Қыс өтіп, күлімдеп көктем, жарқырап жаз келгенде, шұрқырап жатқан қалың жылқы

136 
15.
 
Екінші азатжол қандай 
үлгіде жазылған?
 
A)
 
Тарихи аныз
. 
B)
 
Аңыз әңгіме. 
C)
 
Ой толғау. 
D)
 
Шыншыл ертегі. 
E)
 
Сын мақала. 
17.
 
Екінші азатжолдағы негізгі 
ойға қай мақал сәйкес келеді? 
A)
 
Ел үмітін ер ақтар
. 
B)
 
Ер аруағы - қаруы. 
C)
 
Ердің екі сөйлегені өлгені. 
D)
 
Ерді жаяулық емес, қаяулық аздырар. 
E)
 
Ер тарықпай, молықпайды. 
16.Алғашқы азатжолда 
ой қалай берілген? 
A)
Салыстыру арқылы 
B)
Суреттеу арқылы 
C)
Пайымдау арқылы 
D)
Дәлелдеу арқылы 
E)
Тұжырымдау арқылы 
18.
 
Мәтінді қай мақал 
қорытындылап тұр? 
A)
Ер азығы мен бөрі азығы жолда. 
B)
Бөрі соғар жігіт бөркінен белгілі. 
C)
Ер - ырыстық кілті. 
D)
Ер есімі ел есінде. 
E)
Батыр жарасыз болмас. 
19.
 
Бірінші азатжолда не туралы 
айтылған? 
A)
Жасыбай туралы аңыз-ертегілер 
B)
Жасыбай көлінің географиялық 
сипаттамасы 
C)
Жасыбай көлінің тарихы 
D)
Жасыбай көлінің байлығы 
E)
Жасыбай көлінің шипасы 
1-МӘТІН 
20.
 
Көлге неліктен Жасыбай атауы 
берілген? 
A)
Ру атына сәйкес 
B)
Батыр ерлігіне орай 
C)
Жоңғар шапқыншылығына сәйкес 
D)
Көлдің байырғы атауы болғандықтан 
E)
Ханның ел басқаруына орай 
1146 нұсқа 
...Қайран, Тарбағатай! Сен тау болып жаралғалы, құтты қоныс қойнауың мал мен жанға талай 
толып, талай солды ғой. Не ықылым оқиғалар өтпеді сенің сонау адыр-қырқа, белдерІңде?! Сен 
екеуміз білетін сыр қанша, жыр қанша?! Қазақ даласының кара шаңырағы Қаратаудан кейін 
тарих көшін басынан көп асырған шежіре тау — сен-ақ шығарсың, Тарбағатай! Бір халықтың 
екі түрлі тағдырын кос бүйіріңе теңдеп алып, сол орныңда тапжылмай жатыр екенсің-ау, 
жарықтығым. Бақыт пен сордың арасын осылайша қақ бөліп, туған елдің шығыстағы бір 
камалындай, осы қалпында мәңгі мызғымай тұра бер, қайран алтын босағам! 
1.
 
Қаңдай сипаттама Қаратауға 
қатысты айтылған? 
A)
Бір халықтың екі түрлі тағдыры бар 
B)
Туған елдің шығыстағы қамалы 
C)
Казақтың қара шаңырағы 
D)
Кұтты қоныс қойнауы 
E)
Қайран алтын босаға 
2.
 
Автор Тарбағатай тауын 
қалай қабылдайды? 
A)
Табиғаттың ерекше сыйы ретінде. 
B)
Жастық шағының куәсі ретінде, 
C)
Тарихи кезеңдер куәсі ретінде. 
D)
Балалық шағының куәсі ретінде. 
E)
Маңғаздылықтың, асқақтықтың символы 
ретінде. 
Жапония - Шығыс Азиядағы аралды мемлекет. Оның құрамында Хоккайдо, Хонсю, Сикоку, 
Кюсю сынды ең негізгі төрт арал жәнее 4000 ұсақ арал бар. Жапония аймағы 47 префектураға 
(ауданға) бөлінеді, оның әрбірінің жеке астанасы бар. Жапонияның төрттен үш бөлігін таулы 
аймақтар құрайтындықтан, адамдар жердің 10%-на ғана шоғырланған. Қалған өңделуге 
мүмкін болатын жерді ауыл шаруашылығы алып жатыр. Астанасы - Токио. Сонымен қатар, 
Токио қаласы «шығыс астана» деген ұғымды беріп, бүгінде әлемдегі ең үлкен агломирациялы 
қала болып табылады. 
Тарих беттеріне көз жүгіртсек, ертеде жапондар өз елін «Ва» немесе «Вагоку» деп атаған. Ал 
бүгінде Жапония ресми түрде «Ниппон коку» немесе «Нихон коку» (бұл атау тек жапондар 
үшін) деген атауға ие болып, тікелей аудармасы «Күннің Отаны» деген ұғымды берері. Бір 
қызығы, осылай жапондарды алғаш рет Қытай императоры атаған екен. Жапония Қытайдың, 
тіпті кез келген Азия елдерінің шығысында орын тепкен. Демек, жапондар Күннің шығуын 
бәрінен бұрын тамашалай алады. Жапония үкіметі осы тарихи және географиялық негізге 
сүйене отырып, 1870 жылы мемлекеттік жалауына қызыл түсгі Күннің бейнесін енгізеді. 
Жапонияның Күншығыс елі деп аталуында тағы бір себеп бар. Жапондар Күннің шығуын даму 
мен жарқын болашаққа тенейді. Сонымен қатар, Күннің нұрына бірінші болып 
бөленетіндіктерін ескеріп, өздерін Күннің тандауы деп біледі. Мінекей, елдің бейресми атауы 
осылай қалыптаскан. 

137 

жүктеу/скачать 4,57 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: