Халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары



Pdf көрінісі
бет94/204
Дата24.09.2024
өлшемі9,29 Mb.
#145421
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   204
Байланысты:
qazirgi zamangy bilim juiesi tendensialar innovasialar tehnologialar 2024


частью учебного процесса и имеет свои особенности. Он включает в себя анализ 
географических данных, определение образовательных целей, выбор методов обучения, 
разработку учебных материалов и оценку эффективности обучения в географическом 
контексте. Разработка технологии проектирования на уроке географии, создание 
интерактивных карт, использование геоинформационных систем для обучения и 
исследований, адаптация среды обучения к различным стилям обучения и личностным 
особенностям ученика-географа. 
Ключевые слова: 
стратегии, стили, интерактивные 
The article design technology includes various methods, approaches and tools used to create 
effective educational programs and materials. It includes analyzing student needs, defining learning 
objectives, selecting appropriate learning methods and strategies, developing learning materials, and 
evaluating learning outcomes. The project technology also consists in creating an interactive and 
stimulating educational environment, taking into account different learning styles and individual 
characteristics of students. 
Keywords: 
strategy ,style, interactivity 
Қазіргі уақытта Қазақстанда білім берудің өзіндік жоспары, ұлттық үлгісі 
қалыптасуда. Осыған орай, оқушының тұлғалық дамуына бағытталған жаңа 
оқыту технологиялары пайда болуда. Технология сонымен қатар әр оқушының 
жеке қажеттіліктеріне бейімделген жеке оқытуға мүмкіндік береді. 
Технологияны пайдалану географиялық процестер мен құбылыстарды түсінуді 
жақсартатын модельдеу мен визуализация жасауға мүмкіндік береді. Оқыту 
технологияларын білім беруде қолдану географиялық жағдайда кең 
мүмкіндіктер ашады. Соның бірі жобалау технологиясы Жобалау технологиясы 
ХІХ ғасырдың 2-ші жартысында АҚШ ауылшаруашылығы мектептерінде пайда 
болған. Оның негізін қалаған психолог, педагог, философ Джон Дьюи. Дьюидің 
ілімін жалғастырушы профессор Уильям Херд Килпатриктің ойынша, 
балаларды өз жұмысының жемісін көруге ынталандыру арқылы үлкен өмірге 
дайындау – бұл технологияның негізі. 


257 
Жобалау технологиясының негізгі мақсаты оқушылардың қызығушылық 
ынтасын дамыту, өз бетімен жұмыстарын жүргізу арқылы білімін жетілдіру 
және ойлау қабілетін жақсарту. Бүгінгі таңда мектепте оқушы жұмысының 
ерекше түрі – жобалық іс-әрекет арқылы жобалық ойлауды дамытуға барлық 
мүмкіндік бар. Жобалық іс-әрекет мұғалім мен оқушының ынтымақтастығына, 
шығармашылық қабілеттерін дамытуға бағытталған, ол өмір бойы білім беру 
процесінде бағалаудың бір түрі болып табылады және оқушылардың кәсіби 
маңызды дағдыларын ерте қалыптастыруға мүмкіндік береді. Жобалық іс- 
әрекет мұғалім мен оқушының ынтымақтастығына, шығармашылық 
қабілеттерін дамытуға бағытталған, ол өмір бойы білім беру процесінде 
бағалаудың бір түрі болып табылады және оқушылардың кәсіби маңызды 
дағдыларын ерте қалыптастыруға мүмкіндік береді. Жоба технологиясы мектеп 
оқушыларының жеке тұлғасын, олардың дербестігін, шығармашылығын 
дамытуға бағытталған. 
Жобалау-бағдарлы оқыту технологиясының әдістері проблемалық әдіс, 
іздеу, коммуникативтік, зерттеу, рефлексивті және презентативті сияқты 
әртүрлі әдістердің жиынтығын қамтиды. Бүгінгі таңда жобалау-әртүрлі 
салаларда қолданылатын зияткерлік қызметтің ең көп таралған түрі. 
«Жоба» латын тілінен аударғанда «алға тасталған» дегенді білдіреді, ал 
қазіргі түсінікте жоба – бұл қандай да бір қызмет түрінің немесе объектінің 
прототипі. Жобалау технологиясы теорияның және тәжіриберің байланысын 
қамтамасыз етеді. Бұл ретте жобалық оқыту тек қана дайындық процесін ғана 
емес, сонымен қатар оқушының қызметінің соңғы нәтижесін бағалауға 
мүмкіндік береді 
[1]

Жобалық технологиялардың келесі ерекшеліктері 
1.
Маңызды мәселе – ақпараттық, зерттеу, практикалық (себебі мәселе 
нақты себеппен немесе әрекетке итермелейді) 
2.
Жобаның ерекшелігі-ақпаратты іздеу ғана емес, шығармашылық (яғни 
шығармашылық және зерттеу қызметі) 
3.
Студент үшін жобаның нақты практикалық мақсаты болуы тиіс, ол 
таңдалған проблеманы шешуге бағытталуы тиіс. 
Жобалық оқытудың кейбір артықшылықтары: 

жоба бойынша жұмыс барысында студенттің шығармашылық және 
сыни ойлауы дамиды; 

жобалық оқыту кезінде оқытушының рөлі толығымен өзгереді, өйткені 
білім мен тәжірибені ынтымақтастыққа, оның танымдық іс-әрекеті бағытында 
студентке көмек көрсету кезінде оның басым рөлінен ауысу жүреді; 

жобамен жұмыс зерттеу қызметінің элементтерімен байланысты 
(мәселені анықтау, бақылау, ақпарат жинау, талдау, гипотезалар құру, қорыту, 
қорытындылар); 

жобамен жұмыс барысында студенттің менеджерлік біліктері 
қалыптасады (жобалау, шешім қабылдау, өз идеяларын генерациялау, өзіндік 
менеджмент негіздерін меңгеру) 

жобалық оқыту студенттердің өзін-өзі бағалауға, таңдау жасай білуге 
және осы таңдаудың салдарын бағалауға қабілетін қалыптастыруды көздейді. 


258 
Жобалық оқыту технологиясын пайдалану білім алушының–жоба 
жұмысын орындау арқылы өздігінен шешім жасауға үйренеді, жобаның 
орындау логикасын анықтайды. Cтуденттің білім деңгейін дамытуға 
көмектеседі. Жалпы, жобалық-бағытталған оқыту оқушының оқуға деген 
ынтасын арттыруға, креативті ойлауды дамытуға және өз пікірін білдіру, 
қорғау, негіздеу, зерттеу және шығармашылық қабілеттерін қалыптастыруға 
мүмкіндік береді 
[2, 36-40 б].
География 
саласындағы 
технологияның 
жетістіктері 
кеңістіктік 
мәліметтерді жобалау және талдау үшін көптеген мүмкіндіктер ашуда. Бұған 
географиялық ақпараттық жүйелерді (ГАЖ) пайдалану, қашықтықтан зондтау, 
машиналық оқыту мен жасанды интеллект арқылы деректерді талдау және 
географиялық ақпаратпен жұмыс істеуге арналған арнайы қосымшаларды әзірлеу 
кіреді. Мұндай технологиялар қоршаған ортадағы өзгерістерді дәлірек 
модельдеуге және болжауға, аумақтық ресурстарды басқаруға және экологиялық 
мәселелерді, қала құрылысын, көлікті және кеңістіктік деректерге қатысты басқа 
аспектілерді шешуге мүмкіндік береді. Кейбір платформаларды пайдаланып және 
карталарды жасау үшін географиялық ақпараттық жүйелерді (ГАЖ) пайдалану, 
аумақ туралы ақпаратты алу үшін қашықтықтан зондтауды пайдалану және 
географиялық жүйелердегі өзгерістерді болжау үшін компьютерлік модельдеуді 
пайдалану кіреді. Дамудың тағы бір маңызды бағыты географиялық мәліметтердің 
үлкен көлемін өңдеу және талдау үшін жасанды интеллект пен машиналық 
оқытуды пайдалану болып табылады. География саласындағы жобалау 
технологияларының даму мүмкіндіктер береді олар: 
Географияны оқытуда белсенділікке негізделген әдісті енгізу. 
Географияны оқу сағаттарын қысқарту мәселесін шешу. 
Мектеп оқушыларының ақпараттық құзыреттілігін қалыптастыру. 
Оқушылардың географиялық болжау әдістерін меңгеруі. 
Мектеп оқушыларының қоғамдық емтихандарға қатысуы. 
Міне, кейбір бағыттар Географиялық ақпараттық жүйелер (ГАЖ) 
Кеңістіктік деректерді талдау бағдарламалық жасақтамасын әзірлеу климаттың 
өзгеруі, ресурстарды бөлу және жерді басқару сияқты географиялық 
құбылыстарды дәлірек модельдеуге және болжауға мүмкіндік береді. 
Виртуалды және кеңейтілген шындық: географияда VR және AR қолдану 
географиялық объектілер мен құбылыстарды зерттеуге, сондай-ақ оқуға және 
жұртшылыққа қатысуға арналған иммерсивті орталарды құруға мүмкіндік 
береді. Жерді қашықтықтан зондтау: Дрондардың, спутниктердің және басқа 
қашықтықтан зондтау технологияларының дамуымен қоршаған ортаның 
өзгеруін бақылау және ресурстарды басқару үшін пайдалы жер беті туралы 
егжей-тегжейлі ақпарат алуға мүмкіндік бар. Географиялық деректердің үлкен 
көлемін талдау үрдістерді анықтауға, оқиғаларды болжауға және қала 
жоспарлаудан қоршаған ортаны бақылауға дейінгі салалардағы процестерді 
оңтайландыруға көмектеседі Машиналық оқыту және жасанды интеллект: бұл 
технологияларды географияда қолдану деректерді талдау процестерін 
автоматтандыруға, шешім қабылдауды оңтайландыруға және тұрақты даму 
үшін шешімдерді қолдаудың интеллектуалды жүйелерін жасауға көмектеседі. 


