Шахристан  (иран.) - ортағасырлық Шығыстағы қорғаны  бар феодалдық қалалардың негізгі орталығы. 21.  Қаған

24. Қаракытайлар мемлекеті - Орта және Орталык 
Азиядағы 
феодалдық мемлекет ( 1140-1213). Билеушілерін 
гурхан деп атаған.
25. Қарахандыктар мемлекеті - Шығыс Түркістандағы, 
Жетісу мен Оңтүстік Тянь-Шань бөктеріндегі X-X1I ғғ. ертедегі 
феодалдық мемлекет.
26. 
Арк 
(парсы) 
-
Орта 
Азияның 
ортағасырлык 
қалаларындағы бекініс, қорған.
27. Мауераннахр (мавераннахр - араб.) 
Әмудария және 
Сырдария өзендері аралығындағы жер. Орталығы Самарканд 
қаласы. Y11 ғасырдан басталған атау.
28. Алтын Орда - 1243 жылы негізін Батый хан қалаған 
моңғол империясының бір болігі. Оның қүрамына Батыс Сібір, 
Солтүстік Хорезм, Еділ Бүлғарлары, Солтүстік Кавказ, Қырым 
және Дешті Қыпшақ кірді.
29. Алатау ( түркі созі. ала тау) - тау жоталарында қар мен 
өсімдіктер аралас жатқандықтан алыстан ала болып көрінеді.
30. Ангоб (фр.) - қыш бүйымдарының сыртқы кедір- 
бүдырын тегістейтін және оған қандайда бір түс беретін ақ және 
түрлі түсті саздан жасалатын қаптау материалы.
31. Антропогонизм (грек, дау, күрес) - қайшылық, озара 
оштескен екі жақтың, ағымдардың келісімге келмейтін күресін 
сипаттайтын қарама-қарсылық.
32. Киіз үй - жеңіл жиналатын, көшіп-қонуға 
ыңғайлы 
түрғын жай. Ол үш бөліктен түрады: кереге, уық және шаңырак. 
Киіз үйдің іші шимен қапталады.
33. Тамға (қаз. таңба) - алғашқыда моңғолдар оны малға 
таңба салу үшін пайдаланған, кейін қазақ хандығында қүжаттар 
мен іс қағаздарына басылатын мөрді осылай атаған.
34. Сүлтан (араб-түрік тілдерінде билік, билеуші), Шығыстың 
кейбір мүсылман елдерінде ірі феодалдары да осылай атаған. 
Қазақстанда сүлтан атағы Шыңғыс ханның түқымдарына 
берілген. Тәуке хан «Жеті жарғыда» сүлтан атағын заң жүзінде 
бекітті.
35. Кордон - шекара күзеті болатын жер.
36. Сырмақ - (қазақша 
сыру, тігу) - төсеніштің бір түрі. 
Қазақтар сырмақты әртүрлі әдіспен, ою-өрнектер салып, әсемдеп 
тігетін болған.
37. Наркескен (қаз.) - жекпе-жек үрыстарда пайланатын 
қылыш тәрізді қару.
2 9 7

38. Кебеже - сүрленген етті, кептірілген қүртты жоне баска 
тағамдарды салып қоятын кошпенділердің үй жиһазы.
39. 
Басыбайлылык 
(крепостнойлык) 
күкык 
шаруалардың феодалға бағыныштылығының бір түрі: оларды 
жерге бекітіп қояды жоне феодалдың окімшілік сот биліктеріне 
бағынады.
40. Кесінді (отрезки) - 1861 жылғы реформадан кейін 
помещиктің есебінен 
шаруалардың 
пайдалануына 
болініп 
берілген жер кесіндісі.
41. Жандармерия ( фр. gendarmerie) 
әскери үйымы бар 
жоне елдің ішінде және әскерде күзет функциясын орындайтын 
полиция. 1827-1917 жж. Ресейде жандармдар корпусы 
саяси 
полицияның ролін атқарды.
42. Декабршілдер- 1825 жылы котеріліске шыққан орыс 
дворян революционерлері.
43. 
Сенат 
- Ресейдегі императорға бағынатын заң шығару 
және мемлекеттік басқару істері жөніндегі жоғары мемлекеттік 
орган.
44. 

жүктеу/скачать 7,71 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: