2.Ежелгі өткен шақ.Іс, қимыл, амалдың істелгеніне, орындалғанына көп уақыт өткендігін және ол істің істелгенін сөйлеушінің біреу арқылы ғана білетіндігін көрсететін етістіктің шағы е ж е л г і ө т к е н ш а қ деп аталады. Ежелгі өткен шақ етістіктің түбіріне көсемшенің
–ып, -іп, -п жұрнағы
жалғанып, одан кейін жіктік жалғау қосымшалары жалғану арқылы
жасалады.
Мысалы:ту+ып+пын, кел+іп+пін, қара+п+ты. Ежелгі өткен шақтың жіктелу үлгісі Жақ
Жекеше
Көпше
I
II
III
алып
пын, келіп
пін алып
сың, келіп
сің алып
сыз, келіп
сіз алы
пты , келі
пті алы
ппыз, келі
ппіз алы
псыңдар, келі
псіңдер алы
псыздар, келі
псіздер алы
пты ,келі
пті 3.Бұрынғы өткен шақ. Іс, қимыл, амалдың істелгеніне, орындалға- нына көп уақыт өткендігі айқын, тұжырымды түрде көрсетілетін етістіктің шағы б ұ р ы н ғ ы ө т к е н ш а қ деп аталады. Бұрынғы өткен шақ етістіктің түбіріне есімшенің
–қан, -кен, -ған, -ген жұрнағы жалғанып, одан кейін жіктік жалғау қосымшасы жалғану арқылы
жасалады. Мысалы:
бар+ған мын, айт+қан+сың, кел+ген+сіз; сана+ған+ быз, ойна+ған+сыңдар, тер+ген+сіздер. Бұрынғы өткен шақтың жіктелу үлгісі Жақ
Жекеше
Көпше
I
II
III
бар
ғанмын , көр
генмін бар
ғансың, көр
генсің бар
ғансыз, көр