259 
Бұл технологиялар географиялық деректерді талдау және түсіну әдісімізді 
жақсартып қана қоймайды, сонымен қатар географиялық білімді әртүрлі 
салаларда, соның ішінде қала құрылысы, экология, туризм, ауыл шаруашылығы 
және гуманитарлық ғылымдарда қолдану мүмкіндігін кеңейтеді. 
География сабағында оқушының жобалық іс-әрекетінің технологиясы 
тұлғаның көптеген құрамдас бөліктерінің: шығармашылық іс-әрекеттегі 
тәжірибесінің, ұтымды ойлау стилінің, қоршаған әлем туралы эмоционалдық, 
теориялық және практикалық білімінің дамуына кең мүмкіндіктер жасайды. 
Оқушылардан болсын немесе оқытушы тарапынан болсын практикалық 
маңызы бар бір жоба (проект) ұсынылуы тиіс. Жобаға қатысушылар оқыту түрі, 
міндеттерді атқару туралы өзара келіседі. Оқушылар алған білімдерін 
танымдық және практикалық міндеттерді шешуге пайдаланады. Жеткіліксіз 
білімді әртүрлі ақпарат көздерінен өз бетінше оқып үйренеді.Оқушылар 
ұжымда жұмыс істеп үйренеді. Зерттеу біліктерін (проблеманы анықтау, 
ақпарат жинау, бақылау, тәжірибе жүргізу, талдау, жорамал жасау, 
қорытындылау) меңгереді. Оқушылардың жүйелі ойлауы дамиды 
[3, 50-54 б]

Қорытындылай келе, жобалау оқыту технологиясын қолданудағы негізгі 
мақсат оқушылардың қызығушылық ынтасын дамыту, өз бетімен жұмыстарын 
жүргізу арқылы білімдерін жетілдіру, ақпараттық бағдарлау біліктілігін 
қалыптастыру және сыни тұрғыдан ойлау қабілетін арттыру арқылы оқушыны 
болашақта әр түрлі жағдаяттарда, әр түрлі қоғамдық ортада өзін өзі көрсете 
білуге бейімдеу. 
Жобалау технологиясы негізінде- білім алушылардың жұппен немесе 
топпен бірігіп дайындайтын шығармашылық жұмыстары алға қарай дами 
түседі. Сондай-ақ жобалық оқыту технологиясы жастардың ізденуіне үлкен 
мүмкіндік ашып, болашақта маңызды шешімдер қабылдап, үлкен қадамдарға 
баруына септігі тигізеді. Қорыта айтқанда, жаңа оқыту технологиялардың 
көмегімен білім алушылардың білімін жетілдіру мен оқу сапасын арттыруға, 
оқушылар мен студенттердің дайын өнімді қабылдайтыны ғана емес, өз бетімен 
ізденіп, дербес іс-әрекет жасай алатын тұлға ретінде қарау – жоғарыда аталған 
технологиялардың негізі болып табылады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   204




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет