Rap? Шалғынбаева Қ.Қ. Албытова Н. П
Педагогикалық қарым-қатынастағы тыңдау мен тыңдата
жүктеу/скачать 14,38 Mb. Pdf көрінісі
|
педагогика
- Бұл бет үшін навигация:
- Тыңдаудың түрлері.
| Педагогикалық қарым-қатынастағы тыңдау мен тыңдата
білу мәдениеті. Оқьпушының сөйлеу мэдениеті студенттерге түрліше эсер етеді. Оқытушыньщ ең басты қасиеттерінің бірі тыңдай білу жэне тыңдата білу мәдениеті. Тыңдата алу үшін студент сіздің біліміңізді, еркіңізді, мәдениетіңізді, жеке ерекшелігіңізді сезіне алатындай болуы керек. Сөйлеу кезінде адамның адамгершілік қасиеттері, ерік-жігері мен қажыр қайраты немесе жалтақтық, жағымпаздығы да айқын аңғарылып тұрады. Оқытушының дауыс ьфғағының студенттерге өзінше әсері бар. Өз сабағьгаа жан-тәнімен берілген оқьпушы шын жүректен шыққан сөз арқылы өзін тыңдата алады. Сабақ барысында оқьггушыньщ даусы көтеріңкі, ашық шыгуы тиіс. Студенттердің оқьпушыны тыңдауы бірдей болмайды. Олардың ішінде белсенді, немқұрайлы жэне сыни тыңдайтындар кездеседі. Білім алушылардың бірдей тывдауын қамтамасыз ету үшін шеберлік қажет. Нэтижелі тұлғааралық коммуникацияның психологиялық шартының бірі — ортақтасу серіктестерінің тыңдау техникасын меңгеруі. Бір қараганда «есту», «тыңдау» ұғымдарының айырмасы жоқ сняқты. Адамдар бір-бірін естіп тұрып тыңдамайды. Кейбір адамдардың тыңдау қабілеті жогары болады, ешқандай күш жұмсамай-ақ есте сақгай алады. Мұқият тыңдау индивидтен белсенділік пен саналы күш жұмсауды, жігерді қажет етеді. Тыңдау бұл естігеніңді есте сақгау жэне түсіну деген сөз. Тыңдау адамның сыртқы дыбыстардан тек өзіне қызықты қажет деректерге ғана жауап беруі. Тындаудың мақсаты: 1) жәй тыңдау 2) мазмұнын түсіну үшін тыңдау 3) мазмүнын есіңе сақтау үшін тыңдау. Бүлар энергия көп жүмсамайтын тыңдаудың төменгі деңгейі. 4) естігенін багалау және талдау үшін тыңдау 5) басқаларга көмектесу үшін тыңдау. Бүл энергия көп жұмсалатын тыңдаудың жогары деңгейі. Тыңдаудың түрлері. Жалган тыңдаушылар («псевдослушатели»). Олар тыңдап отырган сиякты басын изейді: келіскен, келіспегенін білдіріп, басын изеп «ия- ия», о-о» деп отырады. Бірақ ол ешнәрсе түсінген де жоқ, тыңдаган да жоқ. Себебі ол өзінің ойымен элек. Нәтижесінде ешқандай тыңдау процесі жүрген жоқ. 91 «Өзімшіл тыңдаушы» («самовлюбленный») тек өзін ғана тыңдаса екен дейді, басқаны тындауға уақыты да, зауқы да жоқ. «Өз жанынан қосушы» («слушатель-сочинитель») мұндай адам ешуақытта аягына дейін тыңдамайды. Түсінбеген жерлерін өзі ойынан қосып алады. Сондықтан оның бэрі түсінікті дегені эңгімелесушіні түсіндім дегені емес. «Тыңдаушы бал ара» ол өзіне маңызды, қызықгы нэрсені ғана тыңцайды. Басқа ақпаратгың бәрін дұрыс емес, керек емес деп санайды. «Тыңдаушы — шаншар» сөйлеуші қашан қате жібереді екен деп аңдып отырады. Сол қатені сөйлеушіге міндетгі түрде ескертіп айтады. Бірқатар адамдар үшін осы тыңдау түрлері қарым-қатынас стиліне айналған. Белгілі бір жағдайда әрқайсымыз осы тыңцаушьшардың түріне жатуымыз мүмкін. Бүл факторларды мүлдем жою мүмкін емес, бірақ әрекетті бақылауга, өте байқампаз болып, эмоционалды түрде өзімізді басқара алуымыз қажет. жүктеу/скачать 14,38 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|