11
5
мал баққан халыққа етене таныс жағдай. Тұрақты қолданыста бар тіркес
енді
Қойшы көп болса, арам өледі
деген мақалдың тууына себепкер
болады. Осындай модельде жасалған:
Ағын су → Ағын суда арамдық жоқ;
Əдет болу → Əдет əдет емес, жөн əдет;
Туған жер → Туған жерге туың тік;
Бадырақ көз → Ақымақ басқа бадырақ көз бітеді;
Келтірілген мысалдарда фразеологизмдер мен мақал-мəтелдердің
бір тамырдан тараған, діңі ортақ бірі – жапырағы, бірі – гүлі іспет-
тес тұтас дүние екендігін байқауға болады. Бұл мақал-мəтелдер мен
фразеологизмдердің өзара мағыналық байланысын көрсетеді.
Мысалы:
Ауз
ымен орақ ору, біреуге ор қазба
деген фразеологизмдердің
мағыналары дами келе, қосымша ой, ситуацияны меңзейтін мақалға
айналған:
Ауз
ымен орақ ору
↔
Аузымен орақ орғанның белі ауырмайды
Біреуге ор қазба
↔
Біреуге ор қазба, өзің түсесің
Сақалын сату
↔
Сақалын сатқан кəреден еңбегін
сатқан бала артық
Тілінен бал таму
↔
Бал тамған тілден у да тамады
Басына түсу
↔
Басқа түссе баспақшыл
Ауыз жаппау
↔
Əншейінде ауыз жаппас, той дегенде
Достарыңызбен бөлісу: 
