Оқулық жалпы орта білім беру деңгейінің жаңартылған мазмұндағы
жүктеу/скачать 6,55 Mb. Pdf көрінісі
|
810-002-001к-19 КазЛитра 10 каз УЧЕБНИК ОГН
- Бұл бет үшін навигация:
- Лирикалықкейіпкер Ли ри ка лы кей іп кер
| Лирика
Ли ри ка – ( гр. lyra – ежел гі грек тер үні не қо сы лып ән сал ған му зы ка ас- пабы) – әде би ет тің Аристотель за ма ны нан бері ке ле жат қан дәс түр лі үш те гі нің бі рі, шын дық ты адам ның ішкі кө ңіл күйі не бө леп, ойы мен се зі мі не ас тас ты ра су рет тей тін те рең психоло гия лық шы ғар ма лар дың тү рі. «Лира» – грек ше му- зы ка лық ас пап тың атауы. Лира ға қо сып ай та тын өлең ді «ли ри ка» деп ата ған. Ли ри ка – ақын ның се зі мін, кө ңіл күй ін, қуа ны шы мен сүй інішін, ар ма нын, өмір ге де ген көзқа ра сын, іш кі тол ғаны сын, дү ни ета ны мын сыр ғып шер те тін өлең, әде би ет тегінің бір тү рі. Ли ри ка лық шы ғар ма өлең мен жа зы ла ды, он да автор дың не ме се кей іп кер дің дү ние ге көзқа ра сы оның се зі мін, нақты ой ын, кө ңіл күй ін су рет теу, әсер леп бей не леу арқы лы көр се ті ле ді. Ли ри ка лық шы ғар ма лар та қы ры бы на, маз мұ ны на қа рай: сая си-аза- мат ты ли ри ка (та қы ры бы да, маз мұ ны да әлеу мет тік мә ні зор ірі мә се ле- лер ді сөз ете ді); ма хаб бат ли ри ка сы (сүй іс пен ші лік, ма хаб бат ту ра лы, кей де қуа ныш ты, кей де қай ғы лы бо луы мүм кін); фи лософия лы ли ри ка (ақын ли ри- ка лық өле ңін фи лософия лық те рең маз мұнға құ ра ды); та би ат ли ри ка сы ( әр алу ан та би ғат құ бы лыс та рын жыр лау ға ар нал ған) бо лып бө лі не ді. Ли ри ка лық өлең дер дің маз мұ ны да, тү рі де, олар да бай қа ла тын кө ңіл күй ле рі де ақын ның өмір ге көзқа ра сы на бай ла ныс ты. Лирикалықкейіпкер Ли ри ка лы кей іп кер – поэзия лық шы ғар ма лар да ғы адам бей не сі. Ли ри- ка лық ту ын ды лар дың бас қа һар ма ны – ақын ның өзі. Сон дық тан ақын ның өзі ли ри ка лық кей іп кер бо лады. Лири ка лық кей іп кер дің ой-се зі мі, тағ ды ры өз за ма нын да сурет тел се, соғұр лым ол типтік қа си ет те рі мол, сом дап жа сал ған ірі тұл ға ға ай на лып, дәу ір дің көр нек ті өкі лі бо лып шығады. Ақын өлең ді өз аты- нан айт қан да ли ри ка лық кей іп кер дің бей не сі жаса ла ды. Се бе бі ол ақын ның өз бей не сі – жи нақ тал ған ли ри ка лық кейіп кер дің бей не сі бо лып шы ға ды. Ақын қо ғам өмі рі, заман, адам ту ра лы тол ған ған да, өзін «мен», «біз» дей оты рып, сол ор та ның ада мы, бел гі лі бір ұр пақ буы ны ның өкілі ре тін де се зі не ді. жүктеу/скачать 6,55 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|