БӨЖ
Факултет-Д нтану
пән -Психология
Тақырыбы-Сөйлеуд ң сингнификативт к
қызмет н талдаңыз
Дайындаған- Құрманбаев Е
Қабылдаған-Арыстанбаева Алия
2
СӨЙЛЕУДІҢ СИГНИФИКАТИВІ
Сөйлеуд ң сигнификативт к қызмет . Бұл латынның «сигнал»
— белг , таңба деген сөз нен шыққан. Сигнификативт к
қызмет бойынша сөйлеуде адамдар б р н-б р белг лер мен
таңбалар арқылы түс нет н болады. Мәселен, қау пт
жағдай
туғанда бер лет н белг , адамдардың түрл қимыл-
қозғалыстары
мен ым-ишаралары, зат алмасулары арқылы
қарым-қатынас жасау – сөйлеуд ң сигнификативт қызмет н
б лд ред
3
ABOUT US
Адамның сөйлеу әрекет түрл белг лер не қарай б рнеше түрге бөл нед .
Б р нш ден, сөйлеу қаб лет не, өз н ң психикалық және физиологиялық
механиз м не орай, көпш л кт ң б рге қосылып айтатын сөз - хормен сөйлеу
және қарапайым түрде қайталау болып отыратын- жаңғырық сөз болып
бөл нед . Осы нег зде сөздер атауы сөздер мен коммуникативт
сөйлеу болып
та бөл нед . Ал сөйлеуд ң жоспарлы түрде мақсат-м ндеттерд көздейт н түр
бағдарлы сөйлеу дел нед . Бұл орайда, сөздер үнем бағдарлы түрде активт
сөйлеу мен сөйлеуд ң құрылысын талап етет н реактивт сөйлеу болп
ж ктелед . Сондай-ақ, сөйлеуд ң тағы б р түр қосалқы сөз деп аталады. Сөй-
леуд ң қосалқы түр сөйлеуд ң қалыпты құрылысын қатаң талап етпесе де,
өзд г нен сөйлеу түр болып саналады. Қосалқысөйлеуге, мәселен, жазба
текетерд оқу жатады.
СӨЙЛЕУ-ТІЛ- ӘРЕКЕТ
5
Сөйлеуд ң адамдар әрекет нде жетекш қызмет
атқаратын түр - коммуникативт сөйлеу. Ол
күндел кт қарым-қатынас барысында кең нен
қолданылады.Сөйлеуд ң бұл түр : монологтық
сөйлеу дара адамның сөйлеу , диалогтық сөйлеу
ек не б рнеше адамның сөйлесу, әңг мелесу ,
үнс з
штей сөйлеу,
жазба сөзболыпа төрт топқа бөл нед . Сөйлеуд ң
бұл салаларының әрқайсысының өз нд к
ерекшел ктер бар.
Сөйлеу
әрекет
н
топтастырып
ажыратуда ерекше маңызы бар жайт-
сөйлеуд ң ерк н болуы. Бұл сөйлеуд
топтастырып бөлудег үш нш
нег з
болып сангалады. Ал төрт нш нег з
бойынша сөйлеу сыртқы және шк
белг лер не орай ж ктелед . Осы нег зге
сүйене отырып,
сөйлеуд сыртқы сөз-
дауыстап ест рт п сөйлеу және штей
сөйлеу (үнс з сөйлеу) деп ек топқа
бөлем з.