тар ғана емес, жалпы кы лмыстар да қарастырылды.
і' Сол кездегі қазақтарды ж асаған қылмыстары үшін қы лм ы сты қ-ж аза-
Лау өрекеттерінің едәуір бөлігі 1845 жылғы Қ ы лм ы сты қ ж ән е түзету жа-
залары
туралы ереж енің құзы ретіне жатқы зылды.
1867 жылғы ереже бойынша патш алы қ заң шығаруш ы мыналар осы н-
дай өрекеттер болып табылады деп белгіледі: карақш ы лы қ, тонауш ы лық,
бүған барымта қосылмайды . К өпестердің керуендеріне шабуыл ж асау,
баска иеліктерге кашып кету, өрт салу, жалған ақш а дайындау ж әне алып
ЖҮРУ, мүлікті үрлау, ал 1868 жылғы ереже бойы нш а бұл тізім ж оғары да
ІТйЛҒандарына қоса, кісі өлтіруш ілік (бұл арада қазақты ң қазақты өлтіруі
Ійтылып отыр), барымта, басқармаларды ң жарғылары н бұзу ж ән е ж ергі-
ЛІКТІ казақ билік орындарының қызметті өз мүдделеріне пайдалануы сияқ-
Г рі кылмыстар енгізіліп кеңейтілді.
I* XIX ғасырдың екінші жартысында әлеум еттік-эконом икалы қ ж әне са-
ЛСИ
жағдайдың өзгеруі себепті қазақтардың дағдылы қылмыстык кұкығын-
бірсыпыра өзгерістер орын алды.
Казактың дағдылы кұкығынан бұрын қолданылып келген, қылмыс ж а-
ан
жерінде колға түскен адамды өлімге ж азалам ау құқығы сияқты ру-
ЫК кауымны ң қы лмы с жасаған өз мүш есін қорғауы , қанға-қан м ен кек
йтару ж ө н ет.б . сияқты үғымдар ж ойы ла бастады. М әселен, қазақты ң
“ДЫЛЫ құқығы н револю цияға дейін зерттеуш і В .Тронов рулы қ қанға-
Н
алып кек қайтару ғұрпы туралы былай деп жазады: «Рудың кек қайта-
Ы
бүрынғы кездерде болғаны мен, қазақтарды ң Ресейге бодандығы
}|эінен бастап өз мөнін ж оғалтты ...».159
! Сонымен бірге құлды ққа тыйым салынды ж ән е құл ұстау қы лмы сты қ
ІЛазаланатын әрекет деп ж арияланды. Осыған байланысты қазақты ң дағ-
ДЫЛЫ кылмыстық құқығынан айыпты адамды қүлдыққа түсіру ж әне айып-
Т Ы Н Ы
ж өбірленуш інің немесе оны ң туы стары ны ң кек алуы на беру си яқ-