25
Үйдеорында
Өзің қан дай жа ғым сыз қы лық тар дан арыл ғың ке ле ді?
Са на ма лап жа-
зып, се бе бін көр сет.
Әдебиеттеориясы
Сатира
– қо ғам дық дерт пен қа сі рет ті ке ле меж ете оты рып, әш ке ре
лей тін өлең, әң гі ме,
фельетон,
эпиг рам ма, ро ман т.б. тү рін де
жа зыл ған
әде би шы ғар ма. Абай бұл жанр да «Бо лыс бол дым, мі не ки», «Мәз бо ла ды
бо лы сың», «Са быр сыз, ар сыз, ерін шек», «Бойы бұл ғаң», «Мен сін беу ші ем
на дан ды, «Адас қан ның ал ды – жөн, ар ты – соқ пақ», «Кө зі нен бас қа ойы
жоқ», «Бай сей іл ді», «Бай лар жүр жи ған ма лын қор ға ла тып» т.б.
де ген
сы қақ өлең дер жаз ған. Бі реу ді қал жың қыл ған, мыс қыл, ма зақ, күл кі ара
лас «Кү лем бай ға», «Көк бай ға», «Қа ра қа тын ға», «Ға би дол ла ға», «Ра хым
шал ға», «Күй іс бай ға», «Дүй сен құл ға», «Ра зақ қа», «Ма сақ бай ға», «Кө жек
бай ға» си яқ ты эпиг рам ма ла ры да бар. Бі реу ге ар найы қа ра ты ла ай тыл ған
бұл әзіл өлең де рі нің көп ші лі гі оның жас тық ке зін та ны та ды. Сон дайақ
И.А.Кры лов тан ау дар ған мы сал өлең де рі де – са ти ра жан ры на қо сыл ған
қо мақ ты үлес.
«Қазақәдебитілініңсөздігі»
Са ти ра ның мін де ті күл ді ру ме? Өз жа уа бың да «Са быр сыз, ар сыз,
ерін шек» өле ңі нен мы сал дар пай да лан.
Міне,қызық!
«Са быр сыз, ар сыз, ерін шек» өле ңін де гі кей бір сөз дер 1977 жыл ғы жи нақ та қа те
ба сыл ған. Мы са лы, «ыр ғып тү сем» де ген «қар ғып тү сем» бо лып, ал «пы сық де ген
ант шық ты» «пы сық де ген ат шық ты» деп қа те жа зыл ған. Кей ін бұл қа те лер 1909
жыл ғы ба сыл ған нұс қа бой ын ша тү зе тіл ді.
Достарыңызбен бөлісу: