Монография «Елтаным баспасы»



Pdf көрінісі
бет126/162
Дата10.12.2023
өлшемі14,19 Mb.
#136035
түріМонография
1   ...   122   123   124   125   126   127   128   129   ...   162
Байланысты:
Монография «Елтаным баспасы»

қыз қуу
 ↓ 
î
ұлттық ойын; 
î
алып қашқан қызды соңынан қуу;
хан көтеру
↓ 
î
хан сайлау;
î
кісіні құрметтеу сыйлау;
î
Соматикалық фразеологизмдер:
басынан сипау 

î
еркелету, ұнату; 
î
аяу, мүсіркеу;
î
мақтау (кейде кекесін мағынада жұмсалады);
тіл біту

î
адамша сөйлеу;
î
кенеттен сөйлеп кету; 
î
тілі шығу (ұнатпау мағынасында) 


190
ü
Діни ұғымды білдіретін тіркестер:
дұғасы жібермеу

î
тілеген тілектің қабыл болуы; 
î
ниет еткен дұғадан мерт болу; 
қыл көпір

î
о дүниедегі қиямет-қайым;
î
қиын сəттің тууы; 
ü
Диалектілік фразеологизмдер:
жол жүру

î
сапар шегу;
î
пара беру (Қытай қазақтары тілінде);
ауыздап жіберу

î
дауыстап жіберу (қарақалпақ); 
î
əн салып жіберу (Манғыстау);
ü
Зоонимді тіркестер:
ордалы жылан

î
жылан ордасы; 
î
ұйымдасқан қылмыстық топ;
ақ сұңқар құс

î
қыран құс; 
î
ер-азамат (баламасы);
ü
Өлшем ұғымындары: 
арасы алыстау

î
жер мойны қашық болу; 
î
тату адамдардың араларының алыстауы;
есік пен төрдей

 
î
жақын, бір аттам жер; 
î
бір нəрсенің келіскен əрі ұзын көрінуі;
Қазақ фразеологиясындағы көпмағыналық құбылысы қоғамның түрлі 
даму үрдістеріне байланысты болса да, ұлттық ұғымға жақын, халық са-
насында əбден қалыптасқан түсініктермен үйлесім табуы керек. Əдетте 
фразеологизмдер оқиға, құбылысты жан-жақты сипаттап, бейнелеуі-


191
мен прагматикалық салмағымен ерекшеленеді. Бұл ретте көпмағыналы 
фразеологизмдердің семалық варианттарында үнемі толығу, тереңдеу 
байқалады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   122   123   124   125   126   127   128   129   ...   162




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет