Тәжірибеде микробиологиялық синтезді қолдану

2. Тәжірибеде микробиологиялық синтезді қолдану.
Таза культура қоректік 
ортада өскен 1 микробты клеткалардан таралған клеткалар. Таза культураны алу 
микробтан негізгі бактерологиялық жұмыс болып табылады. Көбінесе зерттелген 
материал көптеген микроб түрлерінен қоспаларынан тұрады.микроорганизмдердің 
қасиетін және оның қандай түрге жататынын тек таза культураны зерттеп анықтауға 
болады. Материалдан таза өсіндіні алудағы негізгі міндет жеке микробты 
колонияларды алу болып табылады. Бактерия культурасын алуда лабараторияда егу 
және қайта егу әдістеріқолданылады. Егу – зерттелген материалдың бір бөлігін 
стерильді қоректік ортаға егу қайта егу, қоректік ортада өскен микроб 
культурасының бөлігін басқа жаңа стерильді қоректік ортаға ауыстыру. 
Микроб қоспасынан таза культура алуда механикалық, химиялық, биологиялық 
әдістер қолданылады. 
1. Механикалық әдіс – Пастер әдісі
. Бұл әдісте 1 тамшы материалды пробиркаға 
құйып, суйық қоректік ортаға ЕПС, сосын оны 2-не 8-10 пробиркаға құйып 
отырады. Аяғында 10 пробиркада азғана микроб қалады. Бірақ бұл әдісті 
қолданбайды, тек микроорганизмдер концентрациясын азайту үшін қолданылады. 
2. Кох әдісі
– зерттелген материалды бактериологиялық ілмекпен еріген ЕПА 
немесе ЕПЖ пробиркасына құяды. Біркелкі араластырып, пробиркаларды 
алақанмен уқалайды. Осы материалдың тамшысын келесі прбиркаға салады, сосын 
арығарай салады, әр пробирканың 1-нен бастап Пэтри табақшасына құяда, сосын 
термостатқа қояды. 
3. Дригольский әдісі
– Петри табақшасына жұғындыны шпательмен жағады. 
Зерттелетін материалды қыздыру арқылы – бұл споралы микробтардың таза 
культурасын алу. Зерттелетін материалды су моншасында 75-85
0
С температурада 
20-30 мин қыздырады. Сонда вегетативті споралар ғана қалады. 

4 
4. Шукевич әдісі
– қозғалмалы жіпшені анықтау үшін әдетте сүтке жасалады. 
Пробиркадағы агарға ең түбінен сүт тамшысын тамызып, агар үстіне жіпшесі 
бармикроорганизмдер шығады, ал астына спора немесе т.б. қалады. 
Химиялық әдістер –
бұл әдіс кейбір химиялық заттарға төзімді 
микроорганизмдердің өсінділерін изоляциялау кезінде қолданылады. Бұл әдіс сілті, 
қышқыл және спиртке төзімді туберкулез бактерияларының таза өсінділерін алу 
үшін пайдаланады. Зертелген материалды егер алдында 15 % қышқыл және 
антифенилді құйып, термостатқа 3-4 сағатқа устайды. Қышқылмен сілті әсерінен 
кейін туберкулез қоздырушысының клеткасы тірі қалады, ал барлық басқа 
микроорганизмдер өледі. Қышқылмен сілтіні нейтрализацияланғаннан кейін 
материалды тығыз қоректік ортаға егу арқылы туберкулез қоздырушысын алады. 
Биологиялық әдіс
– бұл потогенді микроорганизмдерді енгізу арқылы 
жургізіледі. Трі организмді (мал органдары, тышқан, бауыр, тауық эмбриондары) 
шалдықтырады. Вирус потогенді микроорганизмдер суйық және тығыз қоректік 
ортада микробтардың жиналуы –олардың бір немесе бірнеше микробтар түрлерінен 
дамуын – таза өсінді деп атайды. Потогенді микробтардың таза өсіндісі адам мен 
жануарлардың инфекциялық аурудың табиғатын анықтап және нақты диагноз 
қоюға 
көмектеседі. 
Бактериалдық 
препараттарды 
(вакцина, 
токсиндер 
антибиотиктер) алу үшін негізгі материал болып табылады. 
Бактериалды культивирлеу дегеніміз
– бактериалды жасанды in vitro 
жағдайында қоректік ортада өсірудеген мағынаны білдіріді. Микроорганизмдер 
егінділерін өсіреді немесе оттегі бар жерде және оттегісіз ортада культивирлейді. 
Микроорганизмдер температураға әсеріне байланысты оларды әр түрлі 
температуралық режимде культивирлейді. Мезофильді бактерияларды термостатқа 
оптимальді температурада 30-37 
0
С 1-2 тәулік бойы өсіреді. Термофильді: 
термостатта 54-56
0
С 2-3 тәуілік бойы культивирлейді. 
Ашытқыны және микроскопиялық саңырауқұлақтарды 25-30 °С температурада 
өсіреді. Суйықты жақсы көретін психрофильді бактериялар тоңазытқышта немесе 
термостатта төмен температурада 2-6 
0
С 10-15 күн өсіреді.