Садыћов Т. С., т б. Дљниежљзi тарихы
ЅТР-дiѓ алѕашћы толћыны
жүктеу/скачать 14,18 Mb. Pdf көрінісі
|
дүниежүзі тарихы 11
| ЅТР-дiѓ алѕашћы толћыны 40—50-жылдардыѓ соѓына сќйкес
келдi. Электрондыћ технология дами бастады, ол =ндiрiстiѓ сипатын принциптi тљрде =згертiп, еѓбек =нiмдiлiгiн кљрт арттырды. Электрон- дыћ технологияныѓ негiзi — транзистор 1947 жылы АЋШ-та ойлап шыѕарылды, бiраћ оны бiрiншi болып алуан тљрлi аппаратурада 1952 жылы жапондар ћолданды. 1957 жылы =нертабыс — микросхемалары бџѕан дейiн ауыр жќне ыѓѕайсыз љлкен болып ћолдануѕа ћиын тиген компьютерлердiѓ жаѓа тобы жасалды. Авиоѕарыштыћ, радиотеле- визия, техникалыћ-робот жќне басћа да ћџралдар жасалып, ѕылымды ћолдануда, еѓбек пен энергияны љнемдеуде к=п жаѓалыћтар ашылды. Ѕарыштыћ дќуiрдiѓ басталуы ЅТР-дiѓ нышаны болды. 1957 жылы КСРО-да дљниежљзiндегi тџѓѕыш жасанды Жер серiгi џшырылды. 1961 жылы ѕарышћа алѕаш рет адам џшырылды, ол КСРО азаматы Ю.А.Гагарин болды. Электрондыћ технология саласындаѕы жетiстiктер роботтарды — тапсырылѕан iстердi автоматты тљрде орындауѕа ћабiлеттi мќшинелер жасауѕа к=шуге мљмкiндiк туѕызды. Биотехно- логия мен атомдыћ энергетика дамытыла бастады. Ѕылыми-техника- лыћ прогресс жќне ЅТР ѕылымда бџрын болмаѕан жаѓалыћтар ашуѕа ћолайлы мљмкiндiктер туѕызды. 70-жылдардыѓ екiншi жартысында мини-процессорлар пайда болуына байланысты ЅТР-дiѓ жаѓа толћыны басталды, ол «аћпарат- тыћ немесе телекоммуникациялыћ революция» деп аталды. Оныѓ нќти- жесiнде электрондыћ-есептеу мќшинелерi кеѓ к=лемде пайдаланыл- ды, экономиканы аћпараттандыру мен компьютерлендiру, электрон- дыћ роботтарды енгiзу, баѕдарлама арћылы басћарылатын станок- 6 тарды ћолдану, аћпаратты жинастырып =ѓдеу жќне саћтау орталыћ- тарын ћџру, интегралдыћ сызбаларды енгiзу џлѕайды. неркќсiптi автоматтандыру деѓгейi кљрт к=терiлiп, тџтас =неркќсiп-автоматтар пайда болды. Ѕылым мен техниканыѓ басћа салаларында да жаѓалыћтар ашылды, гендiк инженерияныѓ практикалыћ ќдiстерiн белгiлеу, жасанды интеллектi элементтерiн ашу, медицинадаѕы табыстар еѓ љздiк жетiстiк болды. Ѕылым ашћан жаѓалыћтар мен оны =неркќсiпте пайдалану арасындаѕы алшаћтыћ барѕан сайын азая бастады. Еѓбек =нiмдiлiгiнiѓ едќуiр артуы автоматтандыру жќне роботтан- дыру iсiмен џштастырылып, ол материалдыћ =ндiрiс саласындаѕы жџмысшы кљшiнiѓ к=п б=лiгiн басћа салаларѕа аударуѕа мљмкiндiк бердi. Жаѓа технологиялар еѓбек сипатыныѓ =згеруiне алып келдi. Жеке ћызметкер белгiлi бiр дќрежеде =ндiрiстiк процестiѓ тiкелей ћатысушысы болудан г=рi онымен бiр ћатарѕа ћосылып, баћылаушы жќне реттеушi болып алды. Ѕылыми-техникалыћ революция жетiстiктерiн пайдалану ауыл- шаруашылыћ =ндiрiсiнiѓ сипатын тљпкiлiктi =згерттi. Бџл ћџбылыс «жасыл революция» деп аталды. Ол мол =нiмдi дќндi даћылдар мен тыѓайтћыштарды ћолдану негiзiнде агротехниканыѓ озыћ ќдiстерiн енгiзу деген маѕынаны бередi. Ћарыштап дамыѕан молекулалыћ биология таѕам =нiмдерiнiѓ жетiспеушiлiгiн жоюдыѓ жаѓа мљмкiндiк- терi мен жолдарын ашћан жаѓа дќндi даћылдар сорттарын ойлап табуѕа мљмкiндiк бердi. Химия ѕылымыныѓ жетiстiктерi алдын ала жобаланѕан жаѓа =нiмдер =ндiру iсiне к=шуге к=мектестi. «Жасыл революция» дќндi даћылдардыѓ шыѕымдылыѕын арттыратын =нiмдi сорттарын =сiрiп шыѕарудаѕы халыћаралыћ ынтымаћтастыћтыѓ нќтижесi болды. Ѕылыми-техникалыћ жетiстiктер негiзiнде =неркќсiп пен ауыл шаруашылыѕын жаѓѕырту љдерiсi индустриялыћ ћызметтер секторы жеткiлiктi дамыѕан ћазiргi заманѕа лайыћ экономиканы =мiрге енгiздi. жүктеу/скачать 14,18 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|