VІ тарау бойынша өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар мен тапсырмалар. 1. Қазіргі кезде қолданылатын рекомбинантты ДНҚ өнімдері болып табылатын
медициналық дəрі-дəрмектерінің қандай түрлерін білесіз?
2. Биотехнология өндірісінде адамдар ақуыздарын өндірудегі мүмкіндіктер
қандай?
3. Адам геномын зерттеудің маңызы мен болашағы қандай?
4. Биологиялық белсенді (активті) қосылыстар дегеніміз не? Оған қандай заттар
жатады?
5. Ағзадағы зат алмасу үдерісі кезінде биологиялық белсенді заттар қандай
маңызды қызметтер атқарады?
6. Биологиялық белсенді заттарды өндірудің маңызы бар ма?
7. Дəрумендер дегеніміз не? Дəрумендердің адам ағзасындағы атқаратын
қызметі мен маңызы қандай?
8. Амин қышқылдарының халық шаруашылығы мен медицинадағы қолданылуы
мен маңызы қандай?
9. Ферменттердің ағзада атқаратын қызметі мен маңызы қандай?
10. Биореагенттер дегеніміз не жəне олар қандай қызмет атқарады?
11. Қазіргі кезде медициналық мақсатта қолданылатын ферменттердің қандай
түрлері өндірістік көлемде өндірілуде?
12. Иммобилизацияланған ферменттер дегеніміз не?
13. Жасушалық ферменттер ішінен қажетті биореагенттерді анықтау үшін не
істелуі қажет болады?
14.Ферменттер классификациясындағы жекелеген ферменттердің орны қалай
анықталады?
15. Ферменттерді не үшін модификациялауға ұшырату қажет болады?
16. Бағытты мутагенез дегеніміз не жəне ол қандай мақсатта қолданылады?
17. Ферменттерді модификациялаудың мүмкіндігі мен болашағы қандай?
18
. Биологиялық активті қосылыстарға қандай заттар кіреді
? 19. Дəрумендер дегеніміз не ?
20. Екінші реттік метаболиттер өндірісіне қандай өнімдер кіреді
? 22. рДНҚ-технологиясының ашылуы адамдарға қандай мүмкіндіктер тудырды?
23.рДНҚ-өнімденрінің медицинада қолданылу аясына мысал келтіріңіз?
24.рДНҚ-технологиясы арқылы жасалынған ақуыздардың қандай маңызы бар?
25.рДНҚ-технологиясы
арқылы
дайындалған
вакциналардың
басты
ерекшеліктері неде?
26.рДНҚ-технологиясы арқылы алынған ақуыздардың қолданылу аясы мен
маңызы қандай?
27.Бактериалды жасушалар мен эукариотты жасушаларының ақуыз синтезінде
пайдалану мүмкіндіктерінің басты айырмашылықтары неде?
28.Ақуыздар жасаудағы жəне дайындарын пациентке қолдану барысындағы
басты қиындықтар қандай?
29 Аптамерлер дегеніміз не жəне олардың маңызы қандай? Аптамерлерді
медицинада қолданудың мүмкіндігі қандай?
30.Шпигельмерлер дегеніміз не жəне олардың маңызы қандай?
123
31.Ақуыздардың қате фолдингі дегеніміз не? Оның ағзаға тигізер тəсері қандай?
32.Ақуыздардың қате фолдингінің нəтижесінде пайда болатын кемшіліктерді
түзеуде ақуыз терапиясының маңызы бар ма?
33.Ақуыздардың қате фолдингі нəтижесінде пайда болатын ауруларға қарсы
қандай шаралар мен дəрмектер жасалынуда?
34. Рибозимдер дегеніміз не жəне оны қандай мақсатта қолдануға болады?
35.Теломерлер қандай қызмет атқарады?
36.Рибозимдерді терапевтік мақсатта пайдаланудың негізгі қиындығы қандай?
37. Адам эмбрионының ДНҚ реттілігін анықтау жұмыстары не үшін қажет?
38. Эмбрион ДНҚ-да мутациялық өзгерістердің бар немесе жоқ екендігін анықтау
мүмкіндігін қандай артықшылық береді?
39. Эмбрионының ДНҚ реттілігін анықтау жұмыстарының болашағы қандай?
40.Гендегі мутациялық өзгерістер қандай нəтижелерге алып келуі мүмкін?
Адамдар популяциясындағы гендер мутацияларын анықтау қандай
мүмкіндіктер береді?
41.Гендегі мутациялық өзгерістерді анықтаудың болашағы қандай?
42.
Бактериялар, вирустар мен саңырауқұлақтар ДНҚ сараптау не үшін қажет
болады?
43. Бактериялар, вирустар мен саңырауқұлақтар ДНҚ сараптау не үшін қажет
жəне бұл мақсатта қандай əдістер қолданылады?
44.Трансгенді хайуандар дегеніміз не?
45.Трансгенді хайуандардан алынатын дəрмектік өнімдерді не мақсатпен
қолданады?
46.Трансгенді хайуандармен жұмыс істеудің басты кедергілері не?
47.Трансгенді өсімдіктерден дəрмектік өнімдер дайындаудың маңызы қандай?
48.Трансгенді өсімдіктерді жасаудың басты артықшылықтары мен қауіптері
қандай?
49.Биодəрмектер шығару мақсатында кең қолданысқа ие болған өсімдіктер
түрлерін атаңыз?
50.Биодəрмектер шығаруда трансгенді өсімдіктерді пайдаланудың болашағы
қандай деп ойлайсыз?