Қазақстан тарихы оқулық



Pdf көрінісі
бет62/77
Дата09.10.2024
өлшемі7,71 Mb.
#147352
түріОқулық
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   77
Байланысты:
Кадыркулова Г. Казакхстан тарихы

Констнтуциялык монархия 
- онда монархия парламент 
аркылы шектеліп отырады.
54. 
Идеология 
(грек, idea үғым, түсінік. Logos соз; үғым, ілім)
саяси, 
күкықтық, онегелілік, діни, 
эстетикалық жоне
фплософиялық козқарастар мен 
идеялардың жүйесі, онда 
адамдардың шындық болмысқа қатынастары 
танылады және 
бағаланады.
55. 
Капитализм 
- (лат. capitalis) - капиталистік қоғамның 
үстем табы, ондірістің 
маңызды күралдарының меншік иесі. 
жалдамалы еңбекті пайдалану.
56. 
Пролетариат 
(жүмысшы табы) - капиталистік қоғам 
таптарының бірі; ондіріс қүралдарынан айырылған жалдамалы 
жүмысшылар, олар оздерінің жүмыс күшін сатып күн кореді.
57. 
Мануфактура 
(лат. 
M a n u s
рука + 
f a c t u r a
дайындау) -
еңбек болінісіне жоне қолмен істейтін қолонер техникасына 
негізделген кәсіпорын.
58. 
Тауар 
- сату үшін ондірілген еңбек онімі.
59. 
Тауарлы өнім 
- қоғамдық ондірістің 
нысаны, онда 
онімдер айырбас үшін ондіріледі.
60. 
Ферма 
- жеке меншік 
немесе жалға алынған жерде 
косіпкерлікпен 
айналысатын 
жеке 
ауыл 
шаруашылығы 
косіпорны.
61. 
Мемлекет 
- қоғамдық еңбек болінісі, жеке меншіктің 
шығуы мен таптардың қүрылуы нәтижесінде пайда болды. 
Мемлекеттің белгілері: 1) мемлекеттік биліктің функцияларын
2 9 9


жүзеге асыратын органдар мен мекемелердің ерекше жүйесінің 
болуы; 2) мемлекет рүксат беретін белгілі бір нормалар жүйесін 
бекітетін қүқықтың болуы; 3) сол мемлекеттің қарауына жататын 
аумағының болуы.
62. Революция 
(лат. revolutio бүрылыс, тоңкеріс) - бір 
формациядан екіншісіне тез секіріп отетін түбегейлі тоңкеріс, 
қандайда бір табиғат, қоғам, сана қүбылыстарын күрт озгерту. 
Мүндай 
секірістер 
эволюциядан 
да, 
реформадан 
озгеше 
ерекшеліктерге ие.
63. Буржуазиялык революция - феодалдық қүрылысты 
немесе оның қалдықтарын жоюды алдына мақсат етіп қоятын 
революция; тәуелді жоне отар елдерде үлттық тоуелсіздікті алуға 
бағытталған.
64. Әлеуметтік революция - тарихи ескірген қоғамдық 
қүрылыстан неғүрлым прогрессивті түріне оту тәсілі; қоғамның 
барлық әлеуметтік-экономикалық қүрылымындағы түбегейлі 
сапалық төңкеріс.
65. Зауыт 
өндіріс процестері механикаландырылған 
онеркәсіптік кәсіпорын.
66. Фабрика (лат. fabrica шеберхана) - машиналар жүйесін 
қолдануға негізделген өнеркәсіптік кәсіпорын. Әкономикалық 
түрғыдан фабрика мен зауыт арасында айырмашылық жок.
67. Эсерлер ( социалист-революционерлер партиясы) -
Ресейде 1901-1923 жж. болған ірі үсақ буржуазияшыл партия. 
1917 жылға дейін астыртын жүмыс істеді. Қаладағы жоне 
ауылдағы үсақ буржуазияның мүдделерін қорғады.
68. Большевизм - 1903 жылы В.И.Ленин негізін қалаған 
орыс жүмысшы табының революциялық партиясы.
69. Меньшевизм - 1903 ж. орыс жүмысшы партиясының 
реформистік ағымы. 
1903 жылы РСДРП-ныц II съезінде 
қүрылған.
70. Троцкизм - Ресейдегі 
центризмнің бір түрі. 
меньшевизмнің сол канаты. Идеолог Л.Д.Троцкийдің есімімен 
аталған.
71. Октябршілдер («17 октябрь одағы») 
1905-1917 жж. 
Ресейдегі 
ірі 
помещиктер 
мен 
сауда-онеркосіптік 
буржуазиясының контрреволюциялық партиясы.
72. Кадеттер (конституциялық-демократиялық партия) -
1905-1917 
жж. 
Ресейдегі 
либералдық-монархиялык 
буржуазиясының бас партиясы.
3 0 0




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   77




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет