151
Ли ри ка лық поэзия ның осы ерек ше лік те рі Абай өлең де рін де то лық кө рі не-
ді. Абай ли ри ка сы нан ақын ның кө ңіл күйін, жан дү ние сін, тол ға ны сын се зі ніп
қа на қой май мыз, сол арқылы қа зақ қо ға мы на, жал пы адам ба ла сы на тән си пат-
тар ды, дәу ір, за ман кел бе тін та ны та тын қа си ет-бел гі лер ді де молы нан та бамыз.
Метафоранемесеауыстыру
Метафора
не ме се
ау ыс ты ру
– сөз мә нін өң деп, өз гер тіп айту. Су рет те ліп
отыр ған зат ты не құ бы лыс ты ай қын дай, ажар лан ды ра түсу үшін олар ды өз де-
рі не ұқ сас өз ге зат қа не құ бы лысқа ба лау, сөй тіп ма ғы на сын үс теу, маз мұ нын
те рең де тіп, әсе рін кү шейту.
Метафора ның жа са лу жол да ры:
1. Бір нәр се ні жал ғау сыз, жұрнақ сыз екін ші нәр се ге ба лау, са лыс ты ру, ұқ сату
ар қы лы жа са ла ды. Мы са лы:
Гима лай – көк ті кін ді гі,
Гима лай – жер ді тн ді гі.
(І.Жан с гі ров)
2
. -мын, -мін, -бын, -бін, -пын, -пін, -сын
тә різ ді жік тік жал ғау ла ры ар қы лы
жү зе ге аса ды. Мы са лы:
Мен жа ра лы
жол ба рыспын.
3.
еді, едім, еді, екен, ем
си яқ ты кө мек ші етіс тік тер дің кө ме гі мен ту ын-
дай ды. Мы са лы:
Сен жа ра лы жол ба рыс е, мен киік ті ла ы ем.
4.
бей не, те, се кіл ді
сөз дер ар қы лы жа са ла ды. Мы са лы:
ай ы бо лар шер-
мен те, а ра кө і лім жер мен те (Абай).
Мифтуралытүсінік
Миф
– кө не аңыз, әң гі ме. Миф та би ғат құ бы лыс та рын, адам не қо ғам өмі-
рі нің сан алу ан сы рын қи ял-ға жай ып оқи ға ға ай нал ды ра бей не лей ді. Мифтік
шы ғар ма лар дың негі зін де ал ғаш қы қау ым адам да ры ның дү ние ні, жа ра ты-
лысты қабыл дау ерек ше лік те рі жа тыр. Миф ха лық тар дың бә рін де бар, бі рақ
ең ал ғаш Грекия мен Римде пай да бол ған. Түр кі халық та рын да Көкбө рі, Ұмай
ана, Ке лін шектау, Қор қыт ата, Қо жа на сыр, Ал дар кө се т.б. ту ра лы мифтер бар.
Достарыңызбен бөлісу: 
