Оқулық жалпы орта білім беру деңгейінің жаңартылған мазмұндағы



Pdf көрінісі
бет119/126
Дата15.11.2023
өлшемі5,54 Mb.
#123591
түріОқулық
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   126
Байланысты:
810-002-002к-19 КазЛитра 10 каз УЧЕБНИК ЕМН

АР
МА
Н
-
ПВ
 
ба
сп
ас
ы


121
түр лі жол дар мен, әртүр лі етіп иіп кел тір се де, бір өл шем ге ба ғы нып оты ра ты ны 
сияқты, ұй қас та ры да бел гі лі бір тәр тіп тен тыс шық пай ды. Кө бі әнге ба ғы на ды. 
Ән ге ба ғын бай тын өле ңі си рек. Сон дық тан буын, бунақ ұй қас та ры да со ны мен 
ты ғыз бай ла ныс ты.
Ша­ғын­кө­лем­ді­эпи­ка­лық­жанрлар
Ша ғын кө лем ді эпи ка лық жанрлар ға жа та тын әде би туын ды лар да, не гі-
зі нен, өмір шын ды ғы бір не ме се бір не ше ық шам ды эпизод ты қамтиды. Оқи ға 
жи на қы, ша ғын су рет те ле ді. Адам мі не зі ша ғын кө лем ді шы ғар ма лар да кө бі не 
қа лып тас қан, дай ын қал пын да кө рі не ді. Шы ғар ма ның сю жет тік ар қауы ұзақ 
же лі лі емес, қыс қа қай ырыл ған су рет тер тү рін де бе рі ле ді; ком по зи ция сы да
жи на қы, ши рақ ке ле ді. Ша ғын кө лем ді эпи ка лық шы ғар ма лар ға миф, әң гі ме, 
аңыз, ер те гі, мы сал, новелла, әң гі ме, очерк, фельетон, памфлет, эссе жа та ды. 
Шен­дес­ті­ру,­ба­ян­дау,­су­рет­теу
Шен дес ті ру не ме се антитеза – бір-бі рі не ке реғар құ бы лыс тар ды, мән-ма-
ғы на сы әр та рап ұғым дар ды, түр-тү сі әр бө лек нәр се лер ді өза ра бет пе-бет қою 
ар қы лы бұ лар дан мүл де бас қа бір құ бы лыс тың, ұғым ның, нәр се нің су ре тін, 
сыр-си па тын, кес кін-кей пін анық тау, аң ға ру, елес тету. Мы са лы, «Ер Тар ғын» 
жы рын да ғы Ақжү ніс тің Қартқо жақ қа:
Қа ра жер ге қар жа уар,
Қар ды көр де, етім көр.
Қар үс ті не қан та мар,
Қан ды көр де, бе тім көр, – 
де ген жа уа бы шен дес ті ру ге мы сал бо ла ды.
Әде би тіл де гі құ былту дың бір тү рі – 
ƒл ай ту не ме се гипер бо ла. Ұл ғай ту 
ау ыз әде бие тін де, әсі ре се ба тыр лар жы рын да көп кез де се ді.
«Қо бы лан ды ба тыр» жы рын да ғы Тай бу рыл дың ша бы сы:
Жо ғар ғы ер ні көк ті реп,
Тө мен гі ер ні жер ті реп...
Жау атын күн дей күр кі реп,
Жаң быр дай те рі сір кі реп,
Құ бы лып ой нап жер бас ты,
Жал ғаса ұш қан қо ңыр қаз
Тоза ңы нан адас ты,
Ат тың жо лы қа зыл ды,
Ұм тыл ған да қы сы лып,
Бес жүз құ лаш жа зыл ды, – деп су рет те ле ді.
Әде би ет те 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   126




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет