362
темір арқауы бар тіреудің бетонында (яғни, егер дайындау кезінде көлдеңен
темір арқаудың біліктері алдын-ала кернеуге ұшырамаған болса)
тарту
күші пайда болған кезде сызаттар пайда болады. Ылғалдылықтың, ауаның
және ауыспалы күштің үйлесе отырып
ықпал етуі осы сызаттарында
бетонның үгілуіне әкеп соғады, соның салдарынан бетон ал онымен бірге
тіреудің өзі де өз төзімділіктерін жоғалтады.
Темірбетонды тіреулерді даярлау кезінде сызаттардың пайда болуының
алдын-алу үшін темір арқаудың көлдеңен білік бөлігіне тарту күшін салады.
Бетон қатқаннан кейін берілген біліктер
онда қысудың алдын-ала
кернеулерін тудырады. Осындай тіреулерде сызаттар кернелмеген темір
арқауымен салыстырғанда аса елеулі жүктеме кезінде пайда болады; оларды
даярлауға металл шығыны үнемделеді. Көлдеңен
темір арқауын толықтай
алдын-ала кернеу біліктің орнына жоғары төзімді болат сымын қолдана
отырып іске асырылады, яғни, керілген темірбетоннан жасалған тіреулерде.
Есептеу жүктемелері кезінде керілген
темірбетоннан жасалған
тіреулерде сызаттар пайда болмайды. Бірақ осындай тіреулерде талшықты
сызаттардың пайда болуының өзі сызатқа ылғалдылық түскен кезде
коррозияға
ұшырайтын, көлдеңен темір арқаудың сомалық қимасы қауіп
төндереді.
Тіреулердің түрлері
.
Тағайындалуы бойынша тіреулердің келесідей
түрлерін ажыратады: аралық, анкерлік, бұрыштық және арнайы.
Аралық тіреулер
(11.2 сурет), трассаның тура учаскілерінде сымдарды
ұстап тұруға тағайындалған желілерде аса жиі кездеседі. Сымдар тіреулерге
ажыратқыштың ұстап тұрушы тізбегі арқылы бекітіледі.
363
а
— сымдардың көлдеңен орналасуымен «рөмке» түрлі металды; б —
сымдардың көлдеңен орналасуымен металды порталды; в — ымдардың
«бөшкемен» орналасуындағы екі тізбекті
желілеріне арналған металды; г
— 35 кВ дейінгі кернеуі бар сымдарына арналған темірбетонды
центрифугаланған;
д
— 110 кВ дейінгі кернеуі бар сымдарына арналған
темірбетонды центрифугаланған; е — «майшам» түрлі
бір қадалы ағаш
аралық тіреу; 1 — ригель; 2 — діңгек бөгесі;3 — діңгек;
4
— траверса
11.2 сурет. Аралық тіреулердің құрастырылымы: