ІV БӨЛІМ. Қазақ библиографиясының тарихы
Республикалық көпшілік кітапхана-
сынан бөліп ҚазССР Мемлекеттік кі-
тап палатасын құрды. Содан бастап
кітап палатасы республикамыздың
мемлекеттік библиографиялық орта-
лығына айналды. 1939 жылдан бастап
жылына бір рет «Кітап летописін»
және «журнал мақалаларының лето-
писін» қазақ және орыс тілдерінде
шығарып тұрды. 1957 жылдан бастап
бұл екі летописьтің орнына «Қазақ
ССР баспасөзінің летописі» әр тоқ-
сан сайын жарыққа шығып тұрды.
«Қазақ ССР баспасөз летописіне»
«Кітап летописі» енгізілді.
1940 жылы БК/б/П Орталық
Комитетінің «Әділ сын және би-
блиография» қаулысының жарыққа
шығуымен байланысты кітап пала-
тасына кеңестік баспасөздің толық
есебін жүргізу, баспасөздің толық
библиографиялық көрсеткішін шыға-
ру жүктелді. Осы қаулыны орын дау
мақсатында ҚазССР Кітап палатасы-
ның қызметкерлері және А. С. Пуш -
кин атындағы Республикалық кітап-
ханасының анықтамалық библиог ра-
фиялық бөлімі екі бөлімнен тұра тын
ретроспективті библиографиясын жа-
сауға әрекеттенеді. 1941 жылы осы
еңбектің екінші бөлімі «Қазақ ССР
баспа сөздерінің библиографиялық
көрсеткіші» деген атпен жарыққа
шықты. Бұған 1917-1939 жылдардың
арасында республика көлемінде
жарыққа шыққан қазақ, орыс, ұйғыр,
өзбек тіліндегі мерзімді баспасөз
шығармалары енді. Бірінші бөлімде
кітаптар тіркелуі тиіс еді, бірақ
ол жарыққа шықпай қалды. Енді
ретроспективті сипаты анық ғылыми
зерттеу жұмыстарына бағытталған
жалпы библиографиялар жазыла бас-
тады.
Ол алғашқыда «Әдебиет және ис-
кусство» журналындағы Ә. Тоқма-
ғанбетовтің «Революцияға дейін гі
ба сылған қазақ көркем әдебие тінің
библиографиясы» (1940 жыл, № 7,8)
атты еңбегінде біршама қарасты-
рылған. Бұлардың қатарына 1948 жыл -
ғы «Қазақ әдебиетінің тарихы ның»
бірінші томындағы көрсеткіш пен
Ғылым Академиясының басылым-
дарының библиографиясын (1952)
қос сақ алдындағы және бұрынғы
баспасөздер мен басылымдардағы
әдебиетке қатысты материалдар-
ды бір жүйеге келтіру, пайдалану
жұмыстары үздіксіз жүріп отырғанын
көрер едік. Бұны айтқан уақытта
1940-1955 жылдар аралығындағы
қазақ библиографиясында орны
елеулі екі еңбекті атаған орынды
болмақ. Олар қазақ әдебиетінде рет-
роспективті, тақырыптық ғылыми
зерттеу жұмыстарына көмегі тиетін
көрсеткіштерге тән негізгі сипататын
көрсетумен құнды еді. Алғашқысы
В. М. Сидельниковтың 1951 жылы
қазақ ауыз әдебиетіне арналған орыс
тіліндегі еңбегі. Онда қазақ фолькло-
рына байланысты 1771-1916 жыл -
дар аралығындағы барлық материал-
Ре
по
зи
то
ри
й
Ка
рГ
У