Қүрылысы. Мишыктың кыртысында үш кабатты айырады: сырткы -
молекулярлык (.stra/ww
moleculare), ортанғы —
Пуркинье жасушаларының (алмұрт
тәрізді нейрондардың,
stratum Purkinjense ) және ішкі —
түйіршікті (stratum granulosum). Пуркинье жасушаларынын кабатында пішіні алмұрт тәрізді ней-
рондар аныкталады. Ересек адамның мишығында Пуркинье жасушаларынын
орташа саны 30,5 х Ю6 болып келеді. Пуркинье жасушаларынын аксондары
олардын денелерінін негізінен шығып, түйіршікті кабат аркылы ак затка өтеді
де, мишык ядроларынын және латералды вестибулярлык ядроның нейронда-
рында синапстармен аякталады.
Алмұрт тәрізді нейрондар тек бір
ірі (70 х 35 мкм) денесінен молекуляр_>
1 1 .4 -сур е т. Мишықтың құрылысы (күмістің нитратын сіңіру): I — микро фотография: а — молекулярлық қабат; б — ганглионарлық қабат (алмурттәрізді нейрондар қабаты); в — түйіршікті қабат; 1 — алмұрттәрізді нейрондардың денесі; 2 — алмурттәріздінейрондардың дендриттерінің тармақтары кабат кұрап орналасады. Олардын
ык кабатка 2—3 дендрит көтеріліп,
катты тармактала отырып, бүкіл
молекулярлык кабатка жайылады.
Дендриттерді орасан көп
тікенектер жауып тұрады. Дендриттердің барлык
тармактары тек бір ғана жазыктыкта,
катпарлардың бағытына перпенди-
кулярлы, орналасады, сондыктан
көлденен және бойлай кесінділер-
де алмұрт тәрізді нейрондардын
дендриттерінің пішіндері әр түр-
лі болып көрінеді. Пуркинье жасу
шаларынын үлесіне мишык ядро
ларынын нейрондарындағы синап-
стардың 73% дейін көлемі тиеді.
Алмұрт
тәрізді
нейрондардын
араларында
нейрондардын
тағы
бірнеше
түрі
анықталады
шырағдан-жасуша және
Гольджи
жасушасының бір түрі — Пенза
нейрондары. Шырағдан-жасушалар
тежеуіш ГАМК-ергиялық интерней-
рондардың бір түріне жатады, олар
Пуркинье жасушаларынын денд-
риттеріне өздерінің ыкпалын жа-
сайды, ал Пенза жасушасы жасуша-
түйіршіктерге
эсер
етеді.
Пур
кинье
жасушаларында
бірнеше
мамандандырылған нейрохимиялык
заттар болады. Оларда кальбиндин,
ГАМҚ және NO-синтаза анык-
талған.
