95
Жерге тҥсудің жаттығудың басынан
бастап итеруге назар
аударған жӛн. Себебі ол секірудің нәтижесіне әсер етеді. Жерге тҥсу
ҧзындыққа секірудің барлық тәсілдеріне бірдей.
Жерге тҥсуді бір орында тҧрып секіруден бастау қажет. Бҧл
жағдайда аяқты неғҧрлым алға қарай серпу қажет. Содан кейін жерге
тҥсу «адымдап» секірумен, аяқты бҥгіп секірумен орындалады. Аяқты
неғҧрлым алға жіберу ҥшін белгілі бір қашықтықты белгілеп, ол
жерге жіп, лента қойып, жерге тҥсер кезде аяқты белгіленген жерден
әрі қарай тҥсуге итермелеу керек.
Кӛтеріліп келе жатқан кездегі қозғалыс. Егерде жаттығушы
итерілуді
және адымдауды игерген болса, онда оған аяқты бҥгу кӛп
қиындық тудырмайды.
1. Адым жасағаннан кейін итерген аяқты серпілген уақыттан ерте
қоспауға тырысу қажет.
2. Қысқа қашықтықтан жҥгіре отырып, 50-60 см. биіктіктегі
таяқшадан секіру, ол таяқша итерілген жерден 180-200 см. Қашық-
тықта орналасады.
3. Бастапқы қалып итерілетін аяқ алда. 6-8 адымнан ҧзындыққа
секіру: «бір» дегенде адым жасап, «екі» дегенде жамбасты алға қарай
қозғап, серпетін аяқтың сирағын сәл тӛмен тҥсіріп, «ҥш» дегенде баяу
жылжыту қажет, аяқты артқа шалқайтпау керек. Денені тҥзу ҧстап,
орташа жылдамдықпен орындаған дҧрыс.
«Шалқаю» тәсілі. Бҧл тәсілді ҥйрену
кезінде біршама қиындық
кездеседі. Мҧнда тӛмендегідеі жаттығуларды қолдану ҧсынылады:
1. Ҥш адымнан жҥгіріп, серпілетін аяқты жерге тірегеннен кейін,
алға қарай жҥгіріп ӛту;
2. Серпілетін аяқты адымдап секіруде жерге тҥсіріп, қос аяқты да
артқа жіберу;
3. Қолды жан-жаққа немесе тӛмен, артқа, жоғары қозғап
ҧштастыру;
4. Толық шалқаю және секіру, бҧл
жағдайда гимнастикалық
кӛпіршені пайдалану, кӛпіршеден итерілу;
5. Жҥгіру қашықтығын бірте-бірте 10-12 қадамға дейін арттыра
отырып секіру.
«Қайшылау» тәсілі. Осы тәсілді ҥйрену ҥшін мына жаттығуларды
орындау керек:
Серпілетін аяқпен жерге тҥсу арқылы «адымдап» секіру, содан
кейін алға қарай жҥгіру;
-
жҧмсақ тӛсенішке «адымдап» секіру арқылы тҥсу;
-
кӛтеріліп келе жатып, «адымдап» секіруде аяқты алмастыру
және адымдау жағдайынан жерге тҥсу;
96
-
гимнастикалық кӛпіршеден «қайшылау»
тәсілімен секіру
және бірте-бірте қашықтықты арттыра отырып, жҥгіріп келіп секіру.
Ҧзындыққа секіруде тҧтастай алғанда мынадай жаттығулар
қолданылады:
1. Таңдап алған тәсілмен қысқа, орта қашықтықтан және алыстан
жҥгіріп
келіп секіру;
2. соңғы адымдарға назар аудара отырып, жҥгіру жылдамдығын
мҥмкіндігінше азайтпай, тезірек итерілу;
3. орта қашықтықтан жҥгіріп келіп 60-80 см. биікте тҧрған
кедергіден секіру;
4. ҧзындыққа секіруден жарыс ӛткізу. Басты назарды жедел және
нық итерілуге назар аудару қажет.
Достарыңызбен бөлісу: