52
бӛледi. Бҧл бӛлiктер адамдардың ҥш тҥрлi саяси бағдарларымен байланысты: 1)
билiк
қҧрылымына байланысты; 2) қоғамның басқа мҥшелерiне
қатынасына қарай; 3) ӛзiнiң саяси
белсендiлi-гiне қатынасына қарай.
1 Билiк қҧрылымына қатынас ӛзiне екi тҥрдi: саяси тәртiпке
қатынасты және билiктiк
шығыс пен кiрiске қатынасты
қамтиды. Тәртiптiк бағдар индивидтiң билiк қҧрылымының
қызметiн бағалауын, қабылдаған шешiмдерге /шығысқа/ олардың қатынасын бiлдiредi.
2
Индивидтiң басқаларға қатынасын жағынан саяси жҥйеге бағдары ҥш тҥрдi қамтиды:
саяси етенелесу,
саяси сенiм, «ойын ережесi».
Саяси етенелесу
индивидтiң саяси жҥйенi
мойындауы, оған деген жауапкершiлiгi мен мiндеткерлiгi.
Саяси сенiм
индивидтiң
басқалармен азаматтық ӛмiрде ашық, бiрге, тӛзiмдi ӛзара қатынасын бiлдiредi.
«Ойын
ережесі»
индивидтiң тҥсiнiп азаматтық ӛмiрде бағынуы тиiс ережелерiн қамтиды.
3 Саяси белсендiлiк ӛзiне
екi тҥрдi
қамтиды: саяси кәсiбилiк және саяси мәндiлiк. Саяси
кәсiбилiк индивидтiң қоғамның саяси ӛмiрiне
жиi араласуын, саяси ресурстарды пайдалану
мҥмкiндiгiн бiлдiредi. Ал, саяси мәндiлiк – индивидтiң ӛзiнiң
саяси процеске ықпал ету
мҥмкiндiгiн сезiну.
Әр елдегi саяси мәдениет туралы бiлу ҥшiн мiндеттi тҥрде оның қҧрылымын ажыратып
алуымыз керек.
а) Саяси сана саласында саяси мәдениет мыналарды қамтиды:
субъектiнiң саяси ӛмiрге қызығушылық денгейi (қызығушылық жоғары, орта, тӛмен
болуы)
субъектiнiң
саяси санасының даму денгейi
жалпы саяси жҥйеге, оның жекелеген институттарына, олардың рәмiздерiне қатынас;
саяси процестiң басқа қатысушыларына қатынас (қолдау немесе қарсылық)
саяси акцияларға
қатысуға даяр болу денгейi
«саяси ойын ережесiн» бiлу денгейi (мҥмкiн және мҥмкiн емес жағдайлар)
саяси және саяси-идеологиялық ӛзiн-ӛзi етенелестiру сипаты
саяси тiлі;
Достарыңызбен бөлісу: