Оқулық Жоғары оқу орындарының 050117 «Қазақ тілі мен әдебиеті»
Испаниядағы Қайта Өрлеу әдебиеті
жүктеу/скачать 2,71 Mb. Pdf көрінісі
|
Koblanov-Shetel-ad-tar
| Испаниядағы Қайта Өрлеу әдебиеті
Қоғамдық жағдай мен әдебиет XV ғасырдың екінші жартысынан бастап Испанияда шексіз билік қалыптаса бастады. Бұл дәуірде реконкиста қозғалысы толығымен аяқталды. Еуропаның басқа мемлекеттері сияқты Испанияда және оған бағынышты болған Португалияда сауда мен өнеркәсіп дамып, капиталистік қатынастар туа бастады. Қалыптаса бастаған гуманистік дүниетанымның нәтижесінде феодалдық қоғам мен оның салт-дәстүрлеріне қарсы күрес күшейеді. Бірақ Испания уалаяттарында буржуазиялық қатынастардың пайда болуы, сондай- ақ, реконкистаның ұзаққа созылғандығы себепті шексіз билік бүкіл елді бір ұлттық мемлекет айналасына біріктіре алмады. Король өкіметі қалалармен одақтасып, феодалдық бытыраңқылыққа тосқауыл қоя алған жоқ. XV ғасырда Еуропаның басқа мемлекеттерінде ірі монархиялық биліктер пайда болды. Олар «мәдениеттендіруші орталық» ретінде қызмет атқарған осы кезеңде Испанияда мұндай орталықтандырылған өкімет әлі жоқ болатын, феодалдық- ақсүйектік қоғам өзінің жарамсыз әдет-ғұрыптарын сақтаған халде дағдарысқа ұшырады. Қалалар жаңа заманға бейімделе алмай, өздерінің орта ғасырлардағы күш-құдіретінен толық айрылды. Сауда мен өнеркәсіп те құлдырады. Америкадан әкелінген алтын мемлекет шаруашылығын күйзеліске түсірді. Шет елден тауар сатып алу пайдалырақ болды. Нәтижесінде диқандар шаруашылығы ойрандалды. Бұқара халықты тонау мен қанау күшейді, материалдық байлықтарды өндіру едәуір дәрежеде қысқарды. Алтын қоры таусылған соң, әлеуметтік жағдайлар да шиеленісе түсті. Шексіз билік мемлекеттегі экономикалық күштің өсуі мен буржуазиялық қатынастардың дамуына кедергі болды. Испаниядағы өкімет сырттай қарағанда Еуропа монархиясына ұқсас болғанымен, шындығында одан біраз артта қалған еді. Католик шіркеуі халықты бағындыруда король өкіметіне жәрдем берді. Азаттыққа ұмтылған әрқандай талпыныс көптеген жандардың инквизиция жазасына 272 ұшырауына себепші болды. Бұл дәуірде лирика жанрындағы эпикалық поэзия кең түрде дамыды. Тарихи, дидактикалық, аңыздық, діни және басқа да түрлердегі поэмалар туды. жүктеу/скачать 2,71 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|