сыйымдылығы, ад.саны; t роз
–100 розеткаларды құрастырудың еңбек сыйымдылығы, ад.саны; п роз
– розеткалар саны, дана Сонда розеткаларды құрастырудың еңбек сыйымдылығы келесіні құрайды:
саны ад Т кор . 1 4 100
31
Электр қозғалтқыштарын құрастырудың еңбек сыйымдылығын анықтаймыз:
эд
эд п t Т ,
(3.8)
мұнда Т эд – электр қозғалтқыштарын құрастырудың еңбек сыйымдылығы, ад.саны; t
эд
– Электр қозғалтқыштарын құрастырудың еңбек сыйымдылығы, ад.саны; п эд – электр қозғалтқыштар саны, дана Сонда электр қозғалтқыштарын құрастырудың еңбек сыйымдылығы келесіні құрайды:
3 1 3 эд(5кВт) Т ад.саны
Т
= 17 ∙1=17 ад.саны
Қыздыру элементтерін құрастырудың еңбек сыйымдылығы келесідей анықталады:
Т нэ = t
нэ ∙п
нэ ,
(3.9)
мұнда Т
нэ – қыздыру элементтерін құрастырудың еңбек сыйымдылығы, ад.саны; t нэ – қыздыру элементтерін құрастырудың еңбек сыйымдылығы, ад.саны; п нэ – қыздыру элементтерінің саны, дана Электр құрастыру жұмыстарының жалпы еңбек сыйымдылығын анықтаймыз:
54
Т о = Σ Т
i ,
(3.10) мұнда Т о – электр құрастыру жұмыстарының жалпы еңбек сыйымдылығы, ад.саны; Σ Т
i – жұмыстардың жекелеген түрлері еңбек сыйымдылығының сомасы, ад.саны.
Сонда, электр құрастыру жұмыстарының жалпы еңбек сыйымдылығы келесіні құрайды:
Т о = 3 + 1+ 3 + 17 = 24 ад.саны
Техникалық құжаттаманы (түсіндірме жазбалар, жұмыс сызбалары) тыңғылықты өңдегеннен кейін жабдықты механикалық және электронды құрастыру, әртекті коммуникациялар төсеу бойынша және одан кейін әр технологиялық операциялармен жұмыс бойынша жарақтандыру кешендерін, бекіту бөлшектерін, құрал саймандарды, кабельдік тартылымдарды және т.б. дайындайды. Жұмысшылар мен мамандар бригадасы тапсырыс алғаннан кейін жабдықты, автоматтандыру құралдарын, кабельдік трубаларды құрастыру жұмысына кіріседі. Сөйтіп, құрастыру жұмыстары нысандағы құрылыс жұмыстары, жабдықтарды жеткізуі, жарақтандыруы, толық комплект даярламасы және басқа қосымша элементтері аяқталған соң ғана басталуы мүмкін. Осы жұмыс кешендерінің әрқайсысы белгілі бір уақытты талап етеді, оларды үйлестіру үшін күнтізбелік кестелер жасаған тиімді, ал содан кейін кестелерге сәйкес құрылыстың барлын қатысушыларының өзара іс-әрекеті ұйымдастырылады. Құжаттар негізінде барлық жұмыстардың толық тізбесі жасалады және оларды орындаудың жүйелілігі анықталады. Бұдан басқа, жұмыстың жоспарлы (жобалы) көлемдері, еңбек сыйымдылығы және оларды орындаудың мерзімі, қолда бар және талап ететін ресурстар, жабдықтар мен материалдарды жеткізу мерзімі туралы мәліметтер қажет. Осы мәліметтердің бір бөлігі сметалардан алынуы мүмкін, ал басқаларын құрастыру кәсіпорнының технологтары, жоспарлаушылары мен мөлшерлеушілері есептейді.
55
4.1.«Шардара балық» балық шаруашылығында еңбек қорғау бойынша ұйымдастыру және техникалық шараларға талдау жасау Еңбек қорғау - өмір қауіпсіздік және жұмыскердің жұмыс уақытындағы денсаулығын қамыту жүйесі және оған кіреді құқықтық, әлеуметтік- экономикалық, ұйымдастыру-техникалық, санитарлық-гигиеналық, емдеу- сақтандырылатын, ақтау және басқа шаралар мен әдістер. Еңбекті қорғауға ішіне кіреді: - өндірістегі қауіпсіздік және еңбекті қорғау; - қауіпсіздік техникасы; - өндірістік санитария және еңбек гигиенасы; - өрт қауіпсіздігі. Еңбек жағдайын қауіпсіз өнімді көтеру үшін ұйымдастырушылық, техникалық және санитарлы-гигиеналық шаралар еңбек қорғау туралы заңының құқықтық негізі болып табылады. Жаңадан шыққан ҚР «Еңбек кодексі» қауіпсіздік, өмірді сақтау және жұмыскердің жұмыс уақытындағы денсаулығын қамтамасыз етуге арналған, еңбек қорғау және қауіпсіздік облысында мемлекеттік политикасының негізгі принципін іске асыру, ҚР еңбекті қорғау облысында қоғамдық қатынасты жөндейді. Қауіпсіздік техникасы - жабдықтар және ұйымдастыру мен техникалық шаралардың жүйесі, кейбір жағдайда улы және зиянды заттардың адамның денсаулығына зиян келтіруі және жұмысшыларға әсер етуін жою. Өндірісте зиянсыз және қауіпсіз жағдайлар жасау үшін жүргізілетін нақтылық шаралар арнайы ережелер және нормалармен белгіленеді. Олар әрекет өрісіне қарай біріңғай, сала аралық және салалық болып бөлінеді. Біріңғай ережелер мен нормалар халық шаруашылығының барлық саласына әсерін тигізеді. Олар өнеркәсіптердің қандай болмасын біркелкі қауіпсіздік талаптарды қояды. Сала аралық ережелер мен нормалар өнеркәсіптің бірнеше салаларында ғана қолданады немесе қай салада болмасын тек кейбір өндірістерге, жұмыстарға ғана қатысты болады, мысалы, электр қондырғыларын жасау ережелері, газ шаруашылығындағы қауіпсіздік ережелері.Салалық ережелер мен нормалар тек қана өндірістің бір ғана саласына таралады және олардың талаптары сол саланың өзгешелігін ескерді, мысалы, автомобиль транспортында еңбекті қорғау ережелері.Ережелер мен нормалардың ішінде еңбек қауіпсіздігі стандарттар жүйесінің (ЕҚСЖ) маңызы зор. ЕҚСЖ дегеніміз еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған өзара байланысқан стандартардың комплексі (жинағы). Еңбек туралы заңдарда қызыметкерлер үшін еңбек қорғау ережелерін бұзғаны жөнінде қатал жауапкершілік белгіленген. Кәсіпорындарын
56
басшылары мен инженер-техникалық қызметкерлері – директордан бастап мастерлерге дейін – жауапқа тартылады, егер: 1. Өзіне жүктелген еңбекті қорғау ережелерін орындамаса; 2. Өзінін ісімен еңбекті қорғау ережелерін бұзса немесе бұл мәселеде әрекетсіздік көрсетсе; 3. Еңбекті қорғау ережелерінің талаптарын қамтамасыз етпегендіктен адамдарға сәтсіз оқиғалар туғызса. Жауапкершіліктін мынандай түрлері болады: тәртіптік, әкімшілік, материалдық және қылмыстық жауапкершіліктер. Олардың қандай түрі қолданылатыны теріс қылықтын айырмашылығы, кінәсінің шамасы және бүзу салдарының ауырлығы арқылы анықталады.
Шуыл бірнеше топқа бөлінеді: - қалыптасу көздері бойынша; - жиілігі бойынша; - шоғыр (спектр) сипаты бойынша; - әсер ету уақыты бойынша Кез келген тербелгіш қозғалыстардың негізгі физикалық сипаттамасы: мерзім Т және тербелістің амплитудасы А, ал дыбысқа қарай – жиілік f және тербелістің J интенсивтілігі. Жиілік – дыбыстарды ажырататын негізгі сипатама болып табылады. Тербеліс жиілігі – бұл бір секундтағы (Гц) толық тербелістің саны. Дыбыстың есту сезімін тудыратын тербеліс жиілігі 20 дан 20 000 Гц дейінгі шекте болады. Адамның құлағы жиілігі 1000 на 3000 Гц дейін дыбыстарға сезімтал болады. Жиілігі 20 Гц - 20000 Гц дейін естілмейтін дыбыстар инфра және уьтра дыбыстар деп аталады. Тербеліс мерзімі деп бір толық тербеліс болатын уақытты айтамыз. Тербеліс амплитудасы А (м) дыбыс шығарудың күші мен қысымын анықтайды: ол көп болған сайын дыбыстық қысым жоғары және дыбыс қаттырақ болады. Ауада дыбыстық толқын механикалық тербелістердің көзінен сейілту және қойылту түрінде тарайды. Ол ауаның қысымын төмендетуі немес жоғарылатуы мүмкін. Ауа және атмосфера ортасындағы қысымның айырмашылығы дыбыстық қысым деп аталады. Дыбыстың қарқындылығын аудан арқылы уақыт бірлігінде дыбыстың тарлауына перпендикуляр өтетін дыбыстық энергияның ағыны деп атайды.Табиғи ауаның және майдың циркуляциясымен салқындатылатын трансформаторлардағы акустикалық сынақтар кезіндегі өлшеу нүктелері.
57
1 - микрофон; 2 – өлшеуіш сызық; 3– дыбыс шығаратын бет 2.1 сурет - трансформаторлардағы акустикалық сынақтар кезіндегі өлшеу нүктелері
Салқындатудың Д, ДЦ және НДЦ түрімен салқындатылатын трансформаторларда салқындату құрылғылары бакта немесе бактан 3 м арақашықтықта орналасқан. Сол себепті, оларға сынақ жүргізген кезде дыбыс шығарғыш беттен 0,3 және 0,2 м қашықтықта 2 өлшеуіш сызық жүргізіледі.
1 - микрофон; 2 – өлшеуіш сызық; 3 – дыбыс шығаратын бет; 4 - салқындатқыш 2.2 сурет - трансформаторлардағы акустикалық сынақтар кезіндегі өлшеу нүктелері Ал жоғарыдағы 4.7 - суретте суретте май мен ауа циркуляциясы еріксіз іске асатын трансформатордың акустикалық сынақтарда өлшеуіш нүктелердің орналасуы көрсетілген Егер салқындатқыш құрылғылар бактан 3 м немесе одан алыс орналасқан болса, онда трансформатор мен салқындатқыш құрылғыларды екі жеке бір-біріне тәуелсіз дара шу көздері ретінде қарастырылады (яғни,
58
сынаққа түсетін 2 жеке дара объект ретінде). Бұл кезде өлшеуіш сызықтар дыбыс трансформатордың шығаратын бетінен 0,3 м-де, ал жеке дара орнатылған салқындатқыш құрылғылардың дыбыс шығарушы бетінен 2,0 м қашықтықта орналасады. Трансформаторлардың акустикалық сынақтарын қауіпсіздік техникасының ережелерін сақтай отырып жүргізу керек. Өлшеуіш нүктелерін трансформатордың кернеу астында болатын бөліктерінен қауіпсіз қашықтықта орналастырған жөн (әрбір 100 кВ үшін 1,5 м-ден кем емес). Өлшеуіш сызықтарын егер трансформатордың биіктігі Н 2,5 м-ге дейін болса – бактың биіктігінің жартысына немесе 2,5 м-ден жоғары болса – бактың биіктігінің 1/3 және 2/3 бөлігіне жүргізіледі. Ал салқындатушы құрылғылар үшін егер олардың биіктігі 4 м-ге дейін болса – биіктігінің жартысынан етіп, егер 4 м-ден жоғары болған жағдайда – биіктігінің 1/3 және 2/3 бөлігіне орналастырады. Өлшеуіш нүктелерін көрші нүктелердің бір-бірінен арақашықтығы 1,0 м-ден аспайтындай етіп орналастырады. Ал жалпы нүктелер саны 10-нан кем болмауы керек (4.6 - сурет). Шу өлшегіш құралдың акустикалық калибровкасын сынақтың алдында және сынақ аяқталғаннан кейін арнайы пистонфон деп аталатын тұрақты дыбыс қысымының көзі арқылы жүргізеді. Шу өлшегіш құралдың калибровка кезіндегі көрсеткіштері пистонфонның паспортында көрсетілген мәндеріне сәйкес келуі керек. Кедергілердің деңгейін бердей орналасқан 10-нан кем емес нүктелерде анықтайды. Егер осы айтылған ережелердің шарттарының бұзылғаны анықталса, кедергілерді шу шығаратын қондырғыларды өшіру шараларын қолдану арқылы жояды. Сынақтардың жүргізілуі Трансформатордың акустикалық сынақтарын ГОСТ 3484.1-88 бойынша,номинальді жиілік пен синусоидалы кернеу беріп, бос жүріс режимінде жүргіземіз. Егер де трансформатор кернеуді реттегіш құрылғыларымен жабдықталса (РПН немесе РБВ), осы құрылғыларды трансформатор орамаларының негізгі тармақтарының орнына қойып барып сынақ жүргізіледі. Микрофон өлшеуіш нүктеде сынақ жасалынатын объектке қарай бағытталып орналасуы керек. Микрофон мен трансформатордың арасында дыбыс өрісіне кедергі болатын адам немесе бөгде заттар болмауы тиіс. Ал сынақты жүргізетін персонал мен микрофон арақашықтыңы 0,5 м-ден кем болмауы қажет. Өлшеуші құралдың уақытша көрсеткішінің ауыстырып-қосқышын S жағдайына орналастырамыз, яғни баяу деңгейіне. Шу өлшеуіш құралдың көрсеткіштері ± 2 дБА-ден ауытқымауы керек. Сонымен бірге, деңгейлердің орташа көрсеткіштерін есептеп, 1 дБА-ге дейін жуықтайтынын айта кеткен дұрыс. Егер көрші өлшеуіш нүктелердің көрсеткіштері бір-бірінен 5 дБА-ге ауытқыса, өлшеуші нүктелердің санын көбейтеміз. Сынақты жеңілдету үшін бірқалыпты қозғалатын жылжымалы микрофонды қолдануға да болады. 59
Д, ДЦ, НДЦ салқындатқыш жүйелері бар трансформаторлардың дыбыс деңгейін насостар мен желдеткіштердің сөндірулі күйінде дыбыс шығарушы беттен 0,3 м және насостар мен желдеткіштердің қосулы күйінде 2 м қашықтықта анықтайды. Ал орнатылған Ц салқындатқыш жүйелі трансформаторларды майдың циркуляциясы қосулы күйінде дыбыс шығарушы бетінен 0,3 м қашықтықта сынақтан өткіземіз. Сынақтан алынған нәтижелерді өңдеу L A
анықталады, дБА:
(4.1)
мұндағы L i – i нүктесіндегі кедергілерді ескергендегі (1-кесте) дыбыс деңгейі дБА;
Егер L i мәндері 5 дБА-ден ауытқыса, L A келесі формуламен анықталады:
(4.2)
Реттелген дыбыс деңгейінің қуатын L PA , дБА, келесі формуламен анықтаймыз: Lpa=La+10lg∙S/So
(4.3)
мұндағы, S – өлшенетін беттің ауданы, м 2 ;
S 0
2 .
Үрленіп салқындатусыз трансформатордың дыбыс шығаратын бетінен 0,3 м қашықтықтағы өлшенетін беттің ауданы (S 0,3 ) келесідей анықталады: S 0,3
= 1,25Hl ,
(4.4) мұндағы H – бактың биіктігі (кеңейткішсіз) м; l – периметр бойынша өлшеуіш сызықтың ұзындығы, м Үрленіп салқындатудың қосылып тұрған жағдайындағы сынақ кезінде трансформатордың дыбыс шығарушы бетінен 2 м қашықтықтағы аудан келесідей табылады:
60
2,0
(4.5)
Ал трансформатордан 1 м қашықтықтағы өлшеуіш бет ауданы:
1,0
(4.6)
Егер ГОСТ 12.1.003-83 бойынша трансформатордың жұмыс істеп тұрған орнында трансформатордан белгілі бір арақашықтықта (R) (30 м-ден ары қарай) келесідей формула қолданылады:
(4.7)
L A(R) = 54 + 15lgG + 80lg(B/1,62), (4.8)
мұндағы L A – 0,3 м қашықтықтағы орташа дыбыс деңгейі дБА; S
Ал К=57 6-10 кВ үшін; 59 – 35 кВ кернеуіне; 61 – 110-150 кВ; 63 – 220 кВ; 64 – 330 кВ; 65 – 500-750 кВ; G–магнитөткізгіш массасы; В – номинальді индукция. Осы жоғарыдағы аталған формулалар бойынша есепті қарастырайық: 3414 маркалы Ресей болатынан жасалған магнитөткізгіші бар, қуаты 1000 кВА, жоғарғы кернеуі 10кВ және төменгі кернеуі 0,4 болатын ТМ- 1000/10 трансформаторы үшін келесі есептеуледі төмендегі формуламен жүргізейік:
L A(R) = L
PA - 10lgS = 57 + 10lg1000 = 57 + 10·3 = 87 дБ,
1. S 0,3 = 1,25Hl = 1,25·1,595· (0,3·5,2) = 3,11025 м 2 , L PA = L A(R)
+ 10lgS/S 0 = 87 + 10lg3,11025/1 = 91,928 дБА, 2. S 2,0
= (H + 2)l = (1,595+2)·2·5,2 = 26,988 м 2 , L PA = L A(R)
+ 10lgS/S 0 = 87 + 10lg26,988/1 = 131,3117 дБА, 3. S 1,0
= (H + 1)l = (1,595+1)·1·5,2 = 13,494 м 2 , L PA = L A(R)
+ 10lgS/S 0 = 87 + 10lg13,494/1 = 128,3014 дБА. Бұл жерден көретініміз, бұл трансформатор шу дейгейінің сынақ нәтижесінде нормальді деңгейді көрсетті.
|