Нүрмашева Ф. К а з а Х с т а н р е с п у б л и к а с ы н ы ң а з а м а т т ы қ 1 c ж ү р г І з у к ү к ы ғ ы \. l\l \ I ы /м II а \іч 1,1 ’iiiw
жүктеу/скачать 12,05 Mb. Pdf көрінісі
|
nurmashev u nurmasheva f kazakstan respublikasynyn azamattyk 2
| Бәрінің заң мен сот алдында тең припиши.
Азаматтардын зан мен сот аддындагы тендіп Казакстан Республикасы Конститу- ииясынын 14-бабы ж эне мен КР А 1Ж К-нщ 13-баптарымен кепілдендірілғен. Азаматтык істер бойынша әділсот шыккан тепне, әлеуметпк. лауазымдык және мүліктік жағдайларына, жынысына, нәсіліне, үлтына, тіліне, днпне, наным-сеніміне, түрғылыкты жеріне және өзге де мән-жайларга карамастан бәрінщ зан мен сот аддындагы тендіктерімен жүзеге асырыла- ды. Сонымен бірге азаматтардың ешкайсына ерекше карауга болмайды және ешкім де жогарьша аты азалган себептер бой ынша бүрмалануы мүмкін емес. КР А1ЖК 2-бөлімінш ІЗ-бабына сәйкес азаматтардын зан аддындагы тендігі, сондай-ак азаматтык сот ісі кезінде ешбір заігды түотгаларға ерекше карауга болмайды және олаодын еш кайсысы олардын түрган жерлеріне, үиымластыруш ылык- күкыктыктүріне, багыныштылығына, меншік түріне және өзге де м ән-ж айлар бойынш а бүрмалануы мүмкін емес дегенді білліреді. Дегенмен де бәрінін зан аддындагы те.щік поинпишн Казак стан Республикасынын Конститупиясы. КР А1ЖК. Казакстан Республикасынде бекгпдген занлар мен халыкдралык келісімдер бекіткен азаматтык-күкыктык жауапкершиик төзімдідіпне ие азаматтык сот ісін жүрпзудгн белі ілі 6it> шартгарын карастырады. зо Comma icmi қараудың жарияльиық принцши. Азаматтык сот ісінде істерді талкылау барлык соттарда және барлык сот саты- ларындаашыктүрде жүзегеасырылады (К.Р А1ЖК, 19-бап). Бүл соттыи занға непзделген сот шешімдерін шығарудын, сондай- ак когамныи сот төрешілерінің жүмысын бағалау мүмкіндік- теріміц алгы шарттары болып табылады. А замат сот отырысы болып жаткан залга еркін кіруге күкылы. Сонымеп катар іске катысушы түлгаларга, ашык сот отырысына катысушы азаматгарға сотталкылауынын барысын жазып алуга немесе үнтаспага жазып алуга занды түрде рүксат етілген. Дегенмен де, сотта істі карау барысын киноға, суретке түсіруге, бейнетаспаға жазута, радиодап немесе теледидардан тікелей көрсетуге іске катысушы түлгалардың көзкарастарын есеике ала отырып, сот төрешілері тана рүксат береді. Бүл іс- әрекеттер дүрыс сотталкылауын жүзеге асыру максатында кара- стырылған және онын уакытын сот төрешісі шектеуі мүмкін. К.Р АІЖ К-ніц 19-бабы мемлекеттік күпия, бала асырап алу күпиясы, жеке, отбасылык, коммерииялык не заңмен коргала- тын өзге де күпия мәліметтер, азаматтардын өміріндегі төсек катынасына катысты мөліметтер, ашык талкылаута болмайтын өзге де мән-жайлар бойынша жабык сот талкылауын өткізу тәртігітерін карастырады. Сонымен катар, сотка катысушылар сот отырысыіща жаппай тәртіп бүзған жағдайда сот іске катыс- пайтын азаматтарды сот залынан шығарып жіберіп, істі жабык түрде өткізуге күкылы. (КР АІЖ К 179-баптын 6-бөліп). Ашык сот отырысында азаматтардын жеке хаттары мен те леграф хабарламаларын жариялауды шектеуге зан рұксат етеді. Олар тек осы хат-хабарлар мен телеграф хабарламаларын алыс- кан адамдардын келісімдерімен ғана жариялануы мүмкін. Келіспеген жағдайда бүл адамдардын жеке хаттары мен теле граф хабарламалары жарияланбайды жэне тек жабык сотта тана талданады. Аты аталган ережелер сурет-кино күжаттарын, ды- быс және бейне жазбаларды, сондай-ак өзге де техникалык күралдар аркылы алынтан, жеке сипатка тән мәліметтері бар хабарларды зерттеуге де колданылады. Істі жабык сот талкылауында караган кеаде іске катысушы түлгалар, олардың өкілдері, ал кажет болтан жагдайларда куэ- герлер, сарапшылар, мамандар, аудармашылар да катысулары мүмкін. 31 Істі жабык сот талкылауында караған кезде сот себебі бар аныктау шығарады. Зан жасы он алтыға толмаған түлталардың, егер де олар істе талап коюшы, жауап беруші немесе куәгер болмаса сот отыры- сына катысуына тыйым салады. Сот ісінің т и принцши. К.Р А ІЖ К-нін 14-бабына сәйкес аза- маттык істер бойынша сот ісі мемлекеттік тілде, ал кажет болғ- ан жағдайларда орыс немесе Республика аумагыңдатұратын өзге ұлттар тілінде жүргізіледі. Істі карар алдында, сотка берілген талап кою арызынын жа- зылган тіліне карай сот өзінін аныктауы бойынша сот ісін жүргізудің т ш н аныктайды. Бір және сол азаматтык іс бойын ша сот ісі ен басында бекітілген сот ісі плімен жүрпзіледі. Сот ісі жүргтэіліп жаткан тш н білмейтін немесе жеткіліксіз білетін іске катысушыларға соттүсіндіреді және оларғааудармашының кызметін тегін пайдалану күкығымен, мәлімдеу, түсінік пен жауап беру, өтінім беру, шағымдану, істін материалларымен танысу, соіта ана тілінде не өзге тілде сөйлеу күкыгымен кам- тамасыз етеді. Сонымен бірге сот өзге тише жазылған іс бойынша кажетп материалдарды, өзге тише сөйлеген тараптардын сөзін соз пронесіне катысушьшарға сот ісі жүріп жаткан тілге тегш ауда- рып берумен кдмтамасыз етуі тшс. Кажет болған жағдайда аза маттык проиеске катысушыларға сот күжаттары олардын ана пліне не олар білетін өзге тілге аударылып берілуі тиіс. жүктеу/скачать 12,05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|