Бағдарламасы (syllabus) жбб, ur 1201 Ұлттық руханият пәнінің



Pdf көрінісі
бет29/54
Дата29.09.2023
өлшемі1,18 Mb.
#111440
түріБағдарламасы
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   54
Байланысты:
2021-Силлабус-Руханият(все)-каз

 
Сеңкібаев С. М.Жұмабаевтың тәрбиелік ілімі – ғасырлар тоғысында. – А. 1997.
 
4.
 
http://lib.tarsu.kz/rus/all.doc/Elektron_res/PPS/Ybyraiym_hazah_jazui.pdf
 
 
Тақырыбы
:
 
Қ.Жұбановтың қоғамдық-ағартушылық қызметі мен ғибратты ғұмыры.
Сағат саны 1 
Тақырыптың негізгі сұрақтары/ жоспары
1.
Қ.Жұбановтың ӛмірі мен қызметі. 
2.
Профессор Қ.Жұбанов – сан қырлы талант иесі. 
3.
Жұбановтану мұрасының зерттелуі мен зерделенуі. 
4.
Жұбановтар әулеті. 
Дәріс тезисі 
Қ.Жұбанов қазақ ӛркениетінде Абай Құнанбаев, Қожа Ахмет Яссауи сынды ұлы 
тұлғалардың есімдерінің сақталуына да күш салуы. 1930-жылдары таптық әдебиет 
тұрғысынан Абай Құнанбаевтың әдеби мұрасына үстем тап ӛкілінің шығармашылығы 
ретінде қараған кейбір теріс ықпалды кӛзқарас туған уақытта алғашқылардың бірі болып,
«Абай – қазақ әдебиетінің классигі» атты зерттеуін жазды, сӛйтіп, классик ақынның қазақ 
әдебиеті мен мәдениеті тарихындағы орнын тұғырлы түрде танытып берді. Қожа Ахмет 
Яссауи сопылық идеясының жоғары рухтық, патриоттық негізін «95-толғау туралы» 
еңбегінде жан-жақты талдап кӛрсетті.
Европалық мәдениет пен әдебиет қайраткерлерінің, ғалымдарының зерттеулерін де 
талдап отырады. Қ.Жұбанов – халықтың білімін кӛтеріп, сауаттандырумен байланысты 
жүзеге асырылатын жаңа алфавитке (латындандыру) кӛшуге қатысты Бүкілодақтық орталық 
комитеттің белсенді мүшесі болды. Әсіресе, тап осы тұста да Қ.Жұбановтың еңбегі ӛте 
ерекше болды. Ол қазақ алфавитін латынға кӛшіру жобасына байланысты кӛптеген ғылыми 
бағдарламаларды дайындайды, латындандыруға қатысты бұрын ұсынылған нұсқаларға 
нақты сын-ескертелер береді және бұл жобада мақсатқа жету жолындағы ұсыныстарын 
енгізді. Осы орайда айта кету керек, бүгінгі таңда алға қойылып отырған қазақ елін 
латындандыруға кӛшіруде оның идеялары әлі де құнды болып отыр.
Бекіту сұрақтары 


1.
Қ.Жұбановтың кіндік қаны тамған туған жері мен білім алуы туралы қандай деректер 
білесіздер? 
2.
Профессор Қ.Жұбановтың қоғамдық-әлеуметтік қызмет жолы. 
3.
Қ.Жұбановтың ғылыми-зерттеу еңбектерінің маңызы мен зерттелуі. 
Әдебиет
1.
Құдайберген Жұбанов. Шығармаларының толық жинағы – Ақтӛбе: Жұбанов 
университеті, 2019. - 584 б.
2.
«Жұбанов тағылымы» атты Х халықаралық ғылыми-практикалық конференция 
материалдары. – Ақтӛбе: Қ.Жұбанов атындағы АӚМУ, 2019. – 546 б. 
3.
Жұбанов Қ. Қазақ тілі жӛніндегі зерттеулер. – Алматы: Ғылым, 1999. – 581бет.
4.
Ұлықпанова Ә.Ж. Қ.Жұбанов зерттеулеріндегі әдебиеттану аспектілері. Дәрістер 
жинағы. Ақтӛбе, «Қ.Жұбанов ат. Ақтӛбе мемлекеттік университеті», 2016 ж. – 176 б. 
5.
Ұлықпанова Ә.Ж. Қ.Жұбанов – фольклор және әдебиет зерттеушісі. Дәрістер жинағы. 
Алматы: «Отан» баспасы, 2018. – 256 б. 
 
Тақырыбы
:
 
М.Әуезов және жалпы адамзаттық құндылықтар 
Сағат саны

Тақырыптың негізгі сұрақтары/ жоспары
1.
М.Әуезовтің шығармашылық ӛнегесі мен адамдық бейнесі. 
2.
М.Әуезовтің «Абай жолы» эпопеясындағы Абайдың ақындық-даналық тұлғасы. 
3.
Мұхтар Әуезов шығармаларындағы жалпыадамзаттық құндылықтар. 
Дәріс тезисі 
М.Әуезов әлем әдебиетінде жалпыадамзаттық құндылықтар негізінде ӛрнекті із, 
тағылымды табыс қалдырды. М.Әуезов мұрасы қазақ әдебиеті кӛкжиегін кемелдікпен 
толықтырып, қазақ руханиятына даңғыл жол салуымен де ерекшеленеді. Мұхтар Әуезов 
есімі Абай есімімен рухани сабақтастықты жалғастырып, адамзаттық құндылықтар шеңберін 
шеберлікпен дамытуымен де асқақтай түседі. М.Әуезов. «Абай жолы» роман-эпопеясы. Абай 
тұлғасы. Тарихи және замана шындығын бейнелеудегі суреткерлік шеберлік. Әуезов 
прозасындағы кӛркемдік жетістіктер. 
М.Әуезов үшін мәңгілік-мәнді тақырып – Абай тақырыбы. Хакім Абай жазушы 
шығармашылығының ӛмірлік мән-мағынасына айналды. «Абай жолы» эпопеясында 
қазақтың ұлттық ерекшелігі айқын танылады. Кейіпкерлердің қайталанбас тұлғасы, олардың 
ішкі жан-дүниесін ашудағы сезімталдық, бір-біріне, отбасына деген, табиғатқа, қоғамға деген 
кӛзқарастарын ашу арқылы бүкіл бір ұлттың тұтас бейнесін қимыл-қозғалыс үстінде 
кӛрсетеді.
М.Әуезовтің ӛнегелі ӛмір жолы мен ғылыми мұрасының бүгінгі ұрпақ үшін 
құндылығы. Әуезов және Абай, Мұхтар және әлем әдебиеті, М.Әуезов және айтыс ӛнері, 
Әуезов және шығыс әдебиеті, М.Әуезов және қорқыттану, Мұхтар және фольклор, М.Әуезов 
және түрік, араб әдебиеті. 
Бекіту сұрақтары: 
1.
Абай мұрасы – М.Әуезовтің қандай еңбектерінде сараланды? 
2.
Абай сӛздері М.Әуезовтің «Абай жолы» эпопеясында қандай түрленуге ұшырады? 
3.
М.Әуезов Ж.Аймауытовпен қандай шығармашылық байланыста болды? 
Әдебиет
1.
Қабдолов З. Сӛз ӛнері. Алматы, 1992 ж. 
2.
Еспенбетов А. Уақыт ӛрнегі. Алматы. Інжу-маржан, 2005 ж. 
3.
Әуезов М. Жиырма томдық шығармалар жинағы. 20-том. Алматы, Жазушы, 1985 ж. 
4.
Нұрғалиев Р. Мұхтар Әуезов тағлымы. Алматы, 1987 ж. 
5.
http://kazneb.kz/bookView/view/?brId=1582264&lang=kk
 
 
Тақырыбы
:
 
