Оқулық Алматы, 020 ӘӨЖ 811 кбк 81. Е 79



Pdf көрінісі
бет75/110
Дата15.11.2023
өлшемі5,96 Mb.
#124104
түріОқулық
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   110
Байланысты:
Есеналиева Ж. САЛЫСТЫРМАЛЫ ТЫЛ БЫЛЫМЫ 2021 от 7 апреля

БӨЖОЖ № 7 
Тақырып

Тілдерді салғастырудың ұстанымдары
Соңғы кездегі лингвистикалық зерттеулерде қайсыбір 
тіл құбылысын жаңаша зерделеу, бұрынғы дәстүрлі әдістен 
шығып, өзгешерек түсіндіру бағыты байқала бастады. Мұндай 
жаңа нышан ішінара құрылымы әртүрлі тілдерді типологиялық 
жағынан зерттеу мәселесінде де сезіледі. Тіл ғылымындағы 
бұл сонылықты ескермейінше құрылымы алшақ тілдерді 
салғастырғанда, ол тілдердің ішкі жүйесінің заңдылықтарын, 
олардың грамматикалық табиғатын толық тану, жете сипаттау, 
әрине, мүмкін болмайды. Тілдерді типологиялық жағынан 
зерттегенде белгілі бір ұстанымдарға сүйену керек. 
І. Проблемалық сұрақтар:
1. Тілдерді салғастырудың ұстанымдарын саралаған 
қазақстандық ғалымдар кімдер?
2. Лингвистикалық типология жіктемелерінің негізі 
қандай?
3. Тілдік жүйедегі типологиялық басымдылық (доми-
нанттар) деген не?
4. Таксономияның түрлері қандай?
ІІ. Типтік тапсырмалар:
1. Г.П.Мельниковтың «жүйелі лингвистика» немесе 
«жүйелі типология» деп аталатын тұжырымдамасы туралы не 
білесіз?


– 
143 

Есеналиева Жанар
2. Тіл типі мен тілдегі тип дегенді қалай түсіндірер едіңіз?
3. Тілдік 
жүйедегі 
типологиялық 
басымдылық 
(доминанттар) деген не?
ІІІ.Прагма-кәсіби тапсырмалар:
1. Қазақ тілінің фонетикалық басым белгілерін саралаңыз.
2. Мамандық тілінің фонетикалық басым белгілерін 
атаңыз.
3. Қазақ тілінің морфологиядық басым белгілерін 
жіктеңіз.
4. Мамандық тілінің морфологиядық басым белгілерін 
зерделеңіз.
Әдебиеттер 
1. Мишкуров Э.Н. Типология диалектного и литератур-
ного грамматического строя современного арабского языка. 
Диссертация на соискуч. ст. дфн. М.:1985. -350с.
2. Аракин В.Д. Сравнительная типология английского и 
русского языков.-Л.: Просвещение, 1979.-259с.
3. Солнцев В.М. Типология и тип языка /Вопросы 
языкознания. –М.:1978. -№2. С.26-41.
4. Буранов Дж. Сравнительная типология английского и 
тюркских языков.-Москва.: Высшая школа, 1983. – 220с.
5. Ярцева В.Н. Современная типология и ее связи с 
контрастивной лингвистикой. //Филологические науки, 1978. 
-№5с. - С.14-19.
6. Кацнельсон С.Д. Лингвистическая типология - Вопросы 
языкознания, 1983, №3.с.9-20; №4. С.19-34.
7. Макаев Э.А. Общая теория сравнительного языкозна-
ния. – М.: Наука 1977.-205с.
8. Ярцева В.Н. Принципы типологического исследования 
родственных и неродственных языков. В кн. Проблемы 
языкознания. Доклады и сообщения ученых Х международном 
конгресе лингвистов. М,: Наука, С.203-207. 
9. Солнцев В.М. Язык как системно-структурное 
образование. –М.: Наука, 1977. -341с.
10. Буранов 
Дж. 
Типологические 
категории 
и 
сравнительное изучение языков. –Дисс... д-ра филол наук.- 
Ташкент, 1978. –543с.


– 
144 

Салғастырмалы тіл білімі


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   110




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет