Оқулық жалпы орта білім беру деңгейінің жаңартылған мазмұндағы



Pdf көрінісі
бет115/126
Дата15.11.2023
өлшемі5,54 Mb.
#123591
түріОқулық
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   126
Байланысты:
810-002-002к-19 КазЛитра 10 каз УЧЕБНИК ЕМН

шы ар ма ны ­ƒ ры лы сы не ме се ком по зи ция сы бо лып та бы ла ды.
Ком по зи ция – (құ рас ты ру) сю жет тік да мудың ке зең-кезең де рін бір жүйеге 
келтіріп, рет теп, қиыс ты рып тұ ра тын нәр се. Ком по зи ция сю жет пен ты ғыз бай-
ла ныс та бол ға ны мен, одан бір қа тар ай ыр ма шы лық та ры бар. Сю жет бар лық 
шы ғар ма лар да бо ла бер мей ді, ал ком по зи ция бар лы ғын да кез де се ді. Ком по-
зи ция сю жет тің да му ке зең де рін жүйеге тү сі ріп қа на қой май ды, сю жет тен тыс 
нәр се лер ді де өза ра қиюлас ты рып, бел гі лі бір ар на ға тү сі ре ді. Со лар дың бі рі – 
пролог (ал ғы сөз) – көр кем шы ғар ма да ғы кі ріс пенің бір тү рі. 
Эпилог (соң ғы 
сөз) – көр кем шы ғар ма ны қо рыту дың бір тү рі.
АР
МА
Н
-
ПВ
 
ба
сп
ас
ы


118
Әр су рет кер өз шы ғар ма сы ның сю же тін өз қа ла уын ша құрай ты ны си яқ ты, 
ком по зи ция әр ав тор да әртүр лі бо луы мүм кін. Ком по зи ция кө бі не се, клас-
сика лық үл гі де экспо зи ция дан бас тал са, ен ді бір де шы ғар ма ның шарық тау 
ше гі нен, прологтен, ав тор лық ше гі ніс тер ден бас тала ды. 
Ком по зи ция – 
құ рам дас бө лік те рі бір лік ке ұштас ты рыл ған, бір-бі рі не жә не жал пы мүд де ге 
ба ғын ды рыл ған мақ сат ты көр кем құ ры лым.
Та­ри­хи­ро­ман
Та ри хи ро ман – бел гі лі бір та ри хи оқи ға ға бай ла ныс ты туған шы ғар ма. 
Та ри хи шы ғар ма лар да оқи ға ның дәл ді гі сақтала бер мей ді, әр ке зең нің та ри-
хи-әлеу мет тік, қо ғам дық-сая си бет-бе де рі көр кем дік тұр ғы дан қо ры ты лып 
бей не ле неді. Бұл жанрда жал пыха лық тық мем ле кет тік мүд де лер бас ты си пат 
ала ды. Та ри хи ро ман не гі зін та рих та бол ған оқи ға же лі сі құ рай ды. Тари хи 
ро ман кей іп кер ле рі де өмір де бол ған адамдар.
Те­ңеу
Көр кем шы ғар ма лар да ақын-жа зу шы лар оқи ға ның, кө рі ніс тің дәл си па тын 
бе ру үшін әртүр лі сөз өр нек те рін қол данған. Со лар дың қа та ры на


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   126




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет