Адам анатомиясы

Palatum durum 
Dens 
Labium superius
Cavum oris 
Labium inferius
Glandula sublingualis
Glandula
submandibularis
Glandula parotis
Palatum molle
Pharynx
Lingua
Esophagus
Ileum
Rectum
M. sphincter ani extemus 
1-сурет. Асқорытужүйесі
M. sphincter pylori 
Ductus choledochus 
Hepar
Vesica
fellea
Duodenum
Flexura coli 
dextra
Colon sigmoideum
Ventriculus
(gaster)
Colon
ascendens
Valva
ileocaecalis
Caecum
Appendix 
vermiformis
Pancreas 
Ductus 
pancreaticus 
Flexura
duodenojejunalis 
Flexura 
coli sinistra
Jejunum
Colon
descendens
Colon
transversum
І-Т А Р А У
AC Қ О Р Ы Т У Ж Ү Й Е С ІН ІҢ
Ж А Л П Ы С И П А Т ТА М А С Ы
Ac қорыту жүйесінін бірінші бөлімі бетте
ауыз саңылауымен, rima oris,
ашылатын ауыз
қуысы, cavum oris,
болып табылады. Ауыз
қуысынан кейін: аран кылтасы, isthmus fau-
сіит,
жұтқыншақ, pharynx,
өңеш, esophagus,
асқазан, ventriculus (gaster),
жіңішке ішек,
intestinum tenue,
тоқ ішек, intestinum crassum,
артқы өтіспен, anus,
аякталады (№1, 2-су-
рет). Сонымен катар ас қорыту жүйесіне сіле-
кей бездері, бауыр, hepar,
және ұйқыбез,
pancreas,
жатады.
Ауыз қуысы
Ауыз куысы, cavum oris,
топографиялық
орналасуына және аткаратын кызметіне
қарай ауыз кіреберісі, vestibulum oris,
мен
меншікті ауыз куысы на, cavum oris propria,
бөлінеді. (№3, 4, 5 суреттерді караңыз)
Ауыз кіреберісінін қабырғалары: сыртқы
кабырғасын жоғарғы және төменгі еріндер:
labium superior et inferior;
бүйір кабырғаларын-
ұрт, bucca;
ішкі қабырғасын жоғарғы және
төменгі жақсұйектерінің ұяшықтык өсін-

СМ 
СО
ч*
A. Ac корыту жүйесінін қүрылысы.
1. Қатты тандай
2. Ж ұм сақ таңдай ж ән е тілшігі
3. Ауыз кіреберісі
4. А уыз қуысы
5 .Т іл
6. К ө м ей қ акпаш ы ғы
7. Д ауы с байлам ы ж ән е көмей
8. К енірдек
9. Он өкпе
10. О н екі елі іш ектін ж оғарғы бөлігі
11. Қакпа
12. Қ акп алы қ үнгір
13. Ж ұтқы н ш акты н м үры нды қ бөлігі
14. Ауыздык ж упсы нш ақты н тістері
15. Ж угқы н ш ақты н ауы зды к бөлігі
16. Ж ұтқы н ш акты н көм ейлік бөлігі
17. Ө неш (кеуде бөлігі)
18. Сол ж ак басты бронх
19. С ол ж ақ өкпе
20. Ө неш тін ж ән е ж үректің іш тік бөлігі
21. А сқазан күмбезі
22. А сказан денесі
23. Ұ йқы без
24. К өлденен ж и ек ішек
25. Сигматәрізді ж и ек іш ек
26. Ашы іш ек
27. Сигматәрізді ж иек іш ек
28. Т ік іш ек
29. Бауыр
30. Ө ткуы к
31. Он екі елі іш ек
32. Ж оғарылаған ж и ек іш ек
33. М ы кы н іш ек
34. Құрттәрізді өсінді
1. Palatum durum
2. Palatum m olle et uvula
3. Vestibulum oris
4. Cavum oris
5. Lingua
6. Epiglottis
7. Lig. Vocale et larynx
8. Trachea
9. Pulm o dext.
10. D u odenum - pars sup.
11. Pylorus
12. A ntrum pyloricum
13. Pars nasalis pharyngis
14. D ens oralis pharyngis
15. Pars oralis pharyngis
16. Pars laryngea pharyngis
17. O esophagus - pars thoracica
18. B ro n ch u s p rincipalis sin.
19. P ulm o sin.
20. O esophagus - pars abdominalis et cardia
21. F u ndus gastricus
22. C o rp u s gastricum
23. Pancreas
24. C o lo n transversum
25. C o lo n sigmoideum
26. Jejunum
27. C o lo n sigm oideum
28. Rectum
29. H epar
30. Vesica fellea
31. D u odenum
32. C o lo n ascendens
33. Ilium
34. Appendix verm iformis
В. Ac корыту жүйесі мүшелерінін жалпы күрылысы. 
(асказанға дейін)

Tunica mucosa linguae
M.longitudinalis superior 
Palatum
M.transversus linguae
Glandula lingualis
anterior 
/ ' ■
i
durum
Septum
Labium superius
Rima oris
Labium inferius
M .genioglossus
Mandibula
M.geniohyoideus
M.mylohyoideus
Platysma
Corpus ossis hyoidei
L ig. hy oepiglotticum
Lig.thyrohyoideum medianum
Cartilago thyroidea
Aponeurosis linguae
Plica salpingopalatina__ Torus levatorus
I ■
Ostium pharyngeum tubae auditivae 
Fornix pharyngis 
Torus tubanus 
Tonsilla pharyngea 
1 Bursa pharyngea
— • 
Aponeurosis palatinae
Cryptae tonsillares
Fossulae tonsillares 
Palatinum molle 
(velum palatinum) 
Foramen cecum 
linguae
Uvula palatina
Ductus
thyroglossalis
Pharynx
Epiglottis
Cartilago cricoidea
Esophagus
Larynx
3-сурет. Ауыз кіреберісі ж ән е ауы з куы сы
ділері, тістер, тістердің қызыл иектері, 
gingi­
vae,
құрайды (№6 суретті қараңыз). Жоғарғы 
және төменгі еріннің косылған жері ауыз 
дәнекерін, 
commissurae labiorum,
құрайды. 
Ауыз кіреберісі сыртқы ортамен жоғарғы ерін 
мен төменгі ер ін н ің аралы ғы ндағы ауыз 
тесігі, 
rima oris
аркылы қатысады.
Ауыз кіреберісінін сырткы қабырғасының 
терең қабаты жоғарғы және төменгі ерін- 
дерді, ұрттың кабырғаларын құраушы ымдау 
бұлшықеттерінен тұрады. Сырткы беті тері- 
мен капталып, кіреберістің ішкі бетіне өткен 
кезде, ауыз қуысының шырышты кабығы 
көпкабатты эпителийм ен қапталған ш ы ­
рыш ты қабы ғы на жалғасады. Ауыз кіре- 
берісінің шырышты кабығы жоғарғы ерін мен 
төменгі еріннің ішкі бетін астарлай өтіп, ерін- 
дердің жоғарғы, төменгі күмбездерін және 
ж үгенш елерін, 
frenulum labii superioris et
inferioris,
кұрап, одан әрі тістердін сыртқы, 
ішкі қызылиекті, 
gingiva
кұрап, меншікті ауыз 
қуысының шырышты қабығына жалғасады. 
Кіреберістің сыртқы бетінін терісі мен шы­
рыш ты қ аб ы к ты ң аралы ғы ндағы бөлік 
еріннің жиектік немесе аралық бөлігі, 
pars
intermedia,
деп аталы нады . Сыртқы беті 
мүйізденбеген көпкабатты эпителиймен жа­
уып орналаскан. Бұл бөліктің терен қабаты

1. М ұры н куысы
2. Кдтты таңдай
3. Ж оғарғы е р ін ж ән е 
ауы зды н ш енбер бағы тга 
о р н ал асқан б үлш ықеті.
4. Ауыз қуы сы ны ң 
кіреберісі
5. Күрек тістері
6. Т өм енгі е рін ауы зы н ы ң
ш еңбер 
бағытында 
о р н ал асқан бұлілықеті.
7. Төм енгі ж ақ
8. И ек тіл бұлшықеті
9. И ек тіл асты бүлш ықеті
10. Екікары нш апы
б ұлш ы кетгің
алды ңғы
кары нш асы .
11. Ж ак-тіласты бұлш ыкеті
12. Т іласты сүйек
13. м ұры н ж үтқы нш ак 
бөлігі
14. Ж ұм сак таңдай ж әне 
тиішік
15. А уы з-ж ұгқы н ш ақ бөлігі
16. Тіл түбірі ж ән е тіл 
бадамш асы
17. К ө м ей -ж үтқы н ш ақ 
белігі
18. К өм ей қакп аш ы ғы
19. О ж ау-бөбеш ік қатпары
20. Өңеш
21. К өм ей
1. Cavitas nasi
2. Palatum durum
3. Labium superius et m. 
orbicularis oris
4. \festibulum oris
5. D entes incisivi
6. Labium inferius et m. 
orbicularis oris
7. M andibula
8. M . genioglossus
9. M . geniohyoden
10. Venter ant. m. digastrici
11. M . mylohyoideus
12. O ehyoideum
13. 
Pars
nasalis pharyngis
14. Palatum m olle et uvula
15. Pars oralis pharyngis
16. Tonsilla lingualis et radix 
linguae
17. Pars laiyngea pharyngis
18. Epigiottis
19. Plica aryepiglittica
20. Oesophagus
21. Larynx
Ауыз куысыныц және жүтқыншақтың сагиталді кесіндісі
1. Ү лкен мүйіз
2. К іш і мүйіз
3. Д енесі
1. C o m u majus
2. C o m u m inus
3. C orpus
Тіласті сүйек (бүйір қигаш көрінісі) 
Тіласгы сүйек ( алдынғы көрінісі)
Ауыз қуысының күмбез бүлшықеттері (үстіңгі көрінісі)
1. Кіш і мүйіз және тіласты сүйек денесі
2. Тіл ж әне тіласты бұлшыкет
3.*Төменгі ж ак бүтактары ж әне төменгі алвео л ярл ы к нерв
4. Иек-тіласты бүлшыкеті
5. И ек-тіл бұлшыкеті
6. Біз-тіласты бұлшыкеті
7. Ж ак-тіласты бұлшыкеті
8. Екі кары нш алы бұлш ыкеттің алдынғы кары нш асы
9. Тіласты сүйек
10. Төменгі ж ак
11. Екі кары нш алы бүлш ықеггің аралы қ сіңірі
1. C o m u m inus et corpus ossis hyoidei
2. M . hyoglossus
3. M andibula et n.alveolaris inf.
4. M. geniohyoideus
5. M . genioglossus
6. M. stylohyoideus
7. M . mylohyoideus
8. M . digastricus - venter ant.
9. Os hyoideum
10. M andibula
11. Tendo m. digastrici
10 
8
и
9
Ауыз диафрагмасы (төменгі көрінісі). Негізі кесілген

жүктеу/скачать 11,6 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: