Потенциометрлік анализ


Фазалардың агрегаттық күйі бойынша



Pdf көрінісі
бет84/106
Дата15.11.2023
өлшемі3,21 Mb.
#123629
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   106
Байланысты:
Аргимбаева ПДФ

Фазалардың агрегаттық күйі бойынша 
хроматографиялық әдістердің жіктелуі 
Жылжымайтын 
фаза 
Жылжымалы фаза 
газ тәрізді 
сұйық 
Қатты фаза 
Газды адсорбциялық 
хроматография 
Сұйықтықты адсорбциялық, ион-
алмасу, ионды, жұқа қабатты, 
тұнбалы хроматография 
Сұйық фаза 
Капиллярлы, газды 
сұйықтықты таралу, 
хроматография 
Сұйықтықты таралу, жоғары 
эффективті, гельхроматография 
Фазалардың салыстырмалы ауысу тәсілдері бойынша фрон-
талды көрсететін немесе элюэнтті және ығыстырып шығаратын 
хроматография болып бөлінеді. 
Фронталды көрсететін әдіс.
Бұл храмотографияның әдісте-
месі бойынша ең оңай нұсқасы болып табылады. Мұнда адсорбенті 
бар колонка арқылы талданатын қоспа, мысалы, Solv еріткішіндегі 
А және В компоненттері үздіксіз өткізіледі. Колонкадан ағатын 
ерітіндіден әрбір компоненттің концентрациясын анықтап, заттың 
концентрациясы – колонка арқылы өткен ерітіндінің көлемі ко
-
ординаталарында график тұрғызады. Бұл тәуелділікті әдетте 
хроматограмма 
немесе 
шығу кисығы
деп атайды
 (4.2-сурет).
А және В заттарының сорбциясы нәтижесінде колонкадан 
алдымен Solv еріткіші, кейін еріткіш және аз сорбцияланатын 
А компоненті, кейін В компоненті ағып шығады, осылайша ко-
лонка арқылы өткен кезде біраз уақыт ерітіндінің құрамы өзгер-
мейді. Фронталды әдіс салыс-
тырмалы түрде аз қолданылады. 
Ол мысалы, ерітіндіні қоспалар-
дан тазарту үшін, егер олар не-
гізгі компонентке қарағанда жақ-
сырақ сорбцияланатын болса жә-
не қоспадан ең әлсіз сорбцияла-
натын затты анықтау үшін қол-
данылады. 
Көрсететін (элюэнтті) әдіс.
Бұл әдіс бойынша жұмыс кезінде 
4.2-сурет. 
Фронталды
анализдің шығу қисығы 


147 
колонкаға құрамында ерітінді немесе газдың үлесі түрінде
А және В компоненті бар талданатын қоспаны енгізеді және ко-
лонканы газ тасымалдағыш немесе Solv еріткішімен жуады. Бұл 
кезде талданатын қоспа аймақтарға бөлінеді: жақсы сорбция-
ланатын В компоненті колонканың жоғары бөлігін, ал аз сорб-
цияланатын А компоненті төменгі бөлігін алады. Типтік шығу 
қисығы 
4.3-суретте
көрсетілген. 
Колонкадан ағатын газ немесе ерітіндіде алдымен А ком-
поненті, кейін таза еріткіш, ал содан кейін В компоненті көрінеді. 
Компоненттің концентрациясы көп болған сайын, хромато-
графиялық талдаудың негізін 
құрайтын шың мен оның 
ауданы жоғары болады. Көр-
сететін әдіс күрделі қоспа-
ларды бөлу үшін қолданыла-
ды және тәжірибеде жиі қол-
данылады. Әдістің кемшілі-
гіне еріткішпен сұйылту есе-
бінен шығатын ерітінділер-
дің концентрацияларының аз 
болуы жатады. 
Ығыстыру әдісі.
Бұл 
әдісте талданатын Solv еріт-
кішіндегі А және В компоненттерінің қоспасы колонкаға ен-
гізіліп, анализделетін қоспаның басқа компонентеріне қарағанда 
жақсы сорбцияланатын Д затымен (ығыстырғыш) жуылады. 
Хроматографиялау кезінде көрсететін әдіске қарағанда ері-
тіндінің концентрациясы кемімейді. Ығыстыру әдісінің айтар-
лықтай кемшілігі, бұл әдістегі компоненттер аймағы еріткішпен 
бөлінбегендіктен, бір заттың аймағының келесі заттың аймағына 
қабаттасуы болып табылады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   106




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет