Университеттің 85 жылдығына арналған «Қазіргі заманғы математика: проблемалары және қолданыстары» III халықаралық Тайманов оқуларының материалдар жинағы, 25 қараша, 2022 жыл 254
шешілді. С деңгейлі оқушының есептің сызбасын сызып, есептеулер жүргізе алатыны, В
деңгейлі оқушының есепті шығарылу жолын толықтай ашып жаза алатындығы, ал А
деңгейлі оқушының есепті шешудің бірнеше жолын келтіре отырып, тиімді тәсілін
таңдайтындығы күтілді.
Топтық жұмысты тиімді бағалау үшін зерттеу тобындағы А. әріптесіміз топтардың
ӛзін-ӛзі бағалауы ӛз кемшіліктерін анықтауда мүмкіндік беретіні маңызды екенін алға
тартты. Бұдан гӛрі, топ ішінде басқа топтардың жұмыстарын бағалау үшін сарапшы
қызметін тағайындау тиімді болатындығы болжанды. Әріптестермен кеңесе келе,
«Сыншыл дос» стратегиясы ұсынылды. Бұл оқушылардың жоғары дағдыларының
дамытудағы жұмысын қаншылықты дұрыс орындағандығын, сарапшының басқа топ
жұмыстарын бағалауда тиімді тәсіл бола алады деп күтілді.
Оқушыларды бағалау үшін тӛмендегідей дескрипторлар құрылды:
•
есептің шартына сәйкес трапецияның қажетті элементтерін табады;
•
трапецияның ауданының формуласын біледі және қолданады;
•
есепке талдау жасау арқылы трапецияның ауданын есептей алады;
•
жұмысты түсіндіру барысында бейне үзіндідегі материалды меңгергенін
танытады.
Сабақ соңында оқушылардың оқу мақсатына қаншалықты жете алғандығын
анықтау үшін Google Forms платформасында жетістік диаграммасын оқушылармен бірге
құру жоспарланды. Ол үшін бірнеше критерийлер белгіленіп алынды:
•
трапецияның ауданының формуласын қорытып шығаруды толық меңгердім
/жартылай меңгердім /жетілдіруім керек;
•
есептер шығаруда трапецияның ауданын формуланы қолдана аламын/есептеуде
қателіктер жіберемін/қиналамын.
Оқушылардың жетістігін бағалау үшін әріптестермен бірге оқушыларды мадақтап,
жетілдіретін тұстарына байланысты бағыт-бағдар беру, сабақтын этаптарында білімін
жетілдіру үшін кері байланыс жасау, соңында корытынды рефлексия жоспарланды.
Сабақ барысына келсем, үйге оқушыларға ӛз бетінше жұмыс ретінде берілген
Edpuzzle платформасында интерактивті ресурстармен жасалған жұмыс сәтті шықты.
Себебі бұған бірден бір дәлел оқушылардың жетістігінің жоспарлағаннан да жоғары
болуы, яғни А деңгейлі оқушы жұмысты толықтай орындап, барлық 10 сұраққа жауап
берді, В деңгейлі оқушы формуланы қорытып қана қоймай, 10 сұрақтың 8-іне дұрыс
жауап берді. Ал С деңгейлі оқушы формуланы қорытып шығару үшін бейнематериалды
бірнеше рет кӛру арқылы 6 сұраққа жауап берді. Сонымен қатар, сабақ жоспарына ӛзгеріс
ретінде Дж. Раддоктың «Оқушы үнінің» белгілі жақтаушысы ретінде «Оқушылармен
пікірлесудің мақсаты – оқушының кӛзқарасы тұрғысынан оқытудың не екендігі түсіну,
жекелеген оқушылар мен топтар үшін оқуды қалай жақсарту» екендігін басшылыққа
алып, оқушылардың үніне құлақ түре отырып, жоспарланған бағыттардың шешімін ӛз
бетінше табуға жетелеу жүрді[3]. В деңгейлі оқушы егер трапецияның табандары мен
биіктігінің ұзындықтары берілсе, трапецияның орта сызығы мен биіктігінің кӛбейтіндісі
ауданын беретіндігі туралы идеясын жеткізіп, ӛзінің ұтқыр шешімін айтты. А деңгейлі
оқушы қабырғаларының ұзындықтары берілген теңбүйірлі трапецияның ауданын табу
үшін қосымша сызбалар арқылы тікбұрышты үшбұрыш алып, Пифагор теоремасы арқылы
трапецияның биіктігін тауып, оны қолданып, трапецияның ауданын тауып, жоғары
қабілеттілігін кӛрсетті. С деңгейлі оқушы тікбұрышты трапецияның бір қабырғасы оның
биіктігі болатындығын айтып, формула бойынша оңай есептеуге болатындығын жеткізді.
Бұдан тӛңкерілген оқыту оқушылардың белсенділігін оятып, жауапкершілігін арттырып,
ресурстарды қолдану арқылы ӛз бетінше жұмыс жасау дағдысын дамытуда тиімді
екендігіне кӛз жеткізілді.