Аймақтық әдебиеттанудың идеологиялық маңызы мен бағыт-бағдары 
Сағат саны



Тақырыптың негізгі сұрақтары/ жоспары
1.
Қазақ фольклорындағы Ақтӛбе топырағы ізі. 
2.
Ақтӛбе аймағындағы ақын-жырау поэзиясы үлгілері (ХY-ХІХ ғғ). 
3.
ХХ ғасырдағы Ақтӛбе аймағының қаламгерлері.
Дәріс тезисі 
Ұлт тәуелсіздігі – руханият әлеміне кең ӛріс ашты. Ұлттық құндылықтар – ұлттық 
идеяның негізгі ӛзегі, ұлт қалыптасуының басты факторларының бірі. Осы ұлттық идеяны 
іске асыратын басты фактор мемлекет болып табылады. Сондықтан да осы мемлекеттік іске 
салғырт қарамай ұлттық идеяның негізгі бағыттарының тетіктерін жасау қажет. Ұлттық идея 
– туған жер, ӛскен орта әсерлерінен қалыптасып, халықтың тілі, ауыз әдебиеті, салт-санасы, 
әдет-ғұрпы, ырымдары мен тыйымдары арқылы жүйеленген сезім. Ол – ұлттың болмысы, 
психологиялық ӛзіндік ерекшелігі.
Аймақтық әдебиеттанудың кӛрнекті ӛкілдері. Ақтӛбе ӛңіріндегі ақын-жазушылардың 
қазақ әдебиеті тарихындағы, қазақ мәдениетіндегі орнын айқындау.
Тарих тағылымы бойына жиған жас ұрпаққа сан ғасырлар бойы сұрыпталған ұлттық 
құндылықтарымызды оқу-тәрбие процесіне енгізу міндетінің маңыздылығы. Жастарды 
ұлтшылдық пен отаншылдыққа баулып, ӛз халқын, ӛз мемлекетін кӛздің қарашығындай 
қорғайтын, бойында ұлттық санасы қалыптасқан тұлғаларды тәрбиелеу ӛлшемдері. Қандай 
да бір елдің рухани мәдениеті, әдебиеті мен ӛнері, ғылым мен техникасы, әлеуметтік 
жағдайы, материалдық ӛндірісінің ең маңызды жетістіктері тәрбиесінен кӛрінуі арқылы 
оның ұлттық құндылықтарының мәніне ие болады және ӛскелең ұрпақтың азаматтығы мен 
отаншылдықты, рухани-адамгершілік жан-дүниесі қалыптасуына белсенді түрде ықпал етеді.
Бекіту сұрақтары 
1.
Ақтӛбе ӛңірінен шыққан кӛркем сӛз шеберлері кімдер?
2.
 
Ӛңірлік қаламгер туындыларының идеялық-эстетикалық мән қандай?
 
3.
 
Туған жерді ән мен жырға қосқан ӛнер иелері кімдер?
 
Әдебиет
1.
Жәдігер (Ақтӛбе ӛңірінің әдеби антологиясы). Ақтӛбе, ―Шамшырақ-Ақтӛбе‖ ЖШС, 2016, 
388 бет 
2.
Адырна: Т1. Ежелгі жыраулар / Құраст. Ж.Асанов. - Ақтӛбе кітапханасы -2015. -10 б. 
3.
Жеті ғасыр жырлайды: Т.1./Құраст. Е.Дүйсенбайұлы.-Алматы: Жазушы, 2014.-18 б. 
4.
Ақтӛбе. Энциклопедия / Бас ред. Тәжібаев М.-Ақтӛбе- 2015.- 425 б. 
5.
Қазақ әдебиеті: Энциклопедиялық анықтамалық / Бас ред. Тасмағамбетов И. - 
Алматы

Аруна Ltd. ЖШС,2015.-218 б. 
6.
Жәдігер: Ақтӛбе ӛңірінің әдеби антологиясы. Ред.алқасы тӛрағасы Сағындықов Е.- 
Ақтӛбе, 2016.-9 б. 
7.
Ғасырлар тоғысындағы қазақ жыры / Құраст. Дүйсенбайұлы Е.- Алматы: Раритет, 2017.-
362 б. 
8.
https://aktobeonyry.blogspot.com/2018/11/blog-post_389.html
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   54




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